De Prael verliest zijn ziel

Uit een artikel van het AD blijkt dat de raad van toezicht brouwerij De Prael heeft de directeur-oprichters Arno Kooij en Fer Kok ontslagen omdat het bedrijf onder hun leiding in zware financiële problemen kwam. Het duo stond aan de basis van alles wat De Prael nu is. Zij richtten in 2001 een sociale brouwerij op aan de Helicopterstraat op een industrieterrein onder de rook van het Olympisch Stadion met als doel om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, waaronder veel psychiatrisch patiënten, aan een baan te helpen. Dat uitgangspunt is altijd hun drijfveer geweest en gebleven: hun mensen kwamen altijd eerst.

De brouwerij groeide en verhuisde in de loop der jaren naar de binnenstad van Amsterdam met een vestiging aan de Oudezijds Voorburgwal/Oudezijds Armsteeg. In 2017 werd er een tweede vestiging geopend in het Westelijk Havengebied, Prael Houthavens. Ook werden er in de afgelopen twee franchisevestigingen geopend in respectievelijk Den Haag en Groningen, en zijn er plannen om nog meer franchisevestigingen te openen. Deze franchisevestigingen staan organisatorisch en financieel los van de oorspronkelijke Prael met zijn twee vestigingen in het centrum van Amsterdam en in het Westelijk Havengebied.

Naar nu blijkt is de opening van de tweede vestiging in het Westelijk Havengebied een financieel fiasco geworden en voor wie er weleens is geweest, is dat geen verrassing. Een mooie locatie, maar gelegen op de verkeerde plek. Zelfs een slechtziende kan dat zien. Deze financiële tegenvaller heeft de organisatie aan de financiële afgrond gebracht, waarbij zware woorden als 'financiële noodtoestand' en 'technisch failliet' zijn gebruikt.

Bij een faillissement kijk je wie er aan de knoppen heeft gedraaid, wie de beslissingen heeft genomen en wie er uiteindelijk verantwoordelijk is. Het is niet vreemd dat je dan snel bij de directie uitkomt, in dit geval Fer en Arno. De directie is verantwoordelijk en vliegt er uit, net zoals bij een voetbalclub de trainer er altijd uitvliegt en niet de eigenaren. Is dat wel terecht? Is dat wel terecht in dit geval?

Uit het artikel blijkt dat De Prael inmiddels geen stichting met een nobel doel is, maar een besloten vennootschap met een winstoogmerk en dat de directie een minderheidsbelang van 44% van de aandelen bezit (of bezat). De overige aandelen, de meerderheid dus, zijn in handen van Stichting Doen en Lindeboom Bierbrouwerij uit het Limburgse Neer. De opening van de tweede vestiging in het Westelijk Havengebied is niet alleen een besluit geweest van de directie, maar dit besluit is genomen met instemming/goedkeuring van de raad van toezicht en aandeelhouders. Zij zijn net zo verantwoordelijk, zo niet geheel verantwoordelijk voor dit financiële debacle.

De verantwoordelijk is in dit geval geheel bij de directie, bij Fer en Arno, neergelegd. Hun droom is afgepakt en in duigen gevallen. En de raad van toezicht en aandeelhouders zitten er nog. De dromers hebben verloren, de doeners hebben gewonnen. Tussen droom en daad staat Doen in de weg en bierbrouwerijen. De Prael zit voor altijd en eeuwig in ons hart. Levenslang. Maar De Prael is De Prael niet meer. Het heeft zijn ziel verloren. De mensen staan niet meer voorop. Het is een bedrijf geworden waar geld regeert, waar het een droom had moeten blijven. Klein, aaibaar en lief. Niet over de rug van mensen, maar met een hand om de schouders. Fer en Arno, we zullen jullie missen.

Lees hier meer berichtgeving over dit onderwerp.

