Tag Archives: zuur

Leven in de brouwerij: Orfollow #002

Geplaatst op door

Het heeft even geduurd. Na de eerste geslaagde batch van de Orfollow (6,2%), is nu de tweede batch klaar. Voor deze Orval-kloon hebben we een Engelse ale met Duitse invloeden gebrouwen. Hierbij gebruikten we pilsmout (3 EBC), caramunich (140-160 EBC) en carared (40-60 EBC). Bij het koken voegden we twee hopsoorten toe: Hallentau Herzbrucker (Duitsland) en Stryrian Goldings (van oorsprong Sloveens). Voor de hoofdvergisting gebruikten we een standaard Engelse ale gist.

De echte magie begon pas bij het bottelen. Enige dagen van tevoren kweekten we het laatste beetje van een flesje Orval (november 2019) op met moutextract en gekookt water teneinde de Brettanomyces gist in de Orval weer te activeren. Dit voegden we toe aan het te bottelen bier en voila: de Orfollow was geboren. Het resultaat is een bier met een zuurgraad die je mag verwachten van een bier met brett, maar het is geen Orval-kloon, maar gewoon de Orfollow!

Onder de loep #017: Massive Brett Destruction

Geplaatst op door

La Calavera - love craft beer, hate fascism

Cervecería  La Calavera opende haar deuren in 2012 en is een typisch product van de craft beer revolution die in de jaren 10 door de wereld raasde. Bij La Calavera nemen ze craft heel serieus, ze blijven verre van de grote industrie en dicht bij de hop en de mout en hun smaken en aroma's. La Calavera is voortgekomen uit het werkbedrijf Riembau (vergelijkbaar met De Prael Oudezijds, De Prael Houthavens en De Prael Den Haag voordat die hun ziel verloren), die het deelt met restaurant La Barricona, met wie het een gezamenlijk gastronomisch bierproject onderhoudt.

Bij La Calavera nemen ze wel meer dingen serieus. Zeg tegen een Schot niet dat hij Engels is en zeg tegen een Catalaan vooral niet dat hij Spaans is. Zeker nu niet. La Calavera is Catalaans en dat willen ze weten. En ze nemen ook andere dingen serieus. Zo schreeuwen ze bij binnenkomst meteen dat ze van craft beer houden en dat ze fascisme haten. Wat die twee met elkaar te maken hebben, blijft in het ongewisse, maar kennelijk vinden ze dat bij La Calavera erg belangrijk. En ze hebben wel meer linkse hobby's (zoals rechtse rakkers dat plachten te noemen). Zo steunen ze de demonstraties tegen de Quinto Centenario, een Spaans, een autosnelweg in het zuiden van Spanje die Sevilla met Portugal verbindt en waar geen tol wordt geheven. En zijn ze erg voor de Antimili Rock, een rockbeweging die zich tegen het militarisme richt.

Over Massive Brett Destruction

Met de informatievoorziening over de Massive Brett Destruction zijn ze bij La Calavera niet al te scheutig. Dat nemen ze als craft brewers kennelijk niet al te serieus. We komen niet verder dan termen als brettanomyces, American Wild Ale en 8,0%. Daar kunnen we niet zoveel mee, daar worden we niet vrolijk. Het etiket maakt het nog enigszins met de ontblote borsten van de vrouw met het gasmasker op. Maar we begonnen het proeven al met een enigszins zuur gezicht

Onze ietwat zure mening over de Massive Brett Destruction: licht azijnachtig, lichte fruitigheid van kersen (morellen) en perziken, een beetje tannine, medium zuurgraad, citrusachtig. Een fris doordrinkbaar bier met een bittere smaak. De Massive Brett Destruction wordt echter nergens massive en zeker niet destructive. Met dit gebrek aan intensiteit kun je dit bier zelfs lichtvoetig. Een bier dat zijn naam en zijn belofte niet waarmaakt. 

Sijf op 1 in Misset Café Top 100

Geplaatst op door

Bar Restaurant Sijf uit Rotterdam is verkozen tot nummer 1 in de Misset Café Top 100 en volgt daarmee winnaar van 2018, Huppel the Pub uit Den Haag, op. Je vindt Sijf, zoals ze zelf zeggen heimelijk verborgen tussen de immer toenemende hoogbouw en hectiek van Rotterdam, op de Oude Binnenweg recht tegenover Melief Bender.

