Brand Bierbrouwwedstrijd 2019 – Winterbier

Voor de 8e keer alweer werd dit jaar de Brand Bierbrouwwedstrijd gehouden. De finale was zaterdag 11 mei, nadat in de afgelopen jaargangen uitstapjes waren gemaakt naar andere locaties, gelukkig weer bij de Brand Bierbrouwerij in Wijlre (Limburg). De Brand Bierbrouwwedstrijd is weer thuis. De organisatie koos dit jaar voor de bierstijl winterbier, een donker en rijk bier en met een balans tussen moutzoetigheid, specerijen en fruitige/complexe gist.

Follow the Beer was er bij. Onze biersommelier nam plaats in de jury van bierkeurmeesters en bierkenners die de laatste bieren keurden en een winnaar uitriepen. Tot winnaar werd dit jaar Piet Reniers uitgeroepen die de voorwaarden van de wedstrijd nogal beperkend vond en liever zijn eigen Quadrupel had ingezonden. Hij mag samen met de meesterbrouwers van Brand een brouwsel maken in de grote ketels van Brand gebaseerd op de winnende receptuur en afhankelijk van de beschikbaarheid van de gebruikte ingrediënten waarbij Heineken zich het recht voorbehoudt om dit wel of niet op de markt te brengen.

Dit opschalen van het bier gebeurt met wisselend succes. De pilsener was een eenmalig bier en wordt niet meer uitgebracht. De saison, de porter en de gose leiden inmiddels een sluimerend bestaan en kom je nog zelden tegen. Dat is ook logisch. De saison en de gose zijn prima bieren, maar hebben alleen niet zo veel te doen met de bierstijlen die zij vertegenwoordigen. De porter daarentegen vonden wij een erg geslaagd bier, maar dit is een lastig bier voor het brede publiek waarop Brand mikt. De IPA en de session IPA kom je nog wel regelmatig tegen. Voor beide geldt dat geen uitgesproken IPA's zijn binnen de range van IPA-bieren. Het zijn allebei makkelijke instapbieren die je snel weer vergeet. En bij de uitreiking dronken wij de nieuwe IPA 0.0% van Brand, een IPA zonder alcohol, maar met meer aroma en body dan de reguliere IPA en de session IPA. Tot slot, de Zwaar Blond, het grote commerciële succesnummer van Brand.

Hierbij een overzicht van het illustere rijtje met de namen van de winnaars:

  • 2012 - Pilsener - Marc Vriens
  • 2013 - Zwaar blond - Jacques Bertens (inmiddels omgedoopt tot Brand Blond)
  • 2014 - IPA - Jeroen Free
  • 2015 - Saison - Bart Engel
  • 2016 - Porter - Dennis Pancras & Niels Bosman
  • 2017 - Session IPA - Jeroen Free
  • 2018 - Gose - Jens van Riel
  • 2019 - Winterbier - Piet Remiers

Volgend jaar is er weer editie van de Brand Brouwwedstrijd. Hopelijk is de finale dan ook weer in Wijlre bij de brouwerij zoals het hoort. En hopelijk kiezen ze volgend jaar voor een interessante bierstijl. Wie weet doet onze meesterhobbybrouwer dan ook een poging. We gooien alvast een paar balletjes op. Wat te denken van een Brand Rauch of van een Brand Dort, nu Gulpener deze klassieker min of meer uit het vaste assortiment heeft gegooid en het alleen nog maar in hun microbrouwerij in het Gulpener Brouwlokaal brouwt. Daarover later meer!

Primeur: Just Another Boring IPA

Follow the Beer presenteert vandaag haar nieuwste bier; Just Another Boring IPA. Een paar jaar geleden schreven we een artikel met de titel 'IPA is dead' om maar aan te geven dat we wel een beetje waren uitgekeken op de IPA-hype. IPa is natuurlijk niet dood, het heeft een vaste plek gekregen in het assortiment van iedere brouwer. Ook bij ons dus. De naam van dit bier dekt de lading, want het maken van een IPA-bier wordt ook wel omschreven met de term 'theezakjesbrouwen'. Je brouwt een standaard ale van iets boven de 6,0% en om een onderscheidende smaak (aroma en bitterheid) te krijgen voeg je hop toe, soms letterlijk in een hopzakje. Moeilijk is het niet. Iedereen kan het. Een kind kan de was doen.