Bierdiner op Oudejaarsavond

1. Bruschetta met Û Baccabianca

Een heerlijke simpele bruschetta met tomaat, geroosterde paprika (zelf roosteren), ansjovis en verse basilicum op smaak gebracht met 15 jaar gerijpte Aceto Balsamico di Modena en wat peper en zout. Daar serveerden we de Û Baccabianca bij van birrificio Ca' del Brado uit het onder de rook van Bologna gelegen Rastignano (BO). Deze Italian Grape Ale (IGA) van 7,9% is een hybride van wijn en bier van spontane gisting en met Grechetto Gentile druiven. We kochten hem bij onze vriend van Beershop Il Pretesto.

2. Bruschetta met Leela (2017)

Nog een heerlijke bruschetta getopt met brie (broodje met de brie even in de oven) en gebakken champignons met rode ui en peterselie. Een beetje peper en zout en klaar is Kees. Daar serveerden we de Leela (2017) van de Burdock Brewery (Toronto, Canada) bij. De Leela is een Barrel Aged Grape Ale van 7,5% die 1 jaar is gelagerd op vaten die voor eenderde zijn gevuld met de schillen van de Cabernet Franc druif van Paerl Morisette.

3. Rivierkreeftjes met Tré Fontane IPA

Een simpel gerecht: vul de witlofschuitjes met rivierkreeftjes en een sinaasappelsaus, gemaakt van het sap van een sinaasappel en een fijngeprakt partje van de sinaasappel. Serveer de rivierkreeftjes met de Tre Fontane-Spencer Sinergia 2019, een unieke samenwerking tussen de twee trappistenbrouwerijen uit Italië en de Verenigde Staten. Deze IPA (7,3%) is zeer aromatisch met tonen van tropisch fruit en perzik. De afdronk is bitter en hoppig.

4a. Spruitjes met druiven en walnoten en Fullers Vintage Ale 2017

Kook de spruiten in 8 minuten beetgaar (iets langer mag ook). Halveer de druiven en hak de walnoten grof. Roerbak de spruiten een paar minuten in een beetje olijfolie. Draai het vuur laag en voeg honing toe. Voeg aan het einde de druiven en walnoten toe en serveer. Serveer de spruiten met de Fullers Vintage 2017. De editie van 2017 werd gemaakt door Georgina Young, de nieuwe brouwmeester. Zij maakte een recept met de nieuwe hopsoort Denali, die een sterk aroma met tonen van citrus, ananas en dennen heeft en bracht deze samen met klassieke Britse hoppen Target en Goldings. Ook voor de mout werd een nieuwe Britse moutsoort gebruikt: Laureate.

4b. Entrecôte met La Trappe Quadrupel

Het topstuk van de avond: een entrecôte die je natuurlijk bij de keurslager haalt. Een beetje peper en in een ovenschaal met wat olijfolie en rode uien en een limoen in partjes. De oven gaat op 70 graden en dan is wachten en temperaturen, zeker drie kwartier. Je serveert de entrecôte met wat zout en met een La Trappe Quadrupel, waarbij het zoet en de warmte van de alcohol een mooi geheel vormen met de prachtige vleessmaak.

Onder de loep #015: Back to Black

Brouwerij De Ranke is een brouwerij in het Belgische Dottenijs in de provincie Henegouwen. De  brouwerij werd opgericht in 1994 en opereerde in de eerste jaren als brouwerijhuurder bij brouwerij Deca in Woesten. In 2005 werd een volledig nieuwe brouwerij opgestart te Dottenijs en werd De Rank een echte brouwerij.De filosofie van de brouwerij is simpel, maar oprecht. Begin de jaren tachtig waren de brouwers van De Ranke als echte bierliefhebbers bezorgd over het verdwijnen van vele kleine en middelgrote brouwerijen. Het waren net die brouwerijen die prachtige bieren maakten. Bovendien was het verontrustend dat in die periode veel uitstekende bittere bieren erg verzoet werden waarbij het gebruik van hulpstoffen en kunstmatige toevoegingen.