Sijf is een plek waar geluk nog steeds heel gewoon Rotterdams is en waar je kunt genieten van speciaalbier en Bourgondisch eten. Het is een ouderwets bruin café waar je bediend wordt op traditionele, joviale Rotterdamse wijze. Met meer dan 100 bieren, waarvan 11 op tap, biedt ook een uitgebreid bierassortiment voor bierliefhebbers, die ze zelf hoptimisten noemen. Die benaming is wel een beetje een misser. Follow the Beer is namelijk geen hoptimist. Wij houden van zuur en van rooksmaak en juist in die bieren is hop van ondergeschikt belang. Helaas zijn juist die bieren bij Sijf ondervertegenwoordigd.

Het is makkelijk om kritiek te hebben op de Misset Café Top 100. Zo doen, sinds betaling voor deelname verplicht is, lang niet alle goede cafés van Nederlands mee. Stel je maar eens een competitie voor zonder Ajax, PSV en Feijenoord. En de winnaar van vorig jaar mag het volgende jaar niet meer meedoen. Dat is alsof Ajax die jaar niet meer mee had mogen doen in de vaderlandse competitie. De Misset Café Top 100 is een beetje vreemd, maar toch een leuk tijdverdrijf, zeker aan het einde van het jaar waarin de lijstjes hoogtij vieren. Nu maar hopen dat er geen massa ramptoeristen op de nummer 1 zullen afkomen en dat onze kruk vrij zal blijven.

Proeverij Extreme Flavors bij Visma Connect

Geplaatst op door

Wat hebben de ICT en bier met elkaar gemeen? Niet veel, zou je op het eerste gezicht zeggen. De verhouding man:vrouw ligt bij allebei op 90:10. Te weinig vrouwen dus. En dat moet veranderen. Maar hoe doe je dat? Bij Visma Connect in het Haagse Ypenburg drinken ze in ieder geval graag een biertje. Sinds kort organiseren ze ook echte bierproeverijen. Follow the Beer had de eer om een Extreme Flavors te verzorgen.

De proeverij op een rijtje:

  1. Rook  - Rauchen ist Tödlich (ongeveer 5,0%) uit onze eigen ketels
  2. Zuur - Mariage Parfait (gueuze van 8,0%) van brouwerij Boon uit België
  3. Bitter - Kees Double Rye IPA (8,5%) van brouwerij Kees uit Middelburg
  4. Kruiden - Thai Thai (8,0%) van Oedipus uit Amsterdam
  5. Houtgelagerd - Barrel Aged no 1 (7,9%) van brasserie du Mont Blanc uit Frankrijk
  6. Zoet - Bommen & Granaten (11,9%) van brouwerij De Molen uit Bodegraven

De proeverij startte met een vals bier, het pils van Heineken wat even tot verwarring en paniek in de ogen zorgde. Bij de bieren 4 en 6 werden hapjes gereserveerd, een mangosalade met peper bij de Thai Thai en 80% pure chocolade bij de zoete en alcoholische Bommen & Granaten. Tussen het proeven gaven we weer de vertrouwde bierquiz. Na een shoot-out werd het team De Winnaars tot winnaar uitgeroepen. Ze lieten de Alwetenden achter zich.

Oesters met Cervisiam Salty Surprise

Geplaatst op door

Wat heb je nodig?

Oesters dus. Een dozijn oesters. En een onmisbaar oestermes. Wij kozen voor de Speciales Geay oesters die we bij Simonis aan de Haven in Scheveningen kochten en die volgens het mooie meisje achter de kassa de beste zijn die je kunt kopen. Natuurlijk geloofden wij haar direct op haar woord. Waarom zou je mooie meisjes achter kassa's niet op hun woord geloven? Zeker niet als mooie meisjes ook nog vriendelijk lachen naar mannen van middelbare leeftijd. De Speciales Geay dus.