In onze Just Another Boring IPA van 6,5% kozen wij voor drie hopsoorten.  De keuze voor juist deze drie hopsoorten was simpel: het waren restanten uit onze hopvoorraad. Het resultaat? De zoveelste IPA.  Dit waren de hopsoorten:

  • Spalt Select, een klassieke Duitse hopsoort met een licht kruidig karakter vergelijkbaar met Tettnanger en Saaz;
  • Amarillo, een relatief nieuwe Amerikaanse hopsoort met een aroma/smaak van citrus, grapefruit en sinaasappel;
  • Simcoe, wederom een Amerikaanse hopsoort die omschreven kan worden als harsachtig met een citrusaroma, door ons gebruikt bij het koken, maar ook als dryphop.

Tot slot. Heb je het retedruk in je leven? Heb je last van werkdruk? Wil je je even heel mindfull voelen? Kom dan een keer bij ons onthaasten! Verveel je te pletter en drink een Just Another Boring IPA!

Met metgezellen bij Kompaan

Een rondje bier en een rondje plannen in onze eigen achtertuin: de Kompaan Beer Bar. We volgden onze wish list voor 2019. Het proppen van sours viel wat tegen. Uit slechts 17 van de 20 taps kwam bier en daarvan was er slechts 1 een sour. Dat kan beter, kompanen! Dat moet beter! Foei!

Verder staan de plannen voor het Festival Birra e Sound in Leverano (Puglia) op de tocht. Dat zou ook zomaar weer een keertje Oost-Europa kunnen worden, het nieuwe mekka in de bierwereld. Of toch een keer Scandinavië. Met wine meets beer gaat het goed. Het volgende bier dat uit onze ketels zal komen, wordt de Rare Druif en de plannen voor de wine-meets-beer proeverij staan in de steigers. Ook het food pairen gaat goed. Met Bier in Balans bewijzen we dat gezond leven prima samen gaat met een goed glas bier. Denk aan Zeeuwse mosselen met Bersalis Tripel Oak Aged of Rode koolsoep met onze eigen Rauch. Op naar de oerhollandse erwtensoep met natuurlijk Westmalle Dubbel.

Kortom, veel plannen, veel bier en minder wol. Dan maar Guiness klappen in Dublin. Voor of na de knalharde Brexit? Who cares? We zullen er geen Guinness minder om drinken! Wordt vervolgd!

Impressie van een soepzondag

Sinds jaar en dag is het iedere zondag vanaf oktober tot en met eind maart/half april raak: de wereldberoemde en vermaarde soepzondag in Huppel The Pub. Gasten krijgen een pan van 20 liter mee naar huis en mogen zelf een soep maken die op de soepzondag wordt geserveerd. Wij deden al twee keer eerder mee. Eerst met een Vlaamse uiensoep met Westmalle Dubbel en daarna met een Mexicaanse kippensoep die bijna mislukte omdat de jalapeno pepers ietwat overdadig aanwezig waren.

Dit keer maakte onze biersommelier samen met pa Kees een rode linzensoep met ui, knoflook, tomaten en kokosmelk, gegarneerd met koriander en geserveerd met een broodje om te dopen en de soepkommen schoon te maken (de scarpetta). Reacties van de gasten werden opgeschreven in het soepboek.

 

Quote van de biersommelier:

Ik pair deze rode linzensoep met een Huppale, een frisse, hoppige pale ale die mooi combineert met deze krachtige soep. Of een Orval natuurlijk, want daar past alles bij

Quote van een eenvoudige bierliefhebber:

Ach ja foodpairing. Eigenlijk leidt eten maar af. Maar goed, ik drink dus een Zeezuiper van de Scheldebrouwerij bij de soep. Of een Jopen Extra Stout. Waarom? Gewoon omdat het kan!

