Onder de loep #044: Brett Series van Effet Papillon

Over Effet Papillon

We namen al eerder een bier van deze brouwerij uit de Bordeaux regio onder de loep, zie Onder de Loep #039: Effet Papillon Imperial Stout. Brasserie Effet Papillon blijft ons verbazen en aangenaam verrassen. Ja, we kunnen zelfs stellen dat we een beetje verliefd zijn op Jocelyn en Mathilde. Dit keer namen we twee bieren uit de Brett serie onder de loep:

  • Imperial Farmhouse Brett Anomalus Orange Sanguine & Clementine;
  • Imperial Berliner Weisse Lambicus Amalgamation.

Imperial Farmhouse à l'Orange Sanguine et à la Clementine

Deze Imperial Farmhouse van 8,4% is het resultaat is van een gisting met Wallonian Farmhouse II (Saccharomycis gist) en vervolgens een zes maanden rijping op rode wijnvaten (Château Anthonic), geënt met Brettanomyces Anomalus (wilde gistsoort gebruikt bij de spontane gisting van lambiekbieren), bekend om zijn funky en fruitige karakter. Tot slot is in de laatste maand bloedsinaasappel en clementine (soort mandarijn) toegevoegd bij de lagering.

Onze mening: damn, wat goed dit bier!

Deze Imperial Berliner Weissevan 9,5% is het resultaat van een gemengde gisting in de gisttank waarna een rijping van 9 maanden heeft plaatsgevonden in rode wijnvaten. Sommige vaten werden geënt met een stam van Brettanomyces Lambicus (wilde gistsoort die wordt gebruikt bij de spontane gisting van lambiekbieren, variëteit van de Brettanomyces Bruxellensis). Andere vaten zijn geënt met Brett Super Blend, een samensmelting van verschillende Brettanomyces gistsoorten (ook wel Amalgamation genoemd) waardoor fruitige aromatische tonen zijn ontstaan.

Onze mening: Wow!

Onder de loep #040: Wicked Weed Fille de Ferme

Over Wicked Weed

Wicked Weed Brewing werd opgericht in 2012 en is nog immer gevestigd in Asheville (North Carolina, Verenigde Staten). De originele brewpub biedt steevast meer dan 25 bieren van de tap, waaronder een keur aan "Hop-forward" West Coast-achtige ales, open vergiste Belgische bierstijlen en vatgerijpte bieren. Met de opening van de tweede locatie, The Funkatorium (ook in Ashville NC), in oktober 2013, streeft Wicked Weed ernaar om een ​​van de toonaangevende producenten van op vat gerijpte zure en wilde bieren in het zuidoosten van de Verenigde Staten te worden. Wicked Weed zette zijn expansie in de zomer van 2015 voort met een productiebrouwerij met 50 vaten en voegde in de herfst van 2016 een zure en wilde brouwerij speciaal voor zure en wilde bieren met een barrel-house voor houten vaten toe in South Asheville.

Wicked Weed trad in 2017 toe tot The High End, een business unit van Anheuser-Busch die zich richt op ambachtelijke en importmerken, zoals Stella Artois en Goose Island. Hiermee kreeg Wicked Weed een distributienetwerk tot zijn beschikking, waarmee een grotere nationale en internationale afzetmarkt kon worden bereikt.

 

Over Fille de Ferme

Fille de Ferme (4,2%) wordt door de brouwers van Wicked Weed Funkatorium omschreven als een 'tart farmhouse ale', gebrouwen in de rustieke geest en stijl van Belgische saisonbieren. Het bier is vervolgens vergist met de eigen brettanomyces gistcultuur en gemengd met de Golden Sour Ale, waarna tot slot kamperfoelie en verse sinaasappelschil is toegevoegd en met een lagering in één van de foeders.

Onze mening: mon dieu, makkelijker konden ze het niet maken.De blonde, funky en vooral wilde boerenmeid is niet te versmaden. Zij is een dame waar je je aan blijft laven met haar aroma's van zowel appels, perziken als abrikozen met lactose waardoor het een zuur en fruitige smaak heeft. Laten we er stap voor stap doorheen gaan:

Saison of Farmhouse ale

Saison (letterlijk seizoen in het Frans) is een bierstijl die zijn oorsprong vindt in de Belgische provincie Henegouwen. Deze bierstijl werd van oorsprong gebrouwen door de boeren in de winter om gedronken te worden door de seizoensarbeiders in het oogstseizoen. Dit om te voorkomen dat het bier slecht zou worden gedurende de bewaring. De toenmalige saisons hadden een alcoholpercentage van  rond de 3% en waren extra gehopt om de houdbaarheid te verlengen.

De hedendaagse saisons (of Farmhouse ales) worden het gehele jaar door gebrouwen en niet enkel en alleen meer in Wallonië. De meeste saisons zijn goudblonde tot amberkleurige ongefilterde bieren van hoge gisting en hebben een alcoholpercentage tussen 5% en 6,5%. De saison-brouwers hebben criteria opgesteld waaraan volgens hen saisons moeten voldoen. Het bier mag hier 2 punten van afwijken, wat betekent dat het ook buiten Henegouwen gebrouwen kan worden.