De Rank brouwt zijn bieren onder toepassing van de volgende normen:

  1. Het gebruik van natuurlijke grondstoffen, zonder toevoeging van hulpstoffen of artificiële middelen;
  2. Met respect voor de aloude traditionele methodes werken, zonder daarom nieuwe technieken te schuwen. Deze technieken worden alleen toegepast indien ze kwaliteitsverbetering garanderen en niet om goedkoper te produceren;
  3. Het project mocht niet staan of vallen met het commercieel succes. Een langetermijnstrategie werd uitgedacht waarbij alle inkomsten terug werden geïnvesteerd en waarbij mond aan mond reclame als grootste vorm van publiciteit gold. Zo is stilaan een bedrijf ontstaan dat sterk gegroeid is maar nog steeds dezelfde filosofie aanhoudt.

De brouwerij heeft inmiddels een heel gamma aan bieren in het assortiment, zoals Guldenberg (het eerste bier, vernoemd naar een abdij), XX Bitter, Saison de Dottignies, Noir de Dottignies, Simplex, Amer Amer, Franc Belge, Père Noël, Hop Harvest, XXX Bitter, Mirakel, Cuvée De Ranke, Vieille Provision, Kriek de Ranke en deze Back to Black (75 cl).

De brouwers van De Ranke de Back to Black zelf als volgt: de Back to Black is een donkerbruin, bijna zwart bier van 9,5 % vol.alc. dat tot de verbeelding spreekt. Het heeft een vrije hoge bitterheid van 100 IBU en na het brouwen rijpt het bier nog negen maanden op een houten vat (foeder) om haar unieke smaak te bereiken. In de smaak heeft het bier een balans tussen zuur en bitter dat kenmerkend is voor deze eigenzinnige porter.

Onder de loep #014: The Black Flemish

Onder de loep ditmaal The Flemish Black van brouwerij Anspach & Hobday, een brouwerij die wij nog kennen van ons bezoek aan de Bermondsey Beermile in Londen. Hier namen we ook deze grote fles van 75cl van dit bier mee, een fles die we een paar jaar - gekoeld en donker - in onze bierkelder bewaarden.

The Flemish Black is één van de Experimental bieren van Anspach & Hobday en kan worden getypeerd als een Sour/Vlaams rood bruin te vergelijken met Rodenbach uit Roeselare, België. Rodenbach is bekend van het roodkleurige bier van gemengde gisting, de bierstijl Vlaams rood bruin. Het aanvankelijk bovengistende bier wordt hierbij gerijpt in grote eikenhouten vaten ('foeders') en krijgt in deze foeders door een gewenste infectie met de melkzuurbacteriën een licht zurige smaak.

Anspach & Hobday startte echter met een ander basisbier, een American Black Ale die op een houten vat werd gerijpt. Hierdoor is The Flemish Black donkerder dan de Rodenbach en heeft het aroma's van droge, zure rode vruchten, rode vruchten, zure donkere mout en rode wijn. In de smaak vind je een combinatie van milde zoetheid en extreme zuur. Het bier mist wel de body en de gelaagdheid van de Rodenbach.

Onder de loep #013: Muuke #008

Onder de loep ditmaal de Muuke #008 New England Pale Ale. Dit bier werd gebrouwen door brouwerij Poesiat & Kater uit Amsterdam-Oost in samenwerking met de 7 poeslieve meisjes van de Bierbitches. Een NEPA dus, en geen NEIPA. En een Nepa met een twist. Want tsja, je bent niet voor niets een bierbitch. Je verbindt je naam niet aan zomaar het volgende bier. Dus werden voor deze Muuke drie speciale hopsoorten gebruikt (Azacca, Citra en Hüll Melon) en kwam de extra twist van de toevoeging van Madame Jeanette pepers. Poeslieve meisjes, maar ook pittige tantes dus.