Quote van een trotse vader:

Ik drink een IPA bij deze rode linzensoep, het liefst een Punk IPA. Ik dronk altijd een 'gewoon' biertje, maar dankzij mijn dochter/biersommelier heb ik de IPA's ontdekt en drink ik niets anders meer

Onze top 5 wish list voor 2019

Nog een nietszeggend lijstje. Vooruitkijken naar een nieuw jaar. Alsof er iets verandert op 1 januari. Alsof goede voornemens werkelijkheid zullen worden. Alsof plannen ten uitvoer zullen komen. Maar je moet blijven dromen, voor altijd blijven dromen!

1. Sours proppen in Nederland

Sours zijn een verzamelnaam voor zure bieren. Hieronder vallen Belgische stijlen als geuze, lambiek, kriek en Vlaams Oud Bruin, maar ook Duitse stijlen als Gose en Berliner Weisse. De aandacht hiervoor leefde op tijdens de craft beer revolution. Ook in Nederland. Denk maar eens aan Tommie Sjef, Oersoep en Nevel Artisan Ales. In de horeca blijft het echter behelpen met het aanbod van zure bieren. Wij hebben een passie voor zuur bier en wij gaan er voor in 2019!

2. Il Festival Birra e Sound 2018 in Leverano (Puglia)

Het festival Birra e Sound in Leverano (Puglia, Italië) brengt alles samen waar Follow the Beer voor staat. Om er te komen moet je namelijk een pad volgen van meer dan 2.000 kilometer, maar dat brengt je wel naar één van de mooiste streken van Italië: de hak van de laars, waar Italië nog echt is. Met meer dan 50 brouwerijen, met illustere namen heeft ook hier de craft beer revolutie zijn verwoestende werking gedaan. Onze zomerpijlen zijn gericht op Puglia. Wij hebben er zin in!

3. Wine meets beer

Wijn en bier zijn twee werelden die zelden samenkomen, dus is het tijd om deze samen te brengen. Follow the Beer meets Follow the Wine. Dat gaan we doen door het organiseren van wine & beer & food tastings, door het blenden van wijn en bier, maar vooral door het brouwen van onze eigen IGA (Italian Grape Ale). Hoe we dat gaan doen, daar moeten we nog even over nadenken: druiven, druivensap of most? Wel of niet vergisten? Toevoegen voor of na de gisting van het bier?

4. Guinness klappen in Dublin

Guinness wordt ook wel het Heineken onder de stouts genoemd en sommige bierkenners krijgen het niet eens door hun keel. Daar heeft Follow the Beer geen last van. Het idee ontstond tijdens een avondje Japanse film (Tampopo) met aansluitend ramen noedels in Schiedam: 'Laten we ergens heen gaan! Waar? Naar Dublin! Okay!'.  Waarom? Omdat je een echte stout natuurlijk in Dublin drinkt, de bakermat van het stout bier, maar er is nog veel meer te beleven.

4. Meer food pairen

Volgend jaar zal in het teken staan van meer food pairing en dat gaan we doen in de stijl van Follow the Beer: volgen, bewegen, eten en drinken. Daarbij staat gezondheid voorop. Daar ontbreekt het nog weleens aan in recepten in bierboeken: een gezonde levensstijl. Wij gaan voor minder calorieën, minder koolhydraten, meer groenten en meer gezondheid. En dat alles om ruimte te maken voor een goed glas gezond, maar vooral lekker bier. Wordt vervolgd!

Onze top 5 van 2018

In het kader van de onzinnige en stompzinnige lijstjes hierbij het lijstje met onze top 5 van 2018:

1. La Trappe Dubbel uit 1998

Met stip op 1 natuurlijk de La Trappe Dubbel uit 1998. Het gebeurt niet vaak dat je de kans krijgt om een bier van 20 jaar oud te drinken. Op de kop getikt op een markt voor het luttele bedrag van twee euro.  Geen koolzuur, gemadriseerd, maar met een heerlijke port-achtige smaak. Het was het biermoment van 2018. Wat deed jij in 2018? Wij dronken een La Trappe Dubbel uit 1998!

