Author Archives: Follow the Beer

Onze top 5 van 2018

Geplaatst op door

In het kader van de onzinnige en stompzinnige lijstjes hierbij het lijstje met onze top 5 van 2018:

1. La Trappe Dubbel uit 1998

Met stip op 1 natuurlijk de La Trappe Dubbel uit 1998. Het gebeurt niet vaak dat je de kans krijgt om een bier van 20 jaar oud te drinken. Op de kop getikt op een markt voor het luttele bedrag van twee euro.  Geen koolzuur, gemadriseerd, maar met een heerlijke port-achtige smaak. Het was het biermoment van 2018. Wat deed jij in 2018? Wij dronken een La Trappe Dubbel uit 1998!

2. Bierencafé De Heks, Deventer

Soms kom je op een bierspot waar gewoon alles klopt: het bierassortiment, de prijzen van het bier, het interieur, het personeel. Bierencafé De Heks is zo'n plek en niet voor niets riepen wij De Heks uit tot het beste biercafé van Nederland allertijden. Niet dat dat enige waarde heeft. Er zijn immers al veel te veel zinloze lijstjes en verkiezingen. Wij checkten er onze 1000 bier in op de autistenapp Untappd, een Heineken in borrelglaasjes, of zoals ze dat bij De Heks noemen, Hxxnxkxn.

Vrouwen in de bierwereld, het is en blijft een zeldzaam fenomeen. Daar waar vroeger de bierwereld bevolkt werd door dikbuikige lone wolves met stoffen tasjes, is het tegenwoordig het domein van hipsters en mannen met te lange baarden en zwarte t-shirts. Vrouwen zijn zeldzaam in de bierwereld en vrouwelijke biersommeliers een bedreigde biersoort. Niet verwonderlijk dat ze bij elkaar kruipen om zichzelf tegen al dat testosteronen-bier-geweld te beschermen. Op 3: onze biersommelier wordt een bierbitch.

4. Oud Beersel, België

Plek 4 is ingeruimd voor Oud Beersel. Met een beetje zuur gezicht zou je kunnen zeggen dat ze bij hier niet anders doen dan het bier van iemand anders bij elkaar gooien en opleuken met een smaakje. Zelf brouwen doen ze hier namelijk niet. Maar ze verstaan hier wel de kunst van het steken van Lambiek bieren en van het gebruik van fruit daarbij. Een kunst die we in Nederland nog nauwelijks machtig zijn. Oud Beersel staat hiermee weliswaar niet eenzaam, maar wel op grote hoogte. Een terechte plek 4 voor hen!

De laatste plek is voor ons zelf. Follow the Beer schreef zich in oktober in bij de Kamer van Koophandel. En dat was een heuglijk moment. We bestaan, we hebben een naam en we gaan door in 2019. Met mooie en mooie plannen. Onafhankelijk en eigenzinnig. Soms mierzoet, soms een beetje zuur (ja graag), een weinig bitter, maar nooit zouteloos. Follow the Beer staat op 5.

Ebontree maakt het Beste Bier van Zuid-Holland

Geplaatst op door

Ebon 3C IPA is niet te drinken

Daar waar Nederland vorige week de ene na de andere prijs in de wacht sleepte bij de World Beer Awards, werd zondag 26 augustus het Beste Bier van Zuid-Holland bekend gemaakt tijdens het 11e Delftse Bierfestival. Tot winnaar werd uitgeroepen de Ebon 3C IPA van brouwerijhuurder Ebontree uit Dordrecht.

Die prijzenregen bij de World Beer Awards moet je overigens wel met een flinke korrel zout nemen. Er wordt gekeurd in een ontelbaar aantal bierstijlen waarbij voor iedere bierstijl een golden, silver en bronze award klaar ligt voor de nummers één, twee en drie. En als je dan nog steeds buiten de pot hebt gepiest, maak je ook nog kans op een Country Award binnen die bierstijl. Kortom, als je een paar bieren instuurt, win je altijd wel een prijsje. Een soort kermisattracties waarbij kinderen altijd prijs hebben. Of Tonny Eijk die vroeger bij Klassewerk ieder kind minimaal een 7 gaf, ook al had het jongetje of meisje in kwestie even daarvoor zijn of haar viool verwoed verkracht.

