Tag Archives: alcohol

Onder de loep #017: Massive Brett Destruction

Geplaatst op door

La Calavera - love craft beer, hate fascism

Cervecería  La Calavera opende haar deuren in 2012 en is een typisch product van de craft beer revolution die in de jaren 10 door de wereld raasde. Bij La Calavera nemen ze craft heel serieus, ze blijven verre van de grote industrie en dicht bij de hop en de mout en hun smaken en aroma's. La Calavera is voortgekomen uit het werkbedrijf Riembau (vergelijkbaar met De Prael Oudezijds, De Prael Houthavens en De Prael Den Haag voordat die hun ziel verloren), die het deelt met restaurant La Barricona, met wie het een gezamenlijk gastronomisch bierproject onderhoudt.

Bij La Calavera nemen ze wel meer dingen serieus. Zeg tegen een Schot niet dat hij Engels is en zeg tegen een Catalaan vooral niet dat hij Spaans is. Zeker nu niet. La Calavera is Catalaans en dat willen ze weten. En ze nemen ook andere dingen serieus. Zo schreeuwen ze bij binnenkomst meteen dat ze van craft beer houden en dat ze fascisme haten. Wat die twee met elkaar te maken hebben, blijft in het ongewisse, maar kennelijk vinden ze dat bij La Calavera erg belangrijk. En ze hebben wel meer linkse hobby's (zoals rechtse rakkers dat plachten te noemen). Zo steunen ze de demonstraties tegen de Quinto Centenario, een Spaans, een autosnelweg in het zuiden van Spanje die Sevilla met Portugal verbindt en waar geen tol wordt geheven. En zijn ze erg voor de Antimili Rock, een rockbeweging die zich tegen het militarisme richt.

Over Massive Brett Destruction

Met de informatievoorziening over de Massive Brett Destruction zijn ze bij La Calavera niet al te scheutig. Dat nemen ze als craft brewers kennelijk niet al te serieus. We komen niet verder dan termen als brettanomyces, American Wild Ale en 8,0%. Daar kunnen we niet zoveel mee, daar worden we niet vrolijk. Het etiket maakt het nog enigszins met de ontblote borsten van de vrouw met het gasmasker op. Maar we begonnen het proeven al met een enigszins zuur gezicht

Onze ietwat zure mening over de Massive Brett Destruction: licht azijnachtig, lichte fruitigheid van kersen (morellen) en perziken, een beetje tannine, medium zuurgraad, citrusachtig. Een fris doordrinkbaar bier met een bittere smaak. De Massive Brett Destruction wordt echter nergens massive en zeker niet destructive. Met dit gebrek aan intensiteit kun je dit bier zelfs lichtvoetig. Een bier dat zijn naam en zijn belofte niet waarmaakt. 

Mix&Match #002: Hertog Jan Winterbier en Lowlander Winter I.P.A.

Geplaatst op door

Tijd voor de tweede mix&match. Dit keer kozen we voor een Hertog Jan Winterbier met een Lowlander Winter I.P.A. Waarom deze keuze? Twee winterbieren, dat moet toch iets moois opleveren. Lees hier het resultaat.

Hertog Jan Winterbier

Hertog Jan Winterbier is het derde seizoensbier van Hertog Jan (voorheen de Arcense Stoombierbrouwerij, maar dat waren mooiere tijden). De andere twee zijn het Bockbier en de Lentebock. Het Winterbier is speciaal gebrouwen voor de koude, gure periode. Dit jaargetijde heeft Hertog Jan op het idee gebracht om na 13 jaar weer Hertog Jan Winterbier te gaan brouwen. Toch is ons Winterbier geen standaardbier voor deze tijd, want in tegenstelling tot de meeste winterse bieren is het licht, goudgeel van kleur, maar wel zwaar (8,8%) met een zoete, licht bittere smaak en kruidige, fruitige aroma’s. Aldus de brouwer.

Lowlander Winter I.P.A.

Lowlander Beer is een brouwerijhuurder uit Amsterdam-West die zich gespecialiseerd heeft in het gebruik van planten, kruiden en specerijen bij het brouwen, iets wat vroeger heel normaal was maar wat de laatste eeuw in de vergetelheid is geraakt. Zo ook bij de Winter IPA (die Lowlander consequent als I.P.A. spelt, dus met puntjes). Lowlander riep mensen op om hun kerstboom te doneren en haalde daarmee ruim 150 bomen op. Met de hand werden alle naalden (oh denneboom wat zijn je sparrennaalden wonderschoon) geplukt en geconserveerd, waarna ze samen met jeneverbes gebrouwen werden tot een frisse 5% Winter IPA, waarbij naast een flinke hopscheut ook nog tarwemout werd gebruikt. De Winter IPA heeft aroma’s die doen denken aan een winterse boswandeling en een hoppig citruskarakter wat het bier verrassend en verfrissend maakt. Aldus de brouwer.

