Onder de loep #046: Yirgacheffe Imperial Stout Pinot Noir BA

Over Brasserie Craig Allan

Veel informatie geeft de website van brasserie Craig Allan niet weg. Pas bij de contactgegevens kom je wat meer informatie tegen. Brasserie Craig Allan is vernoemd naar de eigenaar/brouwmeester, die studeerde in Edinburgh in Schotland en daar een master behaalde op het gebied van mouten, brouwen en distilleren. Daarna werkte hij voor een paar kleine brouwerijen in het Verenigd Koninkrijk en voor een bekende Schotse whiskydestilleerderij. Omdat hij van nature aangetrokken werd tot "La Belle France", werkte hij een paar jaar in de wijngaarden van Bourgondië en vestigde hij zich met zijn gezin vestigde in Oise, ten noorden van Parijs.

Daar startte hij in 2010 zijn brouwerij met als doel bieren te brouwen die goed samengaan met lekker eten; aromatische en altijd uitgebalanceerde bieren. Zijn eerste drie bieren liet hij brouwen bij de Proefbrouwerij in Lochristi (in België), waar ze nog steeds worden gebrouwen; Agent Provocateur, Cuvée d'Oscar en Psychédélia. In 2015 kreeg hij zijn eigen ketels in zijn Picardische boerderij en breidde hij zijn assortiment uit met veel nieuwe recepten, waaronder kortstondige bieren die gerijpt zijn op vaten van Pinot Noir of Chardonnay de Bourgogne. Zo ook de Yircacheffe Imperial Stout die wij onder de loep namen.

Adres: 109 rue Saint Jean, 60310 Plessis de Roye, Frankrijk, website

Over Yirgacheffe Imperial Stout Pinot Noir Barrel Aged

De Yirgacheffe Imperial Stout is een imperial stout van 12,0% die is geïnfuseerd met Yirgacheffe koffie (1%) en vervolgens is gerijpt Pinot Noir vaten. Hierbij vallen direct drie dingen op: de techniek van  het infuseren met koffie, De Yirgacheffe koffie en de rijping op de Pinot Noir vaten. We staan bij alle drie stil:

De techniek van het infuseren:

Infuseren is het laten intrekken van smaakstoffen in vloeistoffen of vaste producten zodat zij hun aroma afgeven. Het bekendste voorbeeld is thee waarbij thee gemaakt wordt door het laten trekken van theeblaadjes in kokend water. Ook bij koffie komen we deze techniek tegen. Denk maar eens aan de Bialetti's die je bij iedere Italiaanse familie tegenkomt in de keuken. Of aan de perculator die je moeder vast wel gebruikte toen ze nog geen filterkoffie of nog erger, oploskoffie, maakte.

Hoe werkt dat dan bij brouwen? Het is in ieder geval niet de hete of koude brouwmethode waarbij de koffiebonen in heet of koud water worden gelegd en het vervolgens wordt geblend met het bier. Dat is niet infuseren. We gaan voor de droge bonen methode: het toevoegen van licht gekneusde, grof gemalen of vaak hele koffiebonen direct aan het bier gedurende een periode in het lagervat. Dit levert een complexe, langdurige koffiesmaak op, doordat de alcohol in het bier smaakstoffen extraheert, wat water alleen niet kan. Het gebruik van koffie bij het bierbrouwen, in welke vorm dan ook, moet na het koken gedaan worden om niet de muffe doorgekookte smaak te krijgen van koffie die gekookt heeft.

De Yirgacheffe koffie:

Yircacheffe koffie uit Ethiopië is bekend om zijn zoete smaak en aroma met een lichte tot medium body. De Yirgacheffes koffiebonen zijn pittig, geurig en behoort tot de hoogste kwaliteit Arabica-koffiesoorten ter wereld. Dit betekent dat ze ook vaak dat ze een premium prijs hebben, maar toch bieden ze een goede prijs-kwaliteitverhouding.

De Pinot Noir Barrel Aging:

De Pinot Noir, ook bekende onder de Duitse naam  Spätburgunder in het Duits, is een blauw druivenras met een compacte tros en druiven met een dunne schil. Het is daarom over het algemeen een druif die moeilijk te cultiveren is, want ze is gevoelig voor rot en schimmelziekten. Daarnaast heeft de Pinot Noir de neiging tot mutatie waardoor er verschillende klonen zijn ontstaan in de loop der tijd.

De oorsprong van de Pinot Noir ligt in de Côte de Nuits in Bourgondië, waar hij al tweeduizend jaar wordt geteeld. Buiten Bourgondië blijkt het niet altijd eenvoudig om dit ras te verbouwen waardoor hij een veel geringere verspreiding kent dan bijvoorbeeld de cabernet sauvignon. Toch planten steeds meer wijnstreken deze druivenstok aan.