Zo niet bij de verkiezing van het Beste Bier van Zuid-Holland: alleen brouwers uit Zuid-Holland, alle bierstijlen op één hoop en maar één winnaar. Lekker makkelijk, lekker duidelijk, zo hoort het. Het beste bier van Zuid-Holland werd dus de Ebon 3C IPA van Ebontree. Alleen jammer dat het bier niet te drinken was; het was namelijk helemaal niet verkrijgbaar tijdens het festival. De brouwer had verplichtingen op een ander bierfestival. Zo is dat nu eenmaal tegenwoordig, er zijn meer brouwerijen en meer bierfestivals dan ooit tevoren.

Over de brouwerij kunnen we kort zijn. Ebontree werd opgericht in 2017 en is dus een relatieve starter in de bierwereld. De website van Ebontree maakt er geen melding van , maar volgens Nederlandse Biercultuur.nl is Ebontree een brouwerijhuurder. Wij baseren ons maar op deze bron. Waar ze hun bieren laten brouwen is onbekend. De Ebon 3C IPA wordt gepresenteerd als een dieprode moutige Red IPA van 7,2% alcoholvolume, 25 EBC (kleur) en 50 IBU (bitterheid). Het wordt gebrouwen met drie hopsoorten, te weten Cascade, Centennial en Chinook. Dat klinkt goed. Helaas was het bier dus alleen niet te drinken.

Impressie van het 11e Delftse Bierfestival

Leven in de brouwerij: Ristretto Brown IPA

Geplaatst op door

Met trots presenteert Follow the Beer zijn nieuwste telg aan de stam, de Ristretto Brown IPA (6,5%). Een bijzonder bier, want dit keer zijn we - in de traditie van de craft beer revolutie - eens flink uit onze kanarie gegaan. Het basisbier was een IPA met pilsmout, caramout (Cristal, Munich en Amber), Munichmout en Amarillo hop (aroma- en bitterhop, maar ook een flinke zak dryphopping).

Dit basisbier hebben we donker gemaakt door het toevoegen van chocolademout (700-1000 EBC) om zo te komen tot een Black IPA. Dat is niet helemaal gelukt, want hij werd meer bruin dan zwart. Dat kwam achteraf ook wel goed uit, want we hebben ook nog koffie toegevoegd bij het kookproces. Ristretto welteverstaan en geen koffie of espresso. Hoe we dat deden, blijft geheim. Het geheim van de brouwer. Waarom mensen hun koffie trouwens zwart drinken, is een raadsel. Het goedje is toch echt meer bruin dan zwart. Maar dat is weer een zijweggetje die we niet verder in zullen slaan.

Tot slot nog even wat achtergrond bij de bierstijl IPA, oftewel India Pale Ale. Daarvoor moeten we naar het Verenigd Koninkrijk en Ierland waar de bierstijl 'ale' vandaan komt. De gewone ale is gewoonlijk een amber- of koperkleurig en bovengistend bier, maar er bestaan allerlei varianten hierop, zoals ook de pale ale, een ale met een blonde of bleke kleur.

Van die pale ale werd ook een extra hoppige, bittere variant met meer alcohol gemaakt, de India Pale Ale. Hiervan wordt wel beweerd dat dit bier werd gemaakt voor de export naar India, toentertijd een Britse kolonie en onderdeel van Britse Indië, waarvan ook Sri Lanka, Pakistan, Bangladesh en delen van Myanmar uitmaakten. Door de hogere hopdosering en de hogere alcohol werd de houdbaarheid van het bier langer waardoor de lange bootreis van 5 maanden naar India mogelijk werd. Een mooi verhaal, waarvoor echter geen historisch bewijs is teruggevonden.

Een ander verhaal is dat de India Pale Ale voor het eerst werd gebrouwen door een kleine Engelse brouwerij, de Bow Brewery. Dit bier werd vooral gedronken door officieren van de schepen van de Britse Oost-Indische Company, maar toen de brouwerij plannen kreeg om dit bier ook naar India te gaan exporteren, stak de Britse Oost-Indische Company daar een stokje voor en richtte Bow Brewery zich vervolgens op de lokale markt, voornamelijk die van Londen. En zo werd de IPA geboren. Ook een mooi verhaal (bron: wikipedia).