New England Pale Ale

Vaak zie je door de bomen het bos niet meer. Dat geldt ook voor bierstijlen. Je krijgt snel het idee dat er meer bierstijlen dan bieren zijn. Zo ook voor de ales. Ga maar na, traditioneel waren er de pale ale, de red ale en de brown ale. En dan hebben we tegenwoordig ook het verschil tussen de Engelse India Pale Ale (IPA) en de Amerikaanse India Pale Ale (IPA). En binnen de IPA kennen we ook nog de Session IPA, de Black IPA, de Double IPA (DIPA), de Tripel IPA (TIPA) en de sinds een paar jaar ook de New England IPA (NEIPA).

Daar waar de NEIPA kan worden getypeerd als een ongefilterde IPA (6,5%) of DIPA (8-9%) die agressief is gehopt (vooral aromahop) waardoor het uiterlijk varieert van licht wazig of bewolkt tot het liefst ondoorzichtig of modderig. De NEPA is dan weer het lichtere broertje van de NEIPA, dus iets minder alcohol (5,5%), maar ook ongefilterd en met een 'bakkie' hop.

De 3 hopsoorten

Bij de Muuke #8 werden drie hopsoorten gebruikt: Azacca, Citra en Huell Melon. Azacca is een Amerikaanse hopsoort die veelal wordt gebruikt om aroma en smaak van tropische fruit en citrusvruchten toe te voegen aan IPA's en aanverwanten. Ook de Citra hop komt uit uit de Verenigde Staten en brengt aroma's van citrus en tropisch fruit, maar ook bitterheid. Hüll Melon is ontstaan uit een kruising tussen de Amerikaanse hopsoort Cascade en de Duitse hopsoort Hüll en kwam in 2012 op de markt. Hüll Melon staat bekend om zijn fruitige en zoetige aroma's als honingmeloen, abrikoos en aardbei.

Madame Jeannette

Madame Jeanette is een hete, gele chilipeper die oorspronkelijk uit Suriname komt. Deze peper is zeer heet, 125.000 tot 325.000 op de Scovilleschaal. De smaak is enigszins fruitig en doet denken aan mango en ananas. De herkomst van de naam is niet duidelijk, maar deze peper zou mogelijk vernoemd zijn naar een lokale prostituee die bekend stond om haar vurigheid tussen de lakens. Zij had kennelijk geen peper in haar reet nodig.

Tot slot

De Muuke #8 New England Pale Ale verleidt je met haar tropische rijpe zoetheid, maar is ook vurig als Madame Jeanette zelf (als we de verhalen mogen geloven). Doe mij er ook maar eentje. Me too, me too, me too!

Zure Hipster in Hopster: ‘Niet Lullen, maar Proeven’

Onze internationaal biersommelier gaf haar ongezouten commentaar op zuur bier in het blad Hopster:

“Ik ben dol op de pure smaken zuur en bitter. Als kind dronk ik alleen maar zure melk en toen ik mijn eerste zure bier dronk, de Rosé de Gambrinus van Cantillon, was ik meteen verkocht en ging er wereld voor me open. Ik drink nu bijna alleen nog maar zuur bier. Dat is ook waarom mijn platform, Follow the Beer, een lans breekt voor de ‘Sours’, de verzamelnaam voor zure bieren.

“Zuur bier is als een baby die een citroenschijfje in zijn mond krijgt. Iedereen kent wel het vertrekkende gezichtje, bij de verrassing van de nog onbekende zure smaak. Wat de boer niet kent, dat ‘mot’ hij niet. Ook de Nederlandse horeca kan nog wel wat stappen maken in het aanbod van zure bieren.

"Ik doe zelf niet aan een ‘instapmodel’, daar geloof ik niet in. Het nadeel is dat het dan toch vaak een aangezoet bier betreft, die het zuur (deels) maskeert.”

“Ik lust geen bier? Juist dan verleid ik je graag met zuur bier: het gemaskeerde bitter in deze bieren spreekt dan juist vaak aan. Niet lullen maar proeven.”