2. Bierencafé De Heks, Deventer

Soms kom je op een bierspot waar gewoon alles klopt: het bierassortiment, de prijzen van het bier, het interieur, het personeel. Bierencafé De Heks is zo'n plek en niet voor niets riepen wij De Heks uit tot het beste biercafé van Nederland allertijden. Niet dat dat enige waarde heeft. Er zijn immers al veel te veel zinloze lijstjes en verkiezingen. Wij checkten er onze 1000 bier in op de autistenapp Untappd, een Heineken in borrelglaasjes, of zoals ze dat bij De Heks noemen, Hxxnxkxn.

Vrouwen in de bierwereld, het is en blijft een zeldzaam fenomeen. Daar waar vroeger de bierwereld bevolkt werd door dikbuikige lone wolves met stoffen tasjes, is het tegenwoordig het domein van hipsters en mannen met te lange baarden en zwarte t-shirts. Vrouwen zijn zeldzaam in de bierwereld en vrouwelijke biersommeliers een bedreigde biersoort. Niet verwonderlijk dat ze bij elkaar kruipen om zichzelf tegen al dat testosteronen-bier-geweld te beschermen. Op 3: onze biersommelier wordt een bierbitch.

4. Oud Beersel, België

Plek 4 is ingeruimd voor Oud Beersel. Met een beetje zuur gezicht zou je kunnen zeggen dat ze bij hier niet anders doen dan het bier van iemand anders bij elkaar gooien en opleuken met een smaakje. Zelf brouwen doen ze hier namelijk niet. Maar ze verstaan hier wel de kunst van het steken van Lambiek bieren en van het gebruik van fruit daarbij. Een kunst die we in Nederland nog nauwelijks machtig zijn. Oud Beersel staat hiermee weliswaar niet eenzaam, maar wel op grote hoogte. Een terechte plek 4 voor hen!

De laatste plek is voor ons zelf. Follow the Beer schreef zich in oktober in bij de Kamer van Koophandel. En dat was een heuglijk moment. We bestaan, we hebben een naam en we gaan door in 2019. Met mooie en mooie plannen. Onafhankelijk en eigenzinnig. Soms mierzoet, soms een beetje zuur (ja graag), een weinig bitter, maar nooit zouteloos. Follow the Beer staat op 5.

Dolle Bier Mina’s of Mutsenclub?

'Craft beer revolution’ of niet, het is nog steeds matig gesteld met het aandeel vrouwen in de bierwereld. Brouwers? Bijna allemaal mannen. Bierdrinkers? Idem dito. Het merendeel van de mannen drinkt bier, terwijl dat bij de vrouwen slechts een minderheid is.  Datzelfde beeld zie je terug bij de internationaal erkende biersommeliers, iets meer dan 10% is vrouw.

Eigenlijk is dat best vreemd, want bier is bij uitstek een vrouwelijk product. Het brouwen van bier was bijvoorbeeld vroeger vrouwenwerk. En algemeen bekend is dat vrouwen betere (bier)proevers zijn. En er wordt wel beweerd dat de alcohol in ons bier testosteron verlagend werkt, terwijl hop juist oestrogeen verhogend zou zijn. Dat leidt tot allerlei fabels als ‘man boobs’ en erectieproblemen bij mannen en grotere borsten bij vrouwen. Keep on dreaming! Maar bier is wel veel vrouwelijker dan je op het eerste gezicht zou denken. En toch is alles man wat de klok slaat.

Ja, wij vrouwen vormen een minderheid in deze door mannen gedomineerde bierwereld. Dat is helemaal niet erg, het is soms best fijn om tot een minderheid te behoren. En laten we wel zijn, het is meestal ook erg gezellig tussen al die mannen. Maar soms wil je als vrouw ook even onder de vrouwen zijn, even los van het testosteron en even op je oestrogeenwolk zitten.

Daarom de BierBitches. Het is ook niet dat wij als dolle biermina’s demonstratief onze BH’s gaan verbranden, de mannen afzweren en ons zullen terugtrekken in onze eigen mutsenclub. Dat is niet de bedoeling. Verre van dat. Bier drinken doe je nu eenmaal het beste samen. Man en vrouw, oud en jong.

Lees hier de volledige blog van onze biersommelier en bierbitch Thera.