Deze IPA is echter ook niet de IPA die wij tegenwoordig drinken en die nu ook volop door grote brouwerijen wordt gekopieerd. De IPA die we nu drinken is met name de Amerikaanse IPA en veel minder de Engelse IPA. De Amerikaanse IPA is een product van de craft beer revolutie. De craft brewers pakten de bierstijl IPA op en voegden hier Amerikaanse hopsoorten als Amarillo en Cascade aan toe. Tevens verhoogden ze het alcoholvolume naar ongeveer 6,5%. De nieuwe IPA werd het visitekaartje van de craft beer revolutie die ook naar Europa over waaide. Ook kwamen er varianten op de markt, zoals Double IPA (meer alcohol) en Triple IPA (nog meer alcohol) en dus ook de Black IPA die wij nu hebben proberen na te maken, maar die gelukkig een Brown IPA werd.

Biersommelier wordt bierbitch

Geplaatst op door

Onze vrouwelijke wederhelft van Follow the Beer heeft de afgelopen jaren een ware bierreis gemaakt: van bierdrinkster naar brouwknecht en van brouwknecht naar biersommelier. En nu is ze ook nog eens een echte bierbitch geworden. Samen met 6 andere vrouwen vormen ze sinds kort de BierBitches. En samen willen ze meer vrouwen aan en in het bier krijgen.

Bierbitch, dat is natuurlijk een term waar veel mannen meteen van in de war raken. Dus waarom willen die BB's dat? Omdat ze vrouwen (lees: bierbitches) zijn. Omdat het nog te raar is als vrouwen bier drinken, zeker als ze er ook nog een mening over hebben. Omdat bier lekker is. Omdat er voor iedere vrouw een bier van haar smaak is. Omdat bier een interessant product is. Omdat ze niet uitgepraat raken over bier. Omdat het gezellig is om samen bier te drinken en er samen over te praten. Niet alleen met mannen, maar juist ook met vrouwen, meer vrouwen.

Lees hier de portfolio van Thera.

Proeverij: voetbal en bier bij Gamebasics

Geplaatst op door

Werken bij Gamebasics in Zoetermeer is de ultieme jongensdroom. Of meisjesdroom natuurlijk, want ook meisjes voetballen tegenwoordig en vaak beter dan de jongens. Voor jongens én meisjes brengt Gamebasics gaming en voetbal in één spel bij elkaar: OMS, oftewel Online Management Soccer. Dit is een online voetbalmanagementspel waarin je de kans krijgt om je favoriete voetbalclub te managen. Koop en verkoop spelers, stel je team samen, maak je opstelling, bepaal je tactiek, versla je tegenstander en nog veel en veel meer.

Breng voetbal en bier samen, dat was de uitdaging die het team van Gamebasics bij ons neerlegde. Maar vooral: breng ons plezier. Dit was een uitdaging die Follow the Beer met beide handen aangreep. Want voetbal en bier zijn met elkaar verbonden, of je nu wilt of niet. En of je nu op een voetbalveld staat te blauwbekken en verlangend naar de kantine kijkt voor de derde helft, of dat je in een stadion zit en je je kapot ergert aan het slechte spel van je cluppie of dat je thuis onderuit op de bank hangt en naar een doodsaaie Champion's League wedstrijd kijkt, altijd is er bier in de buurt. Waar voetbal is, is nu eenmaal bier. En andersom.

De voorbereiding

Met een internationaal erkend biersommelier in het team is het niet moeilijk om uitleg over bier te geven. Met veel passie en geestdrift geeft Thera als een echte voetbalcoach uitleg over wat bier is, welke grondstoffen bij het brouwproces worden gebruikt, wat de trends zijn op biergebied, welke smaken je kunt tegenkomen in bier, hoe je bier moet proeven en hoe en vooral waarom bier zo goed samengaat met eten.