  • Bier van hoge gisting met nagisting
  • Gebrouwen in de provincie Henegouwen
  • Alcoholvolume tussen 5% en 6,5%
  • Donkerblond tot amberkleurig
  • Dorstlessend van karakter
  • Goed gehopt en/of gekruid
  • Hoge vergistingsgraad (geeft een "droog" bier)
  • Afgevuld in 75cl flessen
  • Vooral regionaal verkrijgbaar
  • Hoofdzakelijk gebruik van gerstemout, andere granen zoals tarwe zijn  mogelijk

Brettanomyces of Brett

Brettanomyces (populair afgekort tot Brett) is een geslacht van gisten dat vooral bekend is als een alternatieve gist bij het brouwen van bier (spontane en wilde vergisting). Bij het maken van wijn wordt Brett als een fout beschouwd. Het groeiende inzicht in de aard van de vergisting en van gistculturen heeft ertoe geleid dat de Brett-gisten meer en meer werden geweerd en werd er bijna alleen nog maar gebrouwen met de veel betrouwbare en stabielere Saccharomyces . Slechts in enkele traditionele bierstijlen (lambiekbieren, Vlaams Oud Bruin) werd hun aanwezigheid geduld, dan wel aangemoedigd. Tegenwoordig wordt de Brett weer vaker gebruikt, vooral door craft brouwers.

Wilde Brettgisten zijn het bekendst voor de belangrijke rol die zij spelen in de spontane gisting van lambiekbieren, en het karakter dat ze hieraan het eindproduct geven. In Oude Geuze en Oude Kriek blijft deze gist nog jarenlang langzaam doorwerken. Door het gebruik van Brett bereiken mettertijd een hoger alcoholgehalte dan bieren met andere gisten, omdat zij de aanwezige suikers verder door blijven gaan met het vergisten.

 

Mengen van bier

Het mengen van bier, ook wel het steken, het versnijden of blenden van bier genoemd, is een kunstvorm die we vooral kennen van de Belgische geuzestekers, zoals Cantillon en Oud Beersel. En natuurlijk ook van de foeders van Rodenbach of andere brouwers van Vlaams Rood Bruin of Vlaams Oud Bruin. De brouwers van het Funkatorium versneden hun Brett-bier met een zurige blonde ale, waarschijnlijk om wat meer balans in het bier te krijgen (of te houden). Maar dat laatste is slechts een aanname.

Toevoegen van kamperfoelie

We kenden al het bestaan van kamperfoelie en van kamperfoeliethee, maar kamperfoelie in bier is een noviteit voor ons. Kamperfoelie is een geslacht van slingerplanten en struiken dat zowel in Europa, China, Noordoost-Azië als in de VS voorkomt. Het geslacht behoort tot de kamperfoeliefamilie. Sommige soorten slingeren zich om andere planten en bomen heen, maar andere kunnen ook als struik groeien.

De nectar in de bloem is het enige eetbare deel van de kamperfoelie. Hier kan een siroop van worden gemaakt die medicinale eigenschappen heeft bij luchtwegenproblemen. De siroop wordt gemaakt door 1,8 kilo bloemen te koken in een liter water en er tweemaal zoveel suiker aan toe te voegen. De besjes en bladeren zijn giftig. In kamperfoeliewijn wordt de siroop gebruikt. In kamperfoeliethee de bloemen en de bladeren (die dus licht giftig zijn, maar ook een medicinale werking hebben). Hoewel ze het niet op het etiket vermelden, gaan we er vanuit dat de brouwers van Wicked Weed Funckatorium de zoete siroop hebben gebruikt. Niet voor niets heet kamperfoelie honeysuckle in het Engels en wordt dit weleens vergeleken met honing (honey).

Toevoegen van sinaasappelschil

De brouwers van Wicked Weed Funkatorium waren nog niet klaar. Ze voegden ook nog verse sinaasappelschillen toe aan hun bier. Het toevoegen van sinaasappelschillen is vooral iets dat we kennen van witbieren, waaraan naast veelal koriander ook sinaasappelschillen. De meeste brouwers kiezen hierbij voor de gedroogde variant. Bij het Funkatorium kozen ze voor de natte variant en dat is eigenlijk ook wel logisch bij deze wilde boerenmeid.

Leven in de brouwerij: Orfollow #002

Het heeft even geduurd. Na de eerste geslaagde batch van de Orfollow (6,2%), is nu de tweede batch klaar. Voor deze Orval-kloon hebben we een Engelse ale met Duitse invloeden gebrouwen. Hierbij gebruikten we pilsmout (3 EBC), caramunich (140-160 EBC) en carared (40-60 EBC). Bij het koken voegden we twee hopsoorten toe: Hallentau Herzbrucker (Duitsland) en Stryrian Goldings (van oorsprong Sloveens). Voor de hoofdvergisting gebruikten we een standaard Engelse ale gist.