Lowlander ging nog een stapje verder met zijn Winter IPA en ging een samenwerking aan met Adopteer een Kerstboom (een kweker van eigen bodem die al jaren aan hergebruik van kerstbomen doet) om een biologisch, duurzaam Lowlander kerstbomenbos te kweken. Voor iedere verkochte Winter IPA doneert Lowlander €0,05 voor de aanplant. Hoe meer kerstbomen er geadopteerd worden, hoe minder afval, zodat steeds meer Nederlanders kunnen genieten van een gezellige én duurzame kerst.

De Mix&Match

We blenden het Hertog Jan Winterbier en de Lowlander Winter IPA tot één geheel. Het resultaat viel tegen. De frisse smaak van de Winter IPa viel geheel weg. De subtiele smaak van de naalden van de kerstbomen en jeneverbes verdwenen als sneeuw voor de zon. Het aangenaam zoete, verwarmende van het Hertog Jan Winterbier werd ook afgezwakt. Helaas, niet iedere blend is een succes. Soms versterken twee bieren elkaar, maar soms werken ze elkaar juist tegen en had je ze beter individueel en gescheiden van elkaar kunnen proeven. Volgende keer beter.

Bier is uit, Seltzer is in

Geplaatst op door

Een opmerkelijk bericht in de media: jongeren in de Verenigde Staten keren massaal de rug naar het bier en hebben zich gestort op een drankje met de naam hard seltzer, een koolzuurhoudende drankje met 5% alcohol en een fruitsmaakje. De hype van de craft beer revolutie lijkt nu echt achter de rug. Gelukkig maar, het heeft veel goeds gebracht, maar ook veel slechts.

Zoals bij iedere trendy drankje moet je goed opletten wat grote producenten je nu weer door de strot proberen te duwen. Het is lang niet altijd zo gezond als producenten ons willen doen geloven, want in veel gevallen voegen zij er gewoon zoetstoffen aan toe. Follow the Beer dook in de wereld van het bruisend water en concludeerde dat Seltzer niets anders is dan bier met een smaakje zonder graantjes.

Wat is Seltzer?

Seltzer is een drankje dat bestaat uit water waaraan kunstmatig CO2 is toegevoegd. Dat is de basis, maar seltzer komt in vele variaties voor, met al dan niet toegevoegde zoetstoffen of smaakjes, evenals verschillende hoeveelheden natrium . Het komt van oorsprong uit Duitsland uit het stadje Selters waar natuurlijk koolzuurhoudend water werd gedronken.

Daarmee lijkt seltzer wel een beetje op sodawater, gazeuse, bruiswater of spuitwater, wat ook gewoon leidingwater is waarin koolzuurgas (kooldioxide) onder druk is opgelost. Dit wordt ook wel carboniseren genoemd. Er zijn echter subtiele verschillen. Sodawater bevat in het algemeen wat meer mineralen, zoals natrium carbonaat of kaliumsulfaat. Maar het is vooral de producent die bepaalt hoe zijn product genoemd wordt.

Seltzer komt ook voor in een variant met alcohol. Dat wordt hard seltzer of spiked seltzer genoemd. De aantrekkingskracht van deze koolzuurhoudende drank met alcohol is dat ze minder calorieën bevatten dan sommige andere alcoholische dranken (lees: bier).  Ze worden meestal gefermenteerd met suiker in plaats van gemoute gerst, wat een suikerarme drank oplevert. Harde seltzer kan thuis worden gemaakt door een suikerbrouwsel te fermenteren of een verwaterde heldere spirit zoals wodka te carboniseren.

De trend

Seltzer, inclusief hard en spiked seltzer, is een trend in de Verenigde Staten en zoals we weten, slaan trends in Amerika nog wel eens over naar Europa. Kijk maar eens naar de craft beer revolutie die ook als een olievlek kwam aanwaaien vanaf de andere kant van de Atlantische Oceaan. Het zal nog wel een paar jaar duren, want zo snel zijn we niet in Europa en in Nederland, maar het bruiswater borrelt vast en zeker ook onze kant op. Zeker als ze er ook nog alcohol aan toevoegen.