De Spéciales Geay is een Franse oestersoort die een kweek vereist van maar liefst drie jaar. Het eerste jaar als larve en het tweede en derde jaar in de kweekparken in zee bij Utah Beach in Noord Normandië waar de Amerikaanse 4e Infanteriedivisie op 6 juni 1944 de invasie mede gestalte gaf. Nadat de oesters zijn gecontroleerd op dikte en ronding worden ze geplaatst in de claires van Marennes-Oléron in de regio Charente-Maritime. Hier blijft de oester nog enkele maanden en ontstaat de bijzondere balans tussen zoet en zout. De oester is zacht en krokant tegelijk en heeft een fijne ziltigheid, aldus het verkooppraatje.

Hoe maak je het?

Van 'maken' is bij oesters niet echt sprake. Je wrikt ze gewoon voorzichtig open met je oestermes. En klaar is Kees. Doe dat in de keuken en gebruik daarbij een handdoek, was het devies van onze biersommelier, een devies dat we maar al te graag negeerden. Je eet ze dus rauw, wat door sommigen wordt ervaren een als een smakeloze hap snot in de mond, maar door anderen juist alsof engelen letterlijk hun blazen op tongen legen.

De bierpairing

Die hard liefhebbers van oesters eten hun glibberige vrienden het liefst au naturel. Maar ook combinaties komen voor. Klassieke combinaties zijn malt vinaigre met azijn en gesnipperde uitjes, wodka en tobasco of met verse citroensap met peper. Allemaal erg smakelijk. Maar de mooiste combinatie blijft natuurlijk een pairing met bier. Wij kozen voor de Salty Surprise van het Noorse Cervisiam in een schreeuwerig crafty-wafty blikje. Deze (kettle) sour-Gose van 4,7% is geënt op de historische bierstijl Gose uit de Duitse steden Goslar en Leipzig, die wij al eens bezochten en op basis waarvan wij al een keer de Mango Gose maakten. De Salty Surprise heeft een andere twist, te weten passievrucht en er wordt ook geheel in de Gose-stijl zout en koriander aan toegevoegd.

De conclusie: het zuur en zout van de Gose en het zoet van de passievrucht van de Salty Surprise vullen de zoete en zoute smaak van de Speciales Geay oesters perfect aan. Een aanrader.

 

 

De 6e smaak: alcohol

Geplaatst op door

Over de gehele wereld is men het er wel over eens dat onze smaakpapillen 4 basissmaken onderscheiden: zout, zoet, zuur en bitter. Ook over de 5e basissmaak bestaat inmiddels ook wijdverbreide consensus. Die noemen we umami en komt van oorsprong uit Japan, waar het 'heerlijkheid' of 'hartig' betekent. Follow the Beer voegt daar vandaag voor ons geliefde bier een 6e basissmaak aan toe: alcohol, een toevoeging met mogelijk verregaande gevolgen.

Een basissmaak voeg je niet zomaar toe. Een basissmaak moet namelijk aan een aantal eisen voldoen. Zo moet een basissmaak een unieke chemische samenstelling hebben en specifieke sensoren op de smaakpapillen in onze mond beroeren. Tenslotte moeten mensen deze smaak ook echt herkennen. En dat laatste is vaak een lastige. Zout is zout, zoet is zoet, zuur is zuur, bitter is bitter en ook umami weten de meeste mensen tegenwoordig wel te herkennen, maar de zoektocht naar de 6e basissmaak blijft nog volop gaande.

Smaak of basissmaak

Smaak heeft te maken met de totale impressie van een voedingsproduct. Dit vindt niet uitsluitend in de mond plaats, zoals veel mensen denken. Ook de neus speelt hierbij een voorname rol. Proeven is een subtiel samenspel tussen mond en neus. De waarneming die in onze mond plaatsvindt op onze smaakpapillen noemen we de basissmaken, ook wel gustatie genoemd.

De herkenning van smaken met onze neus noemen we daarentegen het aroma. Aroma kun je niet alleen waarnemen met de neus, maar ook door te proeven achter in de keel. Doorslikken dus. Het Engelse woord 'flavour' is de naam voor basissmaak en aroma samen. Soms worden ook nog andere ervaringen toegevoegd, zoals pijn, temperatuur en mondgevoel.