De proeverij

Een bierproeverij zonder bier is natuurlijk niets. Het team van Gamebasics kreeg 6 bieren voorgeschoteld met als thema Eredivisieclubs met een bier uit die stad. Dit was de opstelling:

  1. Amsterdam (Ajax) - Zij Gelooft In Mijbok (meibok, brouwerij De Prael)
  2. Utrecht (FC Utrecht) - Saison 5 (saison, brouwerij Maximus)
  3. Rotterdam (Feyenoord of Excelsior, helaas geen Sparta meer) - Neipa (New England IPA, brouwerij Noordt)
  4. Eindhoven (PSV) - Langharig Tuig (hoppy weizen, brouwerij Van Moll)
  5. Groningen (FC Groningen) - Koud Vuur (rook porter, BAX bier)
  6. Den Haag (ADO Den Haag) - Bloedbroeder (imperial stout, brouwerij Kompaan)

Zoals bij een echte voetbalwedstrijd moest er ook hier een winnaar komen. De Bloedbroeder van Kompaan werd na ingrijpen van de VAR uitgeroepen tot winnaar van de avond met als goede tweede en derde respectievelijk Langharig Tuig van Van Moll en Koud Vuur van BAX.

De quiz

Natuurlijk deden we ook dit keer weer een quiz, dit keer met alleen vragen over voetbal en bier. Welke supporters drinken het meeste bier in het eigen stadion? Wel biermerk is sponsor van de FIFA tijdens het WK 2022 in Qatar? Welk bier drinken de voetballers van Bayern München min of meer verplicht tijdens de Oktoberfesten? Welke voetballer schoot in de jaren negentig een dopje van een flesje Bavaria Malt? Voor welk Nederlands biermerk maakte Diego Armando Maradona reclame? Is bier goed voor de zaadproductie volgens het programma Voetbal Inside? Drinkt onze eigen Lieke Martens eigenlijk wel bier? Wat moet je doen met Shampoo Beer?

Leven in de brouwerij: APA en Rauch

Geplaatst op door

Je eigen bier brouwen is hartstikke leuk en helemaal niet moeilijk. Het enige dat er moeilijk aan is, is goed bier brouwen. En wat nog moeilijker is, is dat ene goede bier nog een keer brouwen. Op dezelfde manier en met dezelfde smaak. Dat lukt eigenlijk nooit. Maar daar gaat het ons ook niet om. Wij gaan voor een dag lol en ontspanning,  een dag met onze handen werken, onze mouwen opstropen en met onze voeten in de figuurlijke klei staan.

Je bent er een hele dag mee bezig en dan moet je nog weken wachten voordat je het kunt drinken. Pas na de vergisting, de lagering en het bottelen, is je bier 'op dronk'. In december brouwden wij twee bieren in batches van 22-23 liter: een American Pale Ale (APA) en een Rauch. Hoe smaken ze? Best goed. Wil je het ook eens proeven? Dat kan. Kom maar een langs als je durft.

De inspiratie voor de APA deden wij op tijdens een rondreis door Oost-Europa. In Polen, Hongarije, Servië, Kroatië en Slovenië maken de craft brewers (een verschrikkelijke term) eerder een APA dan een IPA. Het alcoholpercentage van de APA ligt met gemiddeld 5% iets lager dan zijn broertje, de IPA. En dat is een voordeel, want in Oost-Europa drink je je bier steevast uit halve liter glazen. Dus kun je er iets meer van drinken. En dat is wel een voordeel in de snikhete Oost-Europese zon. De APA onderscheidt zich van zijn Britse en andere Europese evenknieën door het gebruik van Amerikaanse hoppen, meestal Cascade. Onze APA kwam uit op 4,5% en werd gebrouwen met een mix van viennamout, pilsmout en caramout. Als hop gebruikten wij cascade hop, zowel als bitter-, aroma- en dryhop.

De inspiratie voor het tweede bier, de Rauch, kwam natuurlijk uit Bamberg (Duitsland), het ultieme bierparadijs op aarde, waar we al vele malen geweest zijn, maar daarover later meer. We baseerden ons recept op het rauchbier van Schlenkerla. Dit donkere bier van iets meer dan 5% brouwden we met een mix van pilsmout, rookmout (Wyerman), caramout en zwartmout. Voor de hop gebruikten we Northern Brewer en Spalter, maar de hop is eigenlijk ondergeschikt in dit bier. Het gaat om de rooksmaak en de geur van vette worst. Dit klinkt heftiger dan dat het in de praktijk is. Als het bier in mooi balans is, smaakt het subtieler dan dat het ruikt. Proost!

 

‘Pils is makkelijk om te brouwen’

Geplaatst op door

In het nieuws: de smaak van een Heineken-biertje is overal ter wereld hetzelfde. Heineken zelf leek nogal verrast dat hun bier overal hetzelfde smaakte. Maar dat was natuurlijk geen nieuws, maar iets dat allang bekend was. Een kwestie van overal op aarde dezelfde omstandigheden creëren: goede apparatuur en dezelfde grondstoffen (water, mout, hop en gist) gebruiken. Een kind kan de was doen.