De Nederlandse craft bierbrouwers hoeven niet bang te zijn. Zij hebben ervaring genoeg met het toevoegen van smaakjes aan hun bier. Ze hoeven alleen de graantjes achterwege te laten en dan hebben ze hun antwoord: craft seltzer. Want dat is wat Seltzer uiteindelijk is: bier met een smaakje zonder de graantjes, al dan niet in een alcoholhoudende vorm!

 

 

De 6e smaak: alcohol

Geplaatst op door

Over de gehele wereld is men het er wel over eens dat onze smaakpapillen 4 basissmaken onderscheiden: zout, zoet, zuur en bitter. Ook over de 5e basissmaak bestaat inmiddels ook wijdverbreide consensus. Die noemen we umami en komt van oorsprong uit Japan, waar het 'heerlijkheid' of 'hartig' betekent. Follow the Beer voegt daar vandaag voor ons geliefde bier een 6e basissmaak aan toe: alcohol, een toevoeging met mogelijk verregaande gevolgen.

Een basissmaak voeg je niet zomaar toe. Een basissmaak moet namelijk aan een aantal eisen voldoen. Zo moet een basissmaak een unieke chemische samenstelling hebben en specifieke sensoren op de smaakpapillen in onze mond beroeren. Tenslotte moeten mensen deze smaak ook echt herkennen. En dat laatste is vaak een lastige. Zout is zout, zoet is zoet, zuur is zuur, bitter is bitter en ook umami weten de meeste mensen tegenwoordig wel te herkennen, maar de zoektocht naar de 6e basissmaak blijft nog volop gaande.

Smaak of basissmaak

Smaak heeft te maken met de totale impressie van een voedingsproduct. Dit vindt niet uitsluitend in de mond plaats, zoals veel mensen denken. Ook de neus speelt hierbij een voorname rol. Proeven is een subtiel samenspel tussen mond en neus. De waarneming die in onze mond plaatsvindt op onze smaakpapillen noemen we de basissmaken, ook wel gustatie genoemd.

De herkenning van smaken met onze neus noemen we daarentegen het aroma. Aroma kun je niet alleen waarnemen met de neus, maar ook door te proeven achter in de keel. Doorslikken dus. Het Engelse woord 'flavour' is de naam voor basissmaak en aroma samen. Soms worden ook nog andere ervaringen toegevoegd, zoals pijn, temperatuur en mondgevoel.

Vet is geen smaak, spicy ook niet

Sommige onderzoekers beweren dat oleogustus, oftewel vet, de 6e smaak zou moeten zijn, terwijl anderen dit juist alleen maar een ietwat plakkerig, weeïg mondgevoel vinden. Het is de discussie tussen wat proef je (vetzuren) en wat ervaar je in je mond, een discussie waar vooralsnog geen einde aan komt. Vet blijft hiermee voor altijd en eeuwig omstreden als 6e basissmaak.

In Vietnam halen daar de schouders bij op. Crazy trangs (=blanken), hoor en zie je ze daar denken als je hun eeuwig lachende gezichten ziet. Voor de Vietnamees is het duidelijk: 'spicy' is de 6e smaak. Dat heet ook wel 'pungent', oftewel heet of scherp. Niet vreemd in een land waar chilipepers en scherpe kruiden en specerijen zo overdadig aanwezig zijn. Overigens nemen ze in Vietnam het Japanse umami ook niet al te serieus als basissmaak. Als nummer 5 nemen ze daar liever 'astringent', dat losjes kan worden vertaald als samentrekkend. Het gaat hierbij om groenten, fruit en kruiden die absorberen en verkoelen.

De Vietnamezen gooien alles op één hoop en maken dus geen verschil tussen 'taste', de smaak die in de mond wordt waargenomen, en 'flavour', de smaak die anders en/of elders wordt waargenomen, zoals geur (aroma), maar ook pijn (chili pepers), temperatuur (mentol) en mondgevoel/textuur (vet). Maar dit verschil is bij een basissmaak juist wel belangrijk, het gaat om de waarneming door onze smaakpapillen in onze mond. Ook spicy valt daarmee af als basissmaak. Sorry, lieve Vietnameze mensen.

Wat is alcohol?