De echte magie begon pas bij het bottelen. Enige dagen van tevoren kweekten we het laatste beetje van een flesje Orval (november 2019) op met moutextract en gekookt water teneinde de Brettanomyces gist in de Orval weer te activeren. Dit voegden we toe aan het te bottelen bier en voila: de Orfollow was geboren. Het resultaat is een bier met een zuurgraad die je mag verwachten van een bier met brett, maar het is geen Orval-kloon, maar gewoon de Orfollow!

Onder de loep #017: Massive Brett Destruction

La Calavera - love craft beer, hate fascism

Cervecería  La Calavera opende haar deuren in 2012 en is een typisch product van de craft beer revolution die in de jaren 10 door de wereld raasde. Bij La Calavera nemen ze craft heel serieus, ze blijven verre van de grote industrie en dicht bij de hop en de mout en hun smaken en aroma's. La Calavera is voortgekomen uit het werkbedrijf Riembau (vergelijkbaar met De Prael Oudezijds, De Prael Houthavens en De Prael Den Haag voordat die hun ziel verloren), die het deelt met restaurant La Barricona, met wie het een gezamenlijk gastronomisch bierproject onderhoudt.

Bij La Calavera nemen ze wel meer dingen serieus. Zeg tegen een Schot niet dat hij Engels is en zeg tegen een Catalaan vooral niet dat hij Spaans is. Zeker nu niet. La Calavera is Catalaans en dat willen ze weten. En ze nemen ook andere dingen serieus. Zo schreeuwen ze bij binnenkomst meteen dat ze van craft beer houden en dat ze fascisme haten. Wat die twee met elkaar te maken hebben, blijft in het ongewisse, maar kennelijk vinden ze dat bij La Calavera erg belangrijk. En ze hebben wel meer linkse hobby's (zoals rechtse rakkers dat plachten te noemen). Zo steunen ze de demonstraties tegen de Quinto Centenario, een Spaans, een autosnelweg in het zuiden van Spanje die Sevilla met Portugal verbindt en waar geen tol wordt geheven. En zijn ze erg voor de Antimili Rock, een rockbeweging die zich tegen het militarisme richt.

Over Massive Brett Destruction

Met de informatievoorziening over de Massive Brett Destruction zijn ze bij La Calavera niet al te scheutig. Dat nemen ze als craft brewers kennelijk niet al te serieus. We komen niet verder dan termen als brettanomyces, American Wild Ale en 8,0%. Daar kunnen we niet zoveel mee, daar worden we niet vrolijk. Het etiket maakt het nog enigszins met de ontblote borsten van de vrouw met het gasmasker op. Maar we begonnen het proeven al met een enigszins zuur gezicht

Onze ietwat zure mening over de Massive Brett Destruction: licht azijnachtig, lichte fruitigheid van kersen (morellen) en perziken, een beetje tannine, medium zuurgraad, citrusachtig. Een fris doordrinkbaar bier met een bittere smaak. De Massive Brett Destruction wordt echter nergens massive en zeker niet destructive. Met dit gebrek aan intensiteit kun je dit bier zelfs lichtvoetig. Een bier dat zijn naam en zijn belofte niet waarmaakt. 

Biefstuk met Orfollow

Tagliata di manza con pesto

  • 2 biefstukken (nooit uit de supermarkt, want dat is taai afvalvlees, ga gewoon een keer ouderwets naar de slager)
  • groene pesto (vers gemaakt natuurlijk) en cherry tomaatjes, zout en peper

Verhit de grilpan op een hoog vuur en bak de biefstukken 2 minuten aan iedere kant. Doe niet aan onzin als 'well done', dat is zonde van je vlees. Halfrauw. Punt uit. Eet anders maar een gehaktbal. Kruid met zout en peper en snijd ze in dunne stukjes. Serveer met de groene pesto en tomaatjes en natuurlijk met de insalata di zucchine e noci. God damn, wat simpel en lekker!

Insalata di zucchine e noci

  • 1 courgette, 1 zakje rucola en een handvol walnoten (andere noten zijn ook mogelijk)
  • dressing van olijfolie en balsamico, knoflook en zout en verse zwarte peper

Snij de courgette zo dun mogelijk. Een kaasschaaf voldoet hier prima. Presenteer de salade (courgette, rucola en noten) op een grote schaal met wat sneetje ciabatta brood. De dressing komt apart op tafel zodat je kunt kiezen hoeveel dressing je wilt. Superlekker, supergemakkelijk!

De pairing

We pairden de tagliata di manzo met onze eigen Orfollow. Dit is een kloon van het wereldberoemde Orval, het trappistenbier dat ver boven alle andere trappistenbieren uitsteekt. Dat ging vrij simpel. We brouwden een bovengistende Engelse ale van ongeveer 6% en voegden daar bij het afvullen op fles de opgekweekte Orval-gist (Brettanomyces) aan toe. Het resultaat: een verbluffende zure Brett-smaak die van geen kant op Orval lijkt, maar daar wel in de schaduw van staan. Een mooie combinatie met het vlees, de pesto en de salade. Buon appetito!