Leven in de brouwerij: Er Ist Wieder Da

Vol trots presenteert Follow the Beer vandaag zijn nieuwste loot aan de telg: Er ist Wieder Da (4,8%). Het recept voor dit bier is afgeleid van het recept voor de Schlenkerla Rauch Märzen en brouwden we eerder onder de naam Rauchen Ist Tödlich. Hierbij kozen we dit keer voor een variatie. In plaats van Weyermann rauchmalz (4-8 EBC) gebruikten we dit keer Bio Beech Smoked Barley (4-8 EBC), die een veel subtielere rooksmaak geeft dan de Wyermann variant, hetgeen de Er Ist Wieder Da veel toegankelijker maakt voor mensen die de rooksmaak niet gewend zijn en vaak er van gruwen bij de eerste slok. Rooksmaak is nu eenmaal een acquired taste. Wij zijn er dol op. Helaas zijn er weinig Nederlandse brouwers die een rookbier in hun assortiment hebben. Eeuwig zonde.

Verder gebruikten we pilsmout, caramout en chocomout, de laatste vooral om de donkere kleur te verkrijgen. Als aroma- en bitterhop gebruikten we Northern Brewer (10,4%). De gist kwam van Weyeast (2206 Bavarian Lager). Het water kwam uit de kraan en heeft een hardheid van 10,36 Duitse graden, wat behoorlijk hard is. Het Dunea water is een combinatie van duinwater en voorgezuiverd rivierwater uit de Afgedamde Maas.

Wij zijn amateurbrouwers. Dat betekent dat wij ons bier niet verkopen, maar louter aan vrienden en kennissen schenken. Dus wil je het komen proeven: word onze vriend en kom een keer langs!

Sijf op 1 in Misset Café Top 100

Bar Restaurant Sijf uit Rotterdam is verkozen tot nummer 1 in de Misset Café Top 100 en volgt daarmee winnaar van 2018, Huppel the Pub uit Den Haag, op. Je vindt Sijf, zoals ze zelf zeggen heimelijk verborgen tussen de immer toenemende hoogbouw en hectiek van Rotterdam, op de Oude Binnenweg recht tegenover Melief Bender.

Sijf is een plek waar geluk nog steeds heel gewoon Rotterdams is en waar je kunt genieten van speciaalbier en Bourgondisch eten. Het is een ouderwets bruin café waar je bediend wordt op traditionele, joviale Rotterdamse wijze. Met meer dan 100 bieren, waarvan 11 op tap, biedt ook een uitgebreid bierassortiment voor bierliefhebbers, die ze zelf hoptimisten noemen. Die benaming is wel een beetje een misser. Follow the Beer is namelijk geen hoptimist. Wij houden van zuur en van rooksmaak en juist in die bieren is hop van ondergeschikt belang. Helaas zijn juist die bieren bij Sijf ondervertegenwoordigd.

Het is makkelijk om kritiek te hebben op de Misset Café Top 100. Zo doen, sinds betaling voor deelname verplicht is, lang niet alle goede cafés van Nederlands mee. Stel je maar eens een competitie voor zonder Ajax, PSV en Feijenoord. En de winnaar van vorig jaar mag het volgende jaar niet meer meedoen. Dat is alsof Ajax die jaar niet meer mee had mogen doen in de vaderlandse competitie. De Misset Café Top 100 is een beetje vreemd, maar toch een leuk tijdverdrijf, zeker aan het einde van het jaar waarin de lijstjes hoogtij vieren. Nu maar hopen dat er geen massa ramptoeristen op de nummer 1 zullen afkomen en dat onze kruk vrij zal blijven.

Leven in de brouwerij van Van Kinsbergen

Zoals in juni van dit jaar aangekondigd door Van Kinsbergen zelf, is de brouwinstallatie nu volledig geïnstalleerd en wordt het eigen Van Kinsbergen bier (hoppy blond,  wheat ale, stout) nu daadwerkelijk ter plekke gebrouwen.Wij dronken er de Van Kinsbergen Stout, een prima, volle stout van 6,0%. Als we de website mogen geloven, en waarom zou je die niet geloven bij zoveel openhied, komt alleen de Van Kinsbergen Pale Ale niet uit de eigen ketels. Dat gaat ook niet gebeuren, want de capaciteit van de eigen ketels (2 x 250 liter) kan dat logischerwijs niet aan.