We laten de Vietnamezen voor wat ze zijn en gaan terug naar de alcohol, onze eigen 6e basissmaak. Alcohol, ook wel alkanol en vroeger carbinol genaamd, kennen we vanuit de scheikunde als een organische verbinding van een hydroxylgroep (groep bestaande uit een zuurstof- en een waterstofatoom, oftwel een -OH-groep) met een organische koolstofketen (aaneenschakeling van koolstofatomen, oftwel C). Opmerkelijk genoeg is het woord alcohol afkomstig uit het Arabisch, dat wordt gesproken door een bevolkingsgroep die over het algemeen weinig op heeft met alcohol.

De eenvoudigste alcohol die we kennen is methanol (CH3OH), maar dat is eigenlijk een giftig bijproduct en niet geschikt voor menselijke consumptie. Er zijn nog veel meer alcoholen, zoals propanol, butanol en glycerine. Wij gaan het echter hebben over de bekendste alcohol van allemaal, te weten ethanol (C2H5OH). Dit is de alcohol die in alcoholische dranken zoals bier, wijn en sterke drank zit, dat is de alcohol die geschikt is voor menselijke consumptie, de alcohol die we zo liefhebben en die tegenwoordig zo wordt verfoeid door de Blauwe Knoop.

De smaak van alcohol

Alcohol (lees: ethanol) is weliswaar geur- en reukloos, maar in tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd niet smaakloos. Ethanol heeft wel degelijk een smaak. Deze is echter niet voor iedereen hetzelfde. Door sommigen wordt ethanol als bitter ervaren, door anderen juist weer als licht zoetig. Ook kent iedereen wel het 'branderige' gevoel in de keel (voorbij de mond) dat wordt ervaren bij een hoog alcoholpercentage.

Dat alcohol een smaak heeft, komen we ook tegen bij alcoholvrije en alcoholloze bieren die tegenwoordig een trend zijn. Deze zijn weliswaar de afgelopen jaren (sterk) verbeterd, maar missen iets wat alcoholhoudende bieren wel hebben: body. Een Heineken 0.0% is een prima alcoholvrij bier, maar het lijkt qua smaak in niets op de 'gewone' Heineken met 5,0% alcoholvolume. En dat geldt voor alle alcoholvrije bieren: prima drankjes, maar ze missen de smaak van alcohol.

Alcohol als basissmaak van bier

Alcohol voldoet aan de drie eisen die worden gesteld aan een basissmaak. Het heeft een unieke chemische samenstelling, in casu C2H5OH voor ethanol. Het wordt ook waargenomen op de smaakpapillen in onze mond, soms als een andere basissmaak (zoet, bitter), maar de smaak van alcohol kan het beste worden omschreven als alcohol. Mensen herkennen ook echt of een bier wel of geen alcohol bevat. Daar hoef je getrainde proever voor te zijn.

Je kunt wel in verwarring raken doordat alcohol ook andere effecten heeft: branderig gevoel in de keel (voorbij de smaakpapillen) en een effect in de hersenen. Wij stellen echter dat alcohol wel degelijk wordt waargenomen door onze smaakpapillen en daarmee kwalificeert als basissmaak.

 

20 jaar oude La Trappe Dubbel

Geplaatst op door

Maderisatie van 20 jaar

Heel af en toe in het leven stuit je op iets onvoorstelbaar moois, bijna te mooi om waar te zijn, een pareltje voor de tong en een bierschat van onschatbare waarde. Het betrof hier een kruik La Trappe Dubbel uit februari 1998 die door familie werd gevonden op een rommelmarkt en slechts € 2,00 kostte. Nog langer bewaren zou zonde zijn geweest. Of misschien juist wel niet. In ieder geval werd de fles geopend op vrijdag 5 oktober jongstleden.

We vergezelden de oude La Trappe Dubbel niet alleen van een kaasplankje, maar ook van een jonge La Trappe Dubbel (2018). Dit om de smaakverschillen en smaakontwikkelingen goed te kunnen volgen. De conclusies: La Trappe Dubbel is na 20 jaar nog steeds te drinken. Weliswaar is de koolzuur bijna geheel verdwenen, ontbreekt de schuimkraag, maar het bier was prachtig gemaderiseerd, wat een zoete, bijna portachtige smaak oplevert.

Maderiseren verwijst naar de lange bewaring in een oxidatief milieu van Madeira wijnen. Soms verloopt dit proces goed en ontstaat er moois, maar soms ook niet en blijft er een verlepte geur en een futloze smaak over. Zo niet bij deze La Trappe Dubbel, die ondanks zijn wat lage alcoholvolume (6,5% voor de oude en 7,0% voor de nieuwe) toch een mooie ontwikkeling heeft doorgemaakt.