Rode wijnen van de Pinot Noir hebben gewoonlijk niet zo’n heel donkere kleur, maar wel een aantrekkelijke geur. Ook kenmerkend is de fijne smaak die de wijn vanaf zijn jeugd al heel toegankelijk maakt. Ondanks die zachtheid en soepelheid kunnen de betere Pinot Noirs een lange rijping op de fles ondergaan. De druif wordt ook gebruikt voor mousserende wijnen met als bekendste voorbeeld champagne en soms ook rosé.

Het resultaat is een complex bier waarin het hoge alcoholvolume, de zoete moutigheid, de overduidelijke koffietonen en een aangename zuurgraad van de Pinot Noir druiven. Een bier waar je goed voor gaat zitten, maar dat je ook de alcohol doet vergeten. Totdat je hem op hebt.

Onder de loep #039: Effet Papillon Imperial Stout

Over Effet Papillon

Echt gebrouwen door echte vrouwen

De Bordeaux-regio staat bekend om zijn geweldige jaargangen wijn, maar is ook de speeltuin voor menig ambachtelijke brouwerij (brasserie artisanale). Eén daarvan is brasserie Effet Papillon is sinds 2017 gevestigd in Mérignac, dat net naast Bordeaux ligt. Door bieren te maken bieden die kwaliteit, originaliteit en toegankelijkheid combineren, heeft deze brouwerij snel succes geboekt en is het nu één van de favoriete brouwerijen van craft bierliefhebbers in Frankrijk.

Jocelyn en Mathilde zijn als stelletje aan dit bieravontuur begonnen. Met een master in economie wilde Mathilde graag een bedrijf opstarten en opbouwen waar ze zelf ook graag zou werken. Jocelyn, die momenteel brouwer is, heeft een masterdiploma in wijn op zak. Na zijn studie werkte hij in de kuiperij Nadalié, waar hij verantwoordelijk was voor de bouw van een microbrouwerij met als doel het testen van oenologische producten op bier. Na deze ervaring volgde Jocelyn het Universitair Diploma "Operateur de brasserie" in La Rochelle en werkte vervolgens drie jaar bij 3 Brasseurs, om vervolgens in 2017 haar eigen brouwerij op te richten met haar geliefde, Mathilde.

Oenologie is een wijnbouwtechnische wetenschap. Een oenoloog houdt zich bezig met de biochemische aspecten van wijnbereiding.

Tegenwoordig worden de bieren van Effet Papillon alom geprezen, niet alleen in de Gironde, maar ook overal in Frankrijk. Om bieren te maken die aanspreken, werkt het hele team samen en komt iedereen met zijn eigen ideeën en inspiratiebronnen. De ingrediënten worden gekozen op basis van de seizoenen en beschikbaarheid. Follow the Beer nam er eentje onder de loep: de Imperial Stout.

 

Effet Papillon Imperial Stout, Frankrijk

Over Effet Papillon Imperial Stout

De Effet Papillon Imperial Stout is een imperial stout van 9,0% die zijn complexiteit vooral dankt aan een uitgekiende moutstorting van pale ale mout, Cara Red, Cara Munich, chocoladetarwemout, geroosterde mout en Carafa Special II (gepelde versie van CARAFA® mout, dit pellen vermindert de wrangheid en bittere smaak en bezorgt het bier een koffiebruine kleur, een koffieachtig boeket en een aroma van donker bier, evenals body en mondgevoel, maar zonder harde smaken toe te voegen). Als hop werd de nieuwe Amerikaanse hop Palisade gebruikt (zie hieronder).

Palisade is een hopvariëteit die wordt gebruikt voor het brouwen van bier. Het is een aromahop die voornamelijk wordt gebruikt vanwege zijn aromatische eigenschappen. Deze vrij recente Amerikaanse hop werd gekweekt door de Yakima Chief Ranches en waarbij de traditionele hopvariëteit Tettnang vrij bestoven werd.

Onze mening: de balans van zwarte, donkere mouten zorgt voor tonen van cacao en koffie, maar het bier heeft een krachtige en zachte body, waarbij de gematigde bitterheid lengte brengt. Een stukje kwaliteit uit de Gironde. Goed gedaan, dames. Chapeau!

Onder de loep #038: O Rei Rum B.A. Imperial Stout

Over Dois Corvos

O Rei is gebrouwen in een samenwerking tussen twee brouwerijen, Vilhoa (Funchal, Mdaeira) en Dois Corvos (Lissabon) en destilleerderij O Reizinho (Madeira) (geen website gevonden, maar wel deze website).

