De echte Zoigl gaat niet om de ster

Zoigl is de Heilige Graal voor iedere bierliefhebber en voor iedereen die zich bierkenner denkt te mogen noemen. Vergeet het trappistenbier (die monniken sterven toch zo langzamerhand uit), vergeet de Belgische Oude Geuzes en Oude Krieken, vergeet de Amerikaanse IPA's, vergeet de Engelse stouts of porters en vergeet vooral alle craft beer rubbish die altijd maar weer 'imperial' zijn, of  'triple dry hopped', of 'ge-barrel-aged' zijn op één of ander wijn- of whisky-vat. De Echter Zoigl is het enige dat telt: dat moet je gedronken hebben, daar moet je geweest zijn, dat moet je doorleefd hebben.

Wat is dan een Echter Zoigl? Een Echter Zoigl voldoet aan de volgende drie elementen (en deze staan niet in willekeurige volgorde):

  1. Het wordt gebrouwen in een Kommunbrauhaus. Dat is een gemeenschappelijke brouwhuis waarin verschillende inwoners van de stad of het dorp een aandeel hebben en per toerbeurt gebruik mogen maken van de brouwinstallatie. Dit is de kern van het Zoigl-bier: je doet het samen, je investeert samen in het Kommunbrauhaus en je betaalt zogenaamd Kesselgeld voor de exploitatie en onderhoud;
  2. Het is een ondergistend bier dat op traditionele wijze wordt gebrouwen. Wat dat 'traditioneel' inhoudt, is verder niet vastgelegd, maar het komt in de praktijk neer op: Volgens het Reinheitsgebot (geen kruiden of andere toevoegingen), hmatig gehopt met edele hopsoorten en ongefilterd. Een Zoigl-bier komt in daarmee in de buurt van een Kellerbier of een Zwickl-bier;
  3. Tot slot,  de Zoigl-ster. Als het bier klaar is en wordt geschonken, hangt de brouwer een Zoigl-ster aan zijn Zoigl-Stube ten teken dat het verse Zoigl-bier beschikbaar is. Daar wordt jaarlijks een schema voor opgesteld zodat de brouwers elkaar niet in de wielen rijden. De andere Zoigl-Stubes schenken dan Zoigl-bier van grotere, commerciële brouwerijen (geen Echter Zoigl dus).

De Heilige Graal van de Kommunbrauhausen kun je nog vinden in de volgende vijf Beierse dorpen: Eslarn, Falkenberg, Mitterteich, Neuhaus en Windischeschenbach. Samenvattend: het systeem van het Kommunbrauhaus is verreweg het belangrijkst, dan komt het soort bier (ondergistend en traditioneel) en tot slot de Zoigl-ster als teken waar het verse Zoigl-bier gebrouwen volgens het systeem van de Kommunbrauhausen verkrijgbaar is. Niets meer en niets minder.

Back at Schlenkerla (Bamberg)

Een terugreis vanuit Italië brengt ons vaak naar ons geliefde Bamberg en zijn Frankenland, het Bierwallah vanh et Rauchbier en het Ungespundetes. Ook deze keer konden we de verleiding niet weerstaan. En als je toch in Bamberg bent, dan kun je ook een bezoek aan Schlenkerla niet overslaan. Een bezoek aan Bamberg is niet compleet als je niet het wereldberoemde Aecht Schlenkerla Rauchbier hebt gedronken. We zijn hier eerder back geweest en we zullen er nog zeker vaker komen.

Aecht Schlenkerla is één van de weinige brouwerijen in de wereld die zich heeft toegelegd op het maken van rookbier. De smaak van dit bier doet sterk aan die van gerookte ham denken. Dat geldt met name voor het Aecht Schenkerla Rauchbier, het bekendste product van de brouwerij. Er wordt ook een gerookt bokbier gemaakt en twee bieren die slechts deels van gerookte mout gebrouwen worden en daardoor een lichtere smaak hebben. Verder brouwt Schlenkerla nog een lager zonder gerookte mout.

Slideshow:

Onder de loep #027: Crew Republic

Dit keer onder de loep een aantal bieren van Crew Republic uit het Beierse Unterschleiβheim onder de rook van München (Duitsland). Deze brouwerij, die in 2011 werd opgericht door twee vrienden (het zijn altijd weer twee vrienden) die hun maatpakken verruilden voor tuinbroeken en lieslaarzen, kan met recht een telg van de craft beer revolutie worden genoemd. Hun doel: het maken van creatieve en opwindende bieren in de saaie Duitse bierwereld. Wij namen drie van hun bieren onder de loep en keken of wij proefondervindelijk ook enigszins opgewonden raakten van hun bieren.