Onder de loep #002: Heineken 0.0

Geplaatst op door

Met veel bombarie presenteerde Heineken begin maart een nieuw product, de Heineken 0.0. Volgens Heineken hebben ze dit bier veelvuldig gebrouwen en geproefd om zo tot een goed smakend 0.0 bier te komen met als resultaat een alcoholvrij bier met een verfrissend en fruitige smaak en een zacht moutige body. Dat was ook nodig omdat de smaak van het bestaande aanbod aan alcoholvrije/0.0 bieren huilen met de pet op is, wat het des te vreemder maakt dat dit segment de laatste  jaren zo in de lift zit. 

We gaven de Heineken 0.0 het voordeel van de twijfel en lieten het door vier mensen proeven; twee mensen deden een blindproeverij waarin de nieuwe Heineken 0.0 tegenover de originele Heineken (5%) werd gezet, eentje kreeg de Heineken 0.0 voorgeschoteld zonder dat hij dat wist en eentje proefde hem, gewoon omdat dat mocht.

Rob, 45 jaar uit Alkmaar, kreeg een blinddoek om en hem werd de nieuwe Heineken 0.0 en de Heineken 5.0, de normale Heineken met 5% alcohol, voorgeschoteld. Als volleerd pilsdrinker haalde hij feilloos de Heineken 5.0 er uit. Over de Heineken 0.0: 'Best lekker, maar je mist wel de alcohol in dit bier. Een bier voor mijn vriendin die geen alcohol drinkt'.

Het volgende slachtoffer was Marco, 45 jaar uit Alkmaar. Ook hij deed de blinde 'Heineken 0.0-Heineken 5.0'-test. Net als Rob wees ook Marco onmiddelijk de Heineken 0.0 aan als het bier waar geen alcohol in zit.  Zijn commentaar op de Heineken 0.0: 'Prima 0,0% biertje. Smaakt echt naar bier'.

Richard, 43 jaar uit Krommenie en een fervent Heineken-drinker, kreeg onaangekondigd de 0.0 versie in zijn glas geserveerd. Zijn gezicht sprak boekdelen; dit was niet het bier dat hij gewend was. Het was anders, maar hij kon zijn vinger er niet op leggen. Zijn reactie: 'Lekker, maar geef mij maar de gewone Heineken'.  

Alexander, 15 jaar uit Alkmaar, mag van de Nederlandse overheid nog 3 jaar lang geen alcohol drinken, maar omdat de Heineken 0.0 geen alcohol bevat mag hij dit dus wel drinken. Voor hem is de Heineken 0.0 een mooi alternatief voor frisdrank. En een mooi opstapje naar het moment dat hij een echt bier mag drinken als hij 18 jaar wordt.

Ons oordeel over de Heineken 0.0: een sterke verbetering van het 0.0%-segment, een echt moutig bier met een licht bittertje, maar - en dat is een serieuze maar - dat je niet kunt vergelijken met het originele bier; het gemis aan alcohol doet ook bij dit bier afbreuk aan de smaak.

Stemmen voor accijnsverhogingen

Geplaatst op door

In december 2016 van het vorige jaar liet staatssecretaris Van Rijn van Volksgezondheid een proefballonnetje op waarin hij opriep om de accijnzen op alcohol te verhogen waardoor het drankgebruik in Nederland zou worden verminderd. Met een wetenschappelijk rapport wapperend in zijn hand wees hij er op dat dit effect inderdaad bewezen was. Overigens zou hij zelf geen wetsvoorstel indienen, maar liet hij dit over aan de nieuwe regering die zal worden gevormd na de verkiezingen in maart 2017.

Daar word je als bierliefhebber en bierdrinker niet vrolijk van, van dit soort berichten. Bier is immers al duur genoeg, zeker speciaalbier (als dat al bestaat) en zeker in de horeca. Daar betaal je al het volle pond voor je biertje. En dus zit je niet te wachten op de volgende prijsverhoging, zeker niet als die in de zakken van de minister van Financiën zou verdwijnen om een gat in de begroting mee te dekken.

Over de prijs van bier kun je veel zeggen. Te laag in de supermarkt (pils). Te hoog in de horeca. En dan hebben we het nog niet eens over al die bieren van die kleine brouwerijtjes, die allemaal de hoofdprijs voor hun product vragen. Daar kunnen we epistels over schrijven, maar dat zullen we nu niet doen. Het gaat nu om het onzalige idee om de belastingen op bier opnieuw te verhogen. Immers de Nederlandse overheid graaide de afgelopen jaren al behoorlijk in de knip van de bierdrinker: in 2012 ging het BTW-tarief van 19% naar 21%, gevolgd door forse accijnsverhogingen in 2013 en 2014. Lees hier meer over in dit artikel.