Over Dois Corvos hebben het we het al gehad bij de Polite Society Brett Saison. Dois Corvos (letterlijk: twee kraaien) is een onafhankelijke familiebrouwerij in de Portugese hoofdstad Lissabon. Lees hier verder over deze brouwerij.

Vilhoa is een kleine craft brouwerij in de hoofdstad Funchal van het eiland Madeira waar tot voor een paar jaar geleden alternatieve craft bieren bijna niet te verkrijgen waren. Vilhoa sprong is dat gat en besloot een eigen brouwerij op te richten. Er gaan geruchten dat ze in het begin alleen verkochten wat ze niet zelf op konden drinken. Of dat waar is, blijft een geheim. Tegenwoordig zijn ze meer dan een kleine distributeur, ze zijn toegewijde evangelisten van goed lokaal craft bier.

O Rei BA Imperial Stout, Dois Corvos, Lissabon

Over O Rei BA Imperial Stout

O Rei is een BA Imperial Stout. Hierbij staat BA voor barrel aged, het bier is gerijpt op Madeira's rumvaten van O Reizinho, waardoor het een complex bier is geworden, speciaal voor de echte fijnproever van kwaliteitsbieren. De Imperial Stout heeft uitnodigende aroma's van toast, chocolade, koffie, alcohol en gedroogd fruit. Maar in smaak komt rum, hout, gebrande mout, koffie, melasse en chocolade naar voren. De aanbevolen schenktemperatuur is 12°C.

Onze mening: dit soort collabs zien we graag. In deze samenwerking gebeurt er echt iets, vooral door de rijping op de rumvaten van O Reizinho. Je gaat bijna verlangen naar een glaasje rum naast je bier. Bijna.

Onder de loep #029: Einstök Icelandic Toasted Porter

Einstök Ölgerð

Einstök Ölgerð werd opgericht in 2010 en is eigendom van Viking Brewery. Het is gevestigd in het IJslandse havenstadje Akureyri dat op slechts zestig kilometer van de Noordpoolcirkel ligt. Akureyri is naar inwonertal de vierde stad van het land (rond de 19.000 inwoners in 2016), maar het is de enige grotere stad buiten de regio Reykjavik. Akureyri ligt aan de Eyjafjörður, dat eilandfjord betekent en waarin ook het eiland Hrísey ligt. Dat laatste is een toevoeging die er eigenlijk niet toe doet, maar de brouwerij vindt het toch vermeldenswaardige informatie. Hier op deze plek stroomt regenwater en water van prehistorische gletsjers van de berg Hliðjarvall door eeuwenoude lavavelden naar beneden, waardoor het zuiverste water ter aarde wordt verkregen. Het perfecte brouwwater voor het maken van craft bieren.

Baldur Karason is de hoofdbrouwer van de Viking Brewery waar Einstök wordt gemaakt. Hij was de eerste IJslander in 50 jaar die het gerenommeerde brouwprogramma aan de Heriot Watt University in Edinburgh voltooide. Viking Beer is een IJslands biermerk, dat wordt gebrouwen door de Víking Brewery die is gevestigd in Akureyri, net ten zuiden van de poolcirkel. De geschiedenis van het merk Víking-bier gaat terug tot 1939, toen Efnagerð Siglufjarðar werd opgericht in de stad Siglufjörður in Noord-IJsland. In 1945 verhuisde de brouwerij naar Akureyri en werd de naam veranderd in Efnagerð Akureyrar. In 1962 werd een nieuwe fabriek gebouwd op Furuvellir 18. In 1994 werd de naam werd veranderd in Víking hf. De brouwerij fuseerde verschillende keren met andere bedrijven, waaronder in 2001 met Vífilfell hf. waarmee het grootste bedrijf in IJsland in de drankenindustrie ontstond. Dat bedrijf fuseerde met Coca-Cola European Partners (CCEP) en opereert als Coca-Cola European Partners Ísland ehf, gevestigd in Reykjavík waar Coca-Cola nog steeds wordt gebotteld. Víking wordt nog steeds in Akureyri gebrouwen.Viking Gylltur was in 2017 verreweg het meest verkochte bier in IJsland, en al het bier van Víking heeft meer dan een kwart van het IJslandse marktaandeel (of de helft van al het niet-geïmporteerde bier).