Vet is geen smaak, spicy ook niet

Sommige onderzoekers beweren dat oleogustus, oftewel vet, de 6e smaak zou moeten zijn, terwijl anderen dit juist alleen maar een ietwat plakkerig, weeïg mondgevoel vinden. Het is de discussie tussen wat proef je (vetzuren) en wat ervaar je in je mond, een discussie waar vooralsnog geen einde aan komt. Vet blijft hiermee voor altijd en eeuwig omstreden als 6e basissmaak.

In Vietnam halen daar de schouders bij op. Crazy trangs (=blanken), hoor en zie je ze daar denken als je hun eeuwig lachende gezichten ziet. Voor de Vietnamees is het duidelijk: 'spicy' is de 6e smaak. Dat heet ook wel 'pungent', oftewel heet of scherp. Niet vreemd in een land waar chilipepers en scherpe kruiden en specerijen zo overdadig aanwezig zijn. Overigens nemen ze in Vietnam het Japanse umami ook niet al te serieus als basissmaak. Als nummer 5 nemen ze daar liever 'astringent', dat losjes kan worden vertaald als samentrekkend. Het gaat hierbij om groenten, fruit en kruiden die absorberen en verkoelen.

De Vietnamezen gooien alles op één hoop en maken dus geen verschil tussen 'taste', de smaak die in de mond wordt waargenomen, en 'flavour', de smaak die anders en/of elders wordt waargenomen, zoals geur (aroma), maar ook pijn (chili pepers), temperatuur (mentol) en mondgevoel/textuur (vet). Maar dit verschil is bij een basissmaak juist wel belangrijk, het gaat om de waarneming door onze smaakpapillen in onze mond. Ook spicy valt daarmee af als basissmaak. Sorry, lieve Vietnameze mensen.

Wat is alcohol?

We laten de Vietnamezen voor wat ze zijn en gaan terug naar de alcohol, onze eigen 6e basissmaak. Alcohol, ook wel alkanol en vroeger carbinol genaamd, kennen we vanuit de scheikunde als een organische verbinding van een hydroxylgroep (groep bestaande uit een zuurstof- en een waterstofatoom, oftwel een -OH-groep) met een organische koolstofketen (aaneenschakeling van koolstofatomen, oftwel C). Opmerkelijk genoeg is het woord alcohol afkomstig uit het Arabisch, dat wordt gesproken door een bevolkingsgroep die over het algemeen weinig op heeft met alcohol.

De eenvoudigste alcohol die we kennen is methanol (CH3OH), maar dat is eigenlijk een giftig bijproduct en niet geschikt voor menselijke consumptie. Er zijn nog veel meer alcoholen, zoals propanol, butanol en glycerine. Wij gaan het echter hebben over de bekendste alcohol van allemaal, te weten ethanol (C2H5OH). Dit is de alcohol die in alcoholische dranken zoals bier, wijn en sterke drank zit, dat is de alcohol die geschikt is voor menselijke consumptie, de alcohol die we zo liefhebben en die tegenwoordig zo wordt verfoeid door de Blauwe Knoop.

De smaak van alcohol

Alcohol (lees: ethanol) is weliswaar geur- en reukloos, maar in tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd niet smaakloos. Ethanol heeft wel degelijk een smaak. Deze is echter niet voor iedereen hetzelfde. Door sommigen wordt ethanol als bitter ervaren, door anderen juist weer als licht zoetig. Ook kent iedereen wel het 'branderige' gevoel in de keel (voorbij de mond) dat wordt ervaren bij een hoog alcoholpercentage.

Dat alcohol een smaak heeft, komen we ook tegen bij alcoholvrije en alcoholloze bieren die tegenwoordig een trend zijn. Deze zijn weliswaar de afgelopen jaren (sterk) verbeterd, maar missen iets wat alcoholhoudende bieren wel hebben: body. Een Heineken 0.0% is een prima alcoholvrij bier, maar het lijkt qua smaak in niets op de 'gewone' Heineken met 5,0% alcoholvolume. En dat geldt voor alle alcoholvrije bieren: prima drankjes, maar ze missen de smaak van alcohol.