Daarmee heeft Van Kinsbergen collega De Prael Den Haag verslagen en zijn ze de zesde brouwerij in Den Haag met bier uit eigen ketels. We sommen de andere vier even op: Kompaan, brouwerij Scheveningen, brouwerij Het Kwartje, Animal Army in de Fiddler en natuurlijk ons geliefde Haagsche Broeder. En als de De Prael Den Haag een brouwmeester en zijn ketels aan de praat krijgt, staat de teller dus op 7 in de Hofstad.

Bier is uit, Seltzer is in

Een opmerkelijk bericht in de media: jongeren in de Verenigde Staten keren massaal de rug naar het bier en hebben zich gestort op een drankje met de naam hard seltzer, een koolzuurhoudende drankje met 5% alcohol en een fruitsmaakje. De hype van de craft beer revolutie lijkt nu echt achter de rug. Gelukkig maar, het heeft veel goeds gebracht, maar ook veel slechts.

Zoals bij iedere trendy drankje moet je goed opletten wat grote producenten je nu weer door de strot proberen te duwen. Het is lang niet altijd zo gezond als producenten ons willen doen geloven, want in veel gevallen voegen zij er gewoon zoetstoffen aan toe. Follow the Beer dook in de wereld van het bruisend water en concludeerde dat Seltzer niets anders is dan bier met een smaakje zonder graantjes.

Wat is Seltzer?

Seltzer is een drankje dat bestaat uit water waaraan kunstmatig CO2 is toegevoegd. Dat is de basis, maar seltzer komt in vele variaties voor, met al dan niet toegevoegde zoetstoffen of smaakjes, evenals verschillende hoeveelheden natrium . Het komt van oorsprong uit Duitsland uit het stadje Selters waar natuurlijk koolzuurhoudend water werd gedronken.

Daarmee lijkt seltzer wel een beetje op sodawater, gazeuse, bruiswater of spuitwater, wat ook gewoon leidingwater is waarin koolzuurgas (kooldioxide) onder druk is opgelost. Dit wordt ook wel carboniseren genoemd. Er zijn echter subtiele verschillen. Sodawater bevat in het algemeen wat meer mineralen, zoals natrium carbonaat of kaliumsulfaat. Maar het is vooral de producent die bepaalt hoe zijn product genoemd wordt.

Seltzer komt ook voor in een variant met alcohol. Dat wordt hard seltzer of spiked seltzer genoemd. De aantrekkingskracht van deze koolzuurhoudende drank met alcohol is dat ze minder calorieën bevatten dan sommige andere alcoholische dranken (lees: bier).  Ze worden meestal gefermenteerd met suiker in plaats van gemoute gerst, wat een suikerarme drank oplevert. Harde seltzer kan thuis worden gemaakt door een suikerbrouwsel te fermenteren of een verwaterde heldere spirit zoals wodka te carboniseren.

De trend

Seltzer, inclusief hard en spiked seltzer, is een trend in de Verenigde Staten en zoals we weten, slaan trends in Amerika nog wel eens over naar Europa. Kijk maar eens naar de craft beer revolutie die ook als een olievlek kwam aanwaaien vanaf de andere kant van de Atlantische Oceaan. Het zal nog wel een paar jaar duren, want zo snel zijn we niet in Europa en in Nederland, maar het bruiswater borrelt vast en zeker ook onze kant op. Zeker als ze er ook nog alcohol aan toevoegen.

De Nederlandse craft bierbrouwers hoeven niet bang te zijn. Zij hebben ervaring genoeg met het toevoegen van smaakjes aan hun bier. Ze hoeven alleen de graantjes achterwege te laten en dan hebben ze hun antwoord: craft seltzer. Want dat is wat Seltzer uiteindelijk is: bier met een smaakje zonder de graantjes, al dan niet in een alcoholhoudende vorm!