Icelandic Toasted Porter

De Icelandic Toasted Porter is een robuuste, maar ook een verfijnde en soepele porter (6,0%) met tonen van toffee en donkere chocolade door het gebruik van een mix van pilsmout, Munich mout en chocomout in combinatie met Beierse hoppen en authentieke geroosterde ("toasted") koffie uit IJsland zelf. Het resultaat: een porter met een verfijnde body met een sinistere zwarte kleur, een bier dat je eerder uitnodigt om het donkere te onderzoeken in plaats van er van weg te rennen. Andere typeringen: stevig, sterker dan een stout en makkelijk ondrinkbaar.

Onze mening: wij kochten deze porter vooral omdat het uit IJsland kwam en van dat land hadden wij nog nooit een bier gedronken. Nu weten we dat ook de IJslanders prima bier kunnen brouwen. Alle genoemde typeringen in smaak en aroma worden meer dan waargemaakt.

 

Onder de loep #022: onze eerste Growler

Growlers bij Freebeer

Bij Freebeer Co kopen we wel vaker wat flessen of blikken bier, maar we waren nog immer Growler maagd. Hoog tijd om daar verandering in te brengen, zeker in deze oersaaie Coronatijd. Het werkt als volgt: je koopt een fles van 1 liter voor € 7, 00 en die laat je ter plekke afvullen met een bier van één van de drie tappunten. Een extraatje van Freebeer is dat ze de fles met tegendruk afvullen waardoor het bier opgeopend langer, tot wel 2 weken, bewaarbaar is.

Het bier kost standaard € 10,00 voor een liter en bij sommige exclusieve bieren zit er een kleine toeslag op. Voor € 18,00 werden wij lid van de Growler Club en liepen we dus weg met een liter bier, die overigens niet helemaal een liter was, maar 0,95 liter. Maar dat zagen we pas thuis.

Caribbean Chocolate Stout

Wij kozen voor de Caribean Chocolate Stout (7,5%), een collaboration van twee brouwerijen, te weten Siren Craft Brew uit het Wokingham in het Verenigd Koninkrijk en Cigar City Brewing uit Tamba Bay  uit Tampa (Florida, Verenigde Staten). De Caribbean Chocolate Stout is een volle Tropical Stout gebrouwen met Dominicaanse cacaobonen van Willie's Cacao , houtsnippers van de cypres (of cipres) en melkzuurvergisting (lactose). Smaak en aroma geven hinten van sinaasappel, pure chocola, kokosnoot, tamarinde, citroen, koffie en zelfs vanille. Wij waardeerden deze stout met een 4,5 van de 5,0 op Untappd.

Leven in de brouwerij: Ristretto Brown IPA

Met trots presenteert Follow the Beer zijn nieuwste telg aan de stam, de Ristretto Brown IPA (6,5%). Een bijzonder bier, want dit keer zijn we - in de traditie van de craft beer revolutie - eens flink uit onze kanarie gegaan. Het basisbier was een IPA met pilsmout, caramout (Cristal, Munich en Amber), Munichmout en Amarillo hop (aroma- en bitterhop, maar ook een flinke zak dryphopping).

Dit basisbier hebben we donker gemaakt door het toevoegen van chocolademout (700-1000 EBC) om zo te komen tot een Black IPA. Dat is niet helemaal gelukt, want hij werd meer bruin dan zwart. Dat kwam achteraf ook wel goed uit, want we hebben ook nog koffie toegevoegd bij het kookproces. Ristretto welteverstaan en geen koffie of espresso. Hoe we dat deden, blijft geheim. Het geheim van de brouwer. Waarom mensen hun koffie trouwens zwart drinken, is een raadsel. Het goedje is toch echt meer bruin dan zwart. Maar dat is weer een zijweggetje die we niet verder in zullen slaan.

Tot slot nog even wat achtergrond bij de bierstijl IPA, oftewel India Pale Ale. Daarvoor moeten we naar het Verenigd Koninkrijk en Ierland waar de bierstijl 'ale' vandaan komt. De gewone ale is gewoonlijk een amber- of koperkleurig en bovengistend bier, maar er bestaan allerlei varianten hierop, zoals ook de pale ale, een ale met een blonde of bleke kleur.

Van die pale ale werd ook een extra hoppige, bittere variant met meer alcohol gemaakt, de India Pale Ale. Hiervan wordt wel beweerd dat dit bier werd gemaakt voor de export naar India, toentertijd een Britse kolonie en onderdeel van Britse Indië, waarvan ook Sri Lanka, Pakistan, Bangladesh en delen van Myanmar uitmaakten. Door de hogere hopdosering en de hogere alcohol werd de houdbaarheid van het bier langer waardoor de lange bootreis van 5 maanden naar India mogelijk werd. Een mooi verhaal, waarvoor echter geen historisch bewijs is teruggevonden.