Alcohol als basissmaak van bier

Alcohol voldoet aan de drie eisen die worden gesteld aan een basissmaak. Het heeft een unieke chemische samenstelling, in casu C2H5OH voor ethanol. Het wordt ook waargenomen op de smaakpapillen in onze mond, soms als een andere basissmaak (zoet, bitter), maar de smaak van alcohol kan het beste worden omschreven als alcohol. Mensen herkennen ook echt of een bier wel of geen alcohol bevat. Daar hoef je getrainde proever voor te zijn.

Je kunt wel in verwarring raken doordat alcohol ook andere effecten heeft: branderig gevoel in de keel (voorbij de smaakpapillen) en een effect in de hersenen. Wij stellen echter dat alcohol wel degelijk wordt waargenomen door onze smaakpapillen en daarmee kwalificeert als basissmaak.

 

Proeven voor StiBON 2, deel 3

Geplaatst op door

Het proeven gaat door. Dit keer een proeverij van (zeer) donkere, bijna pikzwarte bieren: de Milkstout van De Prael uit Amsterdam, de Hellegijt van De Natte Gijt uit Weert en het Schwarzbier van Köstritzer uit Oostenrijk.

De Prael kennen we allemaal. Ze werken met mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt. En daarin waren ze de trendsetter: brouwerij en sociale firma. Na de beginjaren op de Helicopterstraat onder de rook van het Olympisch Stadion zitten ze nu alweer jaren op de Wallen met hun brouwerij, proeflokaal en winkel. De laatste berichten zijn dat in de zomer van 2017 een tweede lokatie met brouwinstallatie en proeflokaal zal worden geopend in de Houthaven van Amsterdam. De Milkstout van brouwerij De Prael is een bier van 4,9% waaraan onvergistbare melksuiker (lactose) is toegevoegd om een bepaalde zoetheid te krijgen. Deze bierstijl komt van oorsprong uit Engeland en was bedoeld om de stout wat toegankelijker te maken. De kleur van het bier doet enigszins denken aan troebele cola met snel inzakkend schuim. De geur is zoetig en er valt weinig alcohol te bespeuren, net als in de smaak. In de smaak komt, naast het ondefinieerbare ‘zoetige’ ook een beetje koffie terug. Een bier dat zeker nogmaals op de proeflijst terug komt om deze beter in het smaakgeheugen op te slaan!

De Natte Gijt is zo'n kleine brouwerij die graag klein wil blijven. Twee broers brouwen op kleine schaal in hun schuur en laten het elders - als huurbrouwers - op grotere schaal brouwen. De naam van de brouwerij is ontleend aan het noord-limburgse dialect voor een 'dellerig meisje'. De Hellegijt van brouwerij De Natte Gijt is een Russian Imperial Stout van maar liefst 12% die is gerijpt op whiskyvaten. Er zijn drie varianten: Maccallan, Glentauchers en Bunnahabhain. Wij trokken voor deze proeverij een flesje van de variant Glentauchers open. En na het opentrekken volgt onmiddellijk een geurexplosie (mits niet te koud geserveerd): jodium, metaal, alcohol, krenten en rozijnen! Alcohol komt ook zeer duidelijk in de smaak terug (niet zo gek met die 12%). Met name de krenten en rozijnen voeren de boventoon qua smaak, de nasmaak blijft lang hangen. Een heftig, duidelijk herkenbaar bier.

Köstritzer Schwarzbier is een donker bier van 4,8%. Met dit bier is Köstritzer uit Bad Köstritz,  de marktleider op het gebied van de Schwarzbieren, een bierstijl die zijn oorsprong vindt in Midden-Duitsland in Thüringen, Saksen en Brandenburg. Het wordt gebrouwen met donkere en geroosterde mout. Dit proeven we echter mondjesmaat terug in het bier. De donkerbruine kleur doet een steviger smaak vermoeden, de geur van pils geeft echter al aan dat dit geen bier met grote smaakdiversiteit gaat worden. De smaak is vrij vlak en slechts zeer licht gebrand. Een beetje een ‘nietszeggend bier’.