De 6e smaak: alcohol

Over de gehele wereld is men het er wel over eens dat onze smaakpapillen 4 basissmaken onderscheiden: zout, zoet, zuur en bitter. Ook over de 5e basissmaak bestaat inmiddels ook wijdverbreide consensus. Die noemen we umami en komt van oorsprong uit Japan, waar het 'heerlijkheid' of 'hartig' betekent. Follow the Beer voegt daar vandaag voor ons geliefde bier een 6e basissmaak aan toe: alcohol, een toevoeging met mogelijk verregaande gevolgen.

Een basissmaak voeg je niet zomaar toe. Een basissmaak moet namelijk aan een aantal eisen voldoen. Zo moet een basissmaak een unieke chemische samenstelling hebben en specifieke sensoren op de smaakpapillen in onze mond beroeren. Tenslotte moeten mensen deze smaak ook echt herkennen. En dat laatste is vaak een lastige. Zout is zout, zoet is zoet, zuur is zuur, bitter is bitter en ook umami weten de meeste mensen tegenwoordig wel te herkennen, maar de zoektocht naar de 6e basissmaak blijft nog volop gaande.

Smaak of basissmaak

Smaak heeft te maken met de totale impressie van een voedingsproduct. Dit vindt niet uitsluitend in de mond plaats, zoals veel mensen denken. Ook de neus speelt hierbij een voorname rol. Proeven is een subtiel samenspel tussen mond en neus. De waarneming die in onze mond plaatsvindt op onze smaakpapillen noemen we de basissmaken, ook wel gustatie genoemd.

De herkenning van smaken met onze neus noemen we daarentegen het aroma. Aroma kun je niet alleen waarnemen met de neus, maar ook door te proeven achter in de keel. Doorslikken dus. Het Engelse woord 'flavour' is de naam voor basissmaak en aroma samen. Soms worden ook nog andere ervaringen toegevoegd, zoals pijn, temperatuur en mondgevoel.

Vet is geen smaak, spicy ook niet

Sommige onderzoekers beweren dat oleogustus, oftewel vet, de 6e smaak zou moeten zijn, terwijl anderen dit juist alleen maar een ietwat plakkerig, weeïg mondgevoel vinden. Het is de discussie tussen wat proef je (vetzuren) en wat ervaar je in je mond, een discussie waar vooralsnog geen einde aan komt. Vet blijft hiermee voor altijd en eeuwig omstreden als 6e basissmaak.

In Vietnam halen daar de schouders bij op. Crazy trangs (=blanken), hoor en zie je ze daar denken als je hun eeuwig lachende gezichten ziet. Voor de Vietnamees is het duidelijk: 'spicy' is de 6e smaak. Dat heet ook wel 'pungent', oftewel heet of scherp. Niet vreemd in een land waar chilipepers en scherpe kruiden en specerijen zo overdadig aanwezig zijn. Overigens nemen ze in Vietnam het Japanse umami ook niet al te serieus als basissmaak. Als nummer 5 nemen ze daar liever 'astringent', dat losjes kan worden vertaald als samentrekkend. Het gaat hierbij om groenten, fruit en kruiden die absorberen en verkoelen.

De Vietnamezen gooien alles op één hoop en maken dus geen verschil tussen 'taste', de smaak die in de mond wordt waargenomen, en 'flavour', de smaak die anders en/of elders wordt waargenomen, zoals geur (aroma), maar ook pijn (chili pepers), temperatuur (mentol) en mondgevoel/textuur (vet). Maar dit verschil is bij een basissmaak juist wel belangrijk, het gaat om de waarneming door onze smaakpapillen in onze mond. Ook spicy valt daarmee af als basissmaak. Sorry, lieve Vietnameze mensen.

Wat is alcohol?

We laten de Vietnamezen voor wat ze zijn en gaan terug naar de alcohol, onze eigen 6e basissmaak. Alcohol, ook wel alkanol en vroeger carbinol genaamd, kennen we vanuit de scheikunde als een organische verbinding van een hydroxylgroep (groep bestaande uit een zuurstof- en een waterstofatoom, oftwel een -OH-groep) met een organische koolstofketen (aaneenschakeling van koolstofatomen, oftwel C). Opmerkelijk genoeg is het woord alcohol afkomstig uit het Arabisch, dat wordt gesproken door een bevolkingsgroep die over het algemeen weinig op heeft met alcohol.