Wie moet je nu eigenlijk stemmen bij de Tweede Kamer verkiezingen om een accijnsverhoging tegen te houden? Bij wie is je biertje nog veilig? We deden een rondje langs de politieke velden en vroegen de politieke partijen om hun standpunt in dezen. Uitgesproken tegenstanders van een accijnsverhoging zijn de PVV, de VVD en de SP. Bij de uitgesproken voorstanders vinden we de SGP en DENK. De ChristenUnie meldde keurig dat ze nog geen standpunt hadden ingenomen. En PvdA, CDA, D66 en GroenLinks namen niet eens de moeite om te reageren. Van deze vier partijen stemmen PvdA, CDA en GroenLinks meestal voor een accijnsverhoging. Alleen D66 staat hier genuanceerder in. 

Wat nu? Dit is geen stemadvies. Stemmen doe je niet alleen voor de prijs van je glaasje bier. Daar spelen heel veel andere factoren en afwegingen bij mee. Wij wensen u veel wijsheid en verstand in het stemhokje op 15 maart 2017. En proost! 

Proeven voor StiBON 2, deel 3

Geplaatst op door

Het proeven gaat door. Dit keer een proeverij van (zeer) donkere, bijna pikzwarte bieren: de Milkstout van De Prael uit Amsterdam, de Hellegijt van De Natte Gijt uit Weert en het Schwarzbier van Köstritzer uit Oostenrijk.

De Prael kennen we allemaal. Ze werken met mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt. En daarin waren ze de trendsetter: brouwerij en sociale firma. Na de beginjaren op de Helicopterstraat onder de rook van het Olympisch Stadion zitten ze nu alweer jaren op de Wallen met hun brouwerij, proeflokaal en winkel. De laatste berichten zijn dat in de zomer van 2017 een tweede lokatie met brouwinstallatie en proeflokaal zal worden geopend in de Houthaven van Amsterdam. De Milkstout van brouwerij De Prael is een bier van 4,9% waaraan onvergistbare melksuiker (lactose) is toegevoegd om een bepaalde zoetheid te krijgen. Deze bierstijl komt van oorsprong uit Engeland en was bedoeld om de stout wat toegankelijker te maken. De kleur van het bier doet enigszins denken aan troebele cola met snel inzakkend schuim. De geur is zoetig en er valt weinig alcohol te bespeuren, net als in de smaak. In de smaak komt, naast het ondefinieerbare ‘zoetige’ ook een beetje koffie terug. Een bier dat zeker nogmaals op de proeflijst terug komt om deze beter in het smaakgeheugen op te slaan!

De Natte Gijt is zo'n kleine brouwerij die graag klein wil blijven. Twee broers brouwen op kleine schaal in hun schuur en laten het elders - als huurbrouwers - op grotere schaal brouwen. De naam van de brouwerij is ontleend aan het noord-limburgse dialect voor een 'dellerig meisje'. De Hellegijt van brouwerij De Natte Gijt is een Russian Imperial Stout van maar liefst 12% die is gerijpt op whiskyvaten. Er zijn drie varianten: Maccallan, Glentauchers en Bunnahabhain. Wij trokken voor deze proeverij een flesje van de variant Glentauchers open. En na het opentrekken volgt onmiddellijk een geurexplosie (mits niet te koud geserveerd): jodium, metaal, alcohol, krenten en rozijnen! Alcohol komt ook zeer duidelijk in de smaak terug (niet zo gek met die 12%). Met name de krenten en rozijnen voeren de boventoon qua smaak, de nasmaak blijft lang hangen. Een heftig, duidelijk herkenbaar bier.

Köstritzer Schwarzbier is een donker bier van 4,8%. Met dit bier is Köstritzer uit Bad Köstritz,  de marktleider op het gebied van de Schwarzbieren, een bierstijl die zijn oorsprong vindt in Midden-Duitsland in Thüringen, Saksen en Brandenburg. Het wordt gebrouwen met donkere en geroosterde mout. Dit proeven we echter mondjesmaat terug in het bier. De donkerbruine kleur doet een steviger smaak vermoeden, de geur van pils geeft echter al aan dat dit geen bier met grote smaakdiversiteit gaat worden. De smaak is vrij vlak en slechts zeer licht gebrand. Een beetje een ‘nietszeggend bier’.