De natuur heeft daar helemaal geen invloed meer op. Het maakt niet uit hoe warm of koud het buiten is, of regent of droog is, of het stormt of niet, of je nu in Zoeterwoude zit of in Addis Abbeba. Het bier in de ketels merkt daar niets van. De natuur is keurig netjes afgesloten van het brouwproces. En dat is maar goed ook,  want de natuur kun je er beter niet bij hebben als je aan het brouwen bent.

Het is natuurlijk razend knap dat Heineken dit kan. Maar dat gaat het niet om. Even verderop in het artikel staat dat pils - het 'gewone' biertje zoals ik dat iemand dat laatst hoorde zeggen - nog immer het populairste bier is onder bierdrinkers. Dit ondanks het feit dat speciaalbier steeds populairder lijkt te worden. Zeker 80% van al het gedronken bier in Nederland is nog steeds pils.

Nog steeds niets aan de hand. Een waarheid als een koe. Maar dan komt het. Dan gooit de brouwer er de volgende quote in: "Iedereen praat nu over craft beer (lokale bieren), speciaalbier en de kunst van brouwen, maar het pils is één van de, zo niet hét, moeilijkste bier om te brouwen, omdat het zo puur is en wij het sinds de negentiende eeuw met slechts vier ingrediënten brouwen".

We kennen die quote, die horen we al jaren, vooral uit de marketeerfabriek van Heineken. Is pils werkelijk zo moeilijk om te brouwen? Het simpele antwoord luidt: NEE. Nee, pils is helemaal niet moeilijk om te brouwen. Met neme gerstemout, water, hop en gist en daar brouw je een goedje van. Dat laat je vergisten tegen een lage temperatuur en je zorgt er voor dat het bier zo helder mogelijk wordt. Waarom dat laatste zo belangrijk is, wordt niet duidelijk. Helder bier heeft minder smaak dan troebel bier, dat is wel een wetmatigheid.

Simpel. Meer is het niet. Ook hier kan een kind de was doen. Wat is er dan zo moeilijk aan pils brouwen? Niet omdat het zo puur (zuiver, onvermengd, onverdund, onvervalst, louter, ongerept en maagdelijk) is. Of omdat het met slechts vier ingrediënten wordt gebrouwen .Nee, dat is niet de reden. De reden is dat het altijd en overal hetzelfde moet smaken. Of je nu thuis op de bank, of in je stamkroeg of voor mijn part in Addis Abbeda of Lutjebroek, het moet hetzelfde smaken.

Over smaak valt te twisten. Dat pils moeilijk te brouwen is omdat het altijd hetzelfde moet smaken, dat is een waarheid als een koe. Dat pils een bier is met weinig grond- en dus smaakstoffen, dat is ook een waarheid als een koe. Maar nee, pils is niet moeilijk om te brouwen. 'Pils is makkelijk om te brouwen', aldus deze brouwer.

Woordblubber: ambachtelijk, puur, eerlijk en authentiek

Geplaatst op door

Bij de Aldi kun je rijk gevulde truffelpasta kopen. Dat klinkt heerlijk, moeten we eerlijk toegeven. Wij zijn dol op truffels en ook op pasta en die twee combineren moet wel zijn alsof er een engel op je tong piest. Rijk gevuld, ja dat zeker, maar alleen niet met truffels. Natuurlijk niet, want die zijn veel te duur. Onder ‘rijk gevuld’ verstaat de Aldi namelijk dat er wel 0,0006 procent truffel in de pasta zit. De Aldi sleepte daarmee de prijs van het meest misleidende voedselproduct in de Nederlandse supermarkten in de wacht.