In Your Face

De In Your Face wordt door de brouwer omschreven als een West Coast IPA van (6,8%). Deze bierstijl staat bekend om hun explosieve hoparoma, hoge bitterheid en citrus- en dennenaroma en smaak en wordt gebrouwen met grotere hoeveelheden hop in de kookketel wat natuurlijk leidt tot een hoge bitterheid en dito hopsmaak en is daarmee net weer even een andere IPA. De brouwer geeft de volgende smaaknotities mee: droog en aggressief, citrus, exotische vruchten, verse pijnboomhars en een markante bitterheid.

Bij deze bierstijl is het van belang om te weten welke hopsoort of hopsoorten zijn gebruikt:

  • Centennial (VS, dubbeldoelhop, bloemig met fijne citrustoetsen),
  • Chinook (VS, dubbeldoelhop,  hoog alfazuur en zeer uitgesproken pompelmoeskarakter)
  • Simcoe (VS, dubbeldoelhop,  harsachtig en citrusaroma)
  • Citra (VS, aromahop,  aroma van citrus en tropisch fruit, met een redelijke bitterheid)
  • Herkules (Duitsland, bitterhop, hoge bitterheid en een kruidig aroma)

Onze mening: ondanks het gebruik van een grote hoeveelheid hopsoorten blijft deze West Coast IPA wel in balans. Dat kun je wel aan Duitse brouwers overlaten. Een bier dat lekker wegdrinkt, maar waarbij het toch wel aan enige creativiteit ontbreekt en waarvan wij niet in een kennelijke staat van opwinding geraakten.

Roundhouse Kick

De Roundhouse Kick is een imperial stout van 9,2% die wordt gekenmerkt door zijn zwarte kleur en krachtige (geroosterde) moutsmaken  met tonen van espressokoffie en donkere chocolade. Het is geen verrassing dat deze smaken zijn verkregen door het gebruik van chocomout, caramout en andere geroosterde moutsoorten. Het geheel wordt vervolmaakt door twee hopsoorten: Columbus (VS, bitterhop, hoge bitterheid, prikkelend) en Tradition (Duitsland, aromahop, fijn zoet aroma en matige bitterheid).

Onze mening: anders dan de In Your Face kwamen wij bij het drinken van deze Roundhouse Kick wel in een beginnende staat van opwinding. Duitse brouwers die een Engelse bierstijl oppakken. Ja, dat is gerstenattigheid die wij wel willen voelen. Koffie en pure chocolade, zoet en bitter tegelijk, ach en wee, wat een genot.

Rest In Peace

Tot slot, de Rest in Peace, een roodkleurige Barley Wine van 10,0%. De Barley Wine is een van oorsprong Engels biertype met een alcoholpercentage 8,5% en meer. Letterlijk vertaald in het Nederlands betekent het gerstewijn, een benaming die je ook wel tegenkomt. Verwar een Barly Wine niet met een Quadrupel.  Deze bierstijlen liggen weliswaar dicht bij elkaar, maar er zijn ook zeker wezenlijke verschillen, hoewel ze ook vaak op één hoop worden gegooid. Bij de Barley Wine gaat het niet om de moutsoorten (pilsmout en Crystalmout in dit geval), ook minder om de toegevoegde hopsoorten (Herkules, Fuggle en East Kent Golding) en ook niet om de gebruikte gist. Het gaat hier om de alcoholsmaak (ja alcohol is een smaak). Een zoet begin naar een explosief einde. De  smaaknotities van de brouwer: krachtig en uitdagend, pruimen, gedroogd fruit, rozijnen, karamel, hout en aardetinten.

Onze mening: Duitse brouwers die bekend staan ondergistende bierstijlen die lager in de alcohol zijn en die deze bierstijl opppakken. Ja, dat is spannend, dat is opwindend. Daar sluit je een avond mee af, daar ga je eens goed voor zitten, dat is een happy ending, zeker tijdens een koude en besneeuwde avond en dat laat je diep in slaap vallen en geeft je rest in peace.