Een ander verhaal is dat de India Pale Ale voor het eerst werd gebrouwen door een kleine Engelse brouwerij, de Bow Brewery. Dit bier werd vooral gedronken door officieren van de schepen van de Britse Oost-Indische Company, maar toen de brouwerij plannen kreeg om dit bier ook naar India te gaan exporteren, stak de Britse Oost-Indische Company daar een stokje voor en richtte Bow Brewery zich vervolgens op de lokale markt, voornamelijk die van Londen. En zo werd de IPA geboren. Ook een mooi verhaal (bron: wikipedia).

Deze IPA is echter ook niet de IPA die wij tegenwoordig drinken en die nu ook volop door grote brouwerijen wordt gekopieerd. De IPA die we nu drinken is met name de Amerikaanse IPA en veel minder de Engelse IPA. De Amerikaanse IPA is een product van de craft beer revolutie. De craft brewers pakten de bierstijl IPA op en voegden hier Amerikaanse hopsoorten als Amarillo en Cascade aan toe. Tevens verhoogden ze het alcoholvolume naar ongeveer 6,5%. De nieuwe IPA werd het visitekaartje van de craft beer revolutie die ook naar Europa over waaide. Ook kwamen er varianten op de markt, zoals Double IPA (meer alcohol) en Triple IPA (nog meer alcohol) en dus ook de Black IPA die wij nu hebben proberen na te maken, maar die gelukkig een Brown IPA werd.

Proeven voor StiBON 2, deel 3

Het proeven gaat door. Dit keer een proeverij van (zeer) donkere, bijna pikzwarte bieren: de Milkstout van De Prael uit Amsterdam, de Hellegijt van De Natte Gijt uit Weert en het Schwarzbier van Köstritzer uit Oostenrijk.

De Prael kennen we allemaal. Ze werken met mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt. En daarin waren ze de trendsetter: brouwerij en sociale firma. Na de beginjaren op de Helicopterstraat onder de rook van het Olympisch Stadion zitten ze nu alweer jaren op de Wallen met hun brouwerij, proeflokaal en winkel. De laatste berichten zijn dat in de zomer van 2017 een tweede lokatie met brouwinstallatie en proeflokaal zal worden geopend in de Houthaven van Amsterdam. De Milkstout van brouwerij De Prael is een bier van 4,9% waaraan onvergistbare melksuiker (lactose) is toegevoegd om een bepaalde zoetheid te krijgen. Deze bierstijl komt van oorsprong uit Engeland en was bedoeld om de stout wat toegankelijker te maken. De kleur van het bier doet enigszins denken aan troebele cola met snel inzakkend schuim. De geur is zoetig en er valt weinig alcohol te bespeuren, net als in de smaak. In de smaak komt, naast het ondefinieerbare ‘zoetige’ ook een beetje koffie terug. Een bier dat zeker nogmaals op de proeflijst terug komt om deze beter in het smaakgeheugen op te slaan!

De Natte Gijt is zo'n kleine brouwerij die graag klein wil blijven. Twee broers brouwen op kleine schaal in hun schuur en laten het elders - als huurbrouwers - op grotere schaal brouwen. De naam van de brouwerij is ontleend aan het noord-limburgse dialect voor een 'dellerig meisje'. De Hellegijt van brouwerij De Natte Gijt is een Russian Imperial Stout van maar liefst 12% die is gerijpt op whiskyvaten. Er zijn drie varianten: Maccallan, Glentauchers en Bunnahabhain. Wij trokken voor deze proeverij een flesje van de variant Glentauchers open. En na het opentrekken volgt onmiddellijk een geurexplosie (mits niet te koud geserveerd): jodium, metaal, alcohol, krenten en rozijnen! Alcohol komt ook zeer duidelijk in de smaak terug (niet zo gek met die 12%). Met name de krenten en rozijnen voeren de boventoon qua smaak, de nasmaak blijft lang hangen. Een heftig, duidelijk herkenbaar bier.

Köstritzer Schwarzbier is een donker bier van 4,8%. Met dit bier is Köstritzer uit Bad Köstritz,  de marktleider op het gebied van de Schwarzbieren, een bierstijl die zijn oorsprong vindt in Midden-Duitsland in Thüringen, Saksen en Brandenburg. Het wordt gebrouwen met donkere en geroosterde mout. Dit proeven we echter mondjesmaat terug in het bier. De donkerbruine kleur doet een steviger smaak vermoeden, de geur van pils geeft echter al aan dat dit geen bier met grote smaakdiversiteit gaat worden. De smaak is vrij vlak en slechts zeer licht gebrand. Een beetje een ‘nietszeggend bier’.