Maar genoeg over de truffelpaste van de Aldi. Er zijn genoeg andere zaken om ons aan te ergeren. Gelukkig maar. Denk maar aan die brouwer van Brewdog uit Schotland die enige jaren geleden in een café in Amsterdam een gepassioneerd betoog afstak tegen de Man, in dit geval niet de overheid, maar de grote brouwers. Luid juichend werd hij door een hysterische menigte ingehaald als de nieuwe paus en Sinterklaas tegelijk en wij klapten en brulden net zo hard mee. Jaren later heeft Brewdog in bijna 30 steden in Engeland een bar, en daarnaast nog eens 12 bars all over the world, zoals Barcelona, Brussel en Helsinki. En nog zijn ze niet klaar. Er staan nog 4 bars op de planning, waaronder eentje in Berlijn en eentje in Rome. Brewdog is de Man geworden. Ze hebben zichzelf verMand. 

We juichen dus niet meer zo snel, want kleine brouwers worden groot, immens groot. Wantrouwend kijken we naar al die kleine brouwertjes die zichzelf zo schattig tot craft brewers uitroepen. Ambachtelijk, puur, eerlijk en authentiek, noemen ze zichzelf. Loze, holle frasen die te pas en te onpas door met name marketeers worden misbruikt. Woordblubber is het.  Woordinflatie van de ergste soort. Het is tijd om terug te gaan naar de echte betekenis, naar duiding en de mythe van de kleine brouwerijen voor eens en voor altijd door te prikken. 

Ambachtelijk, daar begint het al mee. Letterlijk betekent dit dat een product op de originele of traditionele manier wordt gemaakt. Met andere woorden: ze dragen het zweet en de liefde in zich en zijn uniek omdat de ambachtsman – de brouwer - eigenhandig aandacht er aan heeft geschonken. Dat klinkt mooi hè? Het is het beeld van de brouwer die voor dag en dauw opstaat en in zijn eigen potten en pannen staat te roeren. Helaas, de werkelijkheid is anders. De brouwer van nu staat rond een uurtje of tien op, drinkt zijn koffie, opent zijn laptop en start het brouwproces met een simpele druk op de knop. Alles gaat automatisch en computergestuurd. Zo rond een uurtje of drie gaat hij eens kijken in de brouwerij en drukt aldaar op wat knoppen. Het huidige brouwen heeft weinig origineels of traditioneels in zich.

Authentiek dan, dat betekent eigen gemaakt, echt, betrouwbaar en origineel. Eigen gemaakt is vaak al discutabel. Veel huurbrouwers sturen hun recept op en komen nooit in de buurt van echte ketels. En originaliteit is vaak ook ver te zoeken. Weer een tripel, weer een dubbel, weer een witbier en weer een IPA. De Nederlandse bierwereld kopieert en varieert. Daar is niets mis mee, maar waar is toch dat echte Nederlandse authentieke bier?  

We strepen ambachtelijk en authentiek door en gaan door naar ‘puur’ en 'eerlijk;'. Puur betekent zuiver, onvervalst, louter, onverdund, onvermengd of ja zelfs ongerept en maagdelijk. Eerlijk betekent zonder leugens, zonder bedrog. Zo is een puur meisje een meisje dat nog niet is aangeraakt door wellustige mannen en door hen bevlekt. En bij een puur bier kun je je voorstellen dat dit een bier is dat zuiver is; waar niets aan toegevoegd is en dat het niet is verdund of vermengd. En eerlijk bier is een bier waar niet over wordt gelogen, dus ambachtelijk is ook echt ambachtelijk, en authentiek is authentiek.  

Als je jezelf puur en eerlijk verklaart, verklaar je de ander dus onzuiver, vals en oneerlijk. Zij zijn groot en ik is klein en dat is niet eerlijk, dat niveau. Maar is dat wel zo? Zijn kleine brouwers wel zo puur en eerlijk? Ik vraag het me af. Wat ik in ieder geval weet, is dat ik de hoofdprijs voor hun product moet betalen. Dat vind ik nou weer niet eerlijk. En in veel gevallen weet ik niet eens of het een brouwer of een huurbrouwer betreft en waar het bier dus vandaan komt (meestal ergens uit België).  Wat is er puur en eerlijk aan om jezelf ambachtelijk en authentiek te noemen als je dat niet kunt waarmaken?

Ambachtelijk, puur, eerlijk, authentiek. Het is woordblubber. De taal van de marketeer. Woorden die alleen hun betekenis en waarde hebben verloren. Net als 'biologisch' en 'koolhydraten'. Of 'duurzaam' en 'scharreleieren'. De brouwer die deze woorden gebruikt kan ik niet meer serieus nemen, die lach ik hard uit. Recht in zijn gezicht!