De eenvoudigste alcohol die we kennen is methanol (CH3OH), maar dat is eigenlijk een giftig bijproduct en niet geschikt voor menselijke consumptie. Er zijn nog veel meer alcoholen, zoals propanol, butanol en glycerine. Wij gaan het echter hebben over de bekendste alcohol van allemaal, te weten ethanol (C2H5OH). Dit is de alcohol die in alcoholische dranken zoals bier, wijn en sterke drank zit, dat is de alcohol die geschikt is voor menselijke consumptie, de alcohol die we zo liefhebben en die tegenwoordig zo wordt verfoeid door de Blauwe Knoop.

De smaak van alcohol

Alcohol (lees: ethanol) is weliswaar geur- en reukloos, maar in tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd niet smaakloos. Ethanol heeft wel degelijk een smaak. Deze is echter niet voor iedereen hetzelfde. Door sommigen wordt ethanol als bitter ervaren, door anderen juist weer als licht zoetig. Ook kent iedereen wel het 'branderige' gevoel in de keel (voorbij de mond) dat wordt ervaren bij een hoog alcoholpercentage.

Dat alcohol een smaak heeft, komen we ook tegen bij alcoholvrije en alcoholloze bieren die tegenwoordig een trend zijn. Deze zijn weliswaar de afgelopen jaren (sterk) verbeterd, maar missen iets wat alcoholhoudende bieren wel hebben: body. Een Heineken 0.0% is een prima alcoholvrij bier, maar het lijkt qua smaak in niets op de 'gewone' Heineken met 5,0% alcoholvolume. En dat geldt voor alle alcoholvrije bieren: prima drankjes, maar ze missen de smaak van alcohol.

Alcohol als basissmaak van bier

Alcohol voldoet aan de drie eisen die worden gesteld aan een basissmaak. Het heeft een unieke chemische samenstelling, in casu C2H5OH voor ethanol. Het wordt ook waargenomen op de smaakpapillen in onze mond, soms als een andere basissmaak (zoet, bitter), maar de smaak van alcohol kan het beste worden omschreven als alcohol. Mensen herkennen ook echt of een bier wel of geen alcohol bevat. Daar hoef je getrainde proever voor te zijn.

Je kunt wel in verwarring raken doordat alcohol ook andere effecten heeft: branderig gevoel in de keel (voorbij de smaakpapillen) en een effect in de hersenen. Wij stellen echter dat alcohol wel degelijk wordt waargenomen door onze smaakpapillen en daarmee kwalificeert als basissmaak.

 

Delfts Brouwhuis in wording

Op het Heilige Geestkerkhof vlak naast café De Oude Jan en restaurant Le Vieux Jean wordt momenteel druk gewerkt aan een nieuwe Delftse brouwerij, het Delfts Brouwhuis. Het pand waar de brouwerij zich zal gaan vestigen en waar jarenlang een Grieks restaurant was gevestigd, is niet toevallig. De Oude Jan, Le Vieux Jean en het nieuwe Brouwhuis behoren namelijk tot dezelfde groep en hebben dezelfde eigenaar.

Er is nog meer niet toevallig, of eigenlijk is dat juist wel toevallig. Bij archeologische opgravingen op het plein in 1983 werden resten gevonden van een brouwerij die omstreeks 1210 na Christus werd gedateerd en daarmee de oudste bekende brouwerij van Nederland zou zijn. We hebben dit niet gecheckt, dus we nemen deze mededeling maar voor kennisgeving aan. Delft heeft een rijke biergeschiedenis, lees hier meer daarover.

Het Delfts Brouwhuis opent naar verwachting haar deuren al in oktober haar deuren. Daartoe is nog een hoop werk te verrichten, zoals te zien is op de foto's. Het wordt de brouwerij van de stad, naast De Koperen Kat en de tweede vestiging van de Amsterdamse Bierfabriek in Delft. Naast het bier kun je er ook terecht voor een lunch en diner. Het wordt een plek voor iedereen, van student tot vader en zoon (en moeder en dochter niet te vergeten, beste mensen) en expat. Uiteraard zullen we na de opening zo snel mogelijk een kijkje gaan nemen.