Tag Archives: Belgisch

Leven in de brouwerij: Keetje Tripel

Geplaatst op door

Locked down in je eigen huis. En dan nog op een intelligente manier ook. In dat soort tijden moet je wel gaan thuisbrouwen als je Follow the Beer bent. Dit keer brouwden we een tripel met pilsmout (3 EBC), Barke Munich (17-22 EBC), Vienna mout (8 EBC) en Biscuit mout (47-70 EBC). Als bitterhop gebruikten we een combinatie van Hallentau Herzbrucker (Duitsland) en Northern Brewer (Engeland) en als aromahop Chinook (Verenigde Staten) en natuurlijk voegden we bij het koken ook een klein beetje korianderzaad toe, want dat hoort nu eenmaal in een tripel. Als gist gebruikten we een Belgische abdijgist.

Helaas ging het met de vergisting niet helemaal goed. We waren te ongeduldig waardoor er iets teveel restsuikers in het bier achterbleven. Dat is iets waar ook kleine professionele brouwers weleens last van hebben. Zo proefden wij recentelijk de Angus Tripel van Bronckhorster Brewing Company en die had ook veel te veel restsuikers. Je zou zelfs kunnen stellen dat Nederlandse tripels in het algemeen te zoet zijn, maar dat is weer een heel andere koek.

Teveel restsuikers dus. Het bier kreeg als werktitel Keetje Tripel mee, een verwijzing naar de Nederlandse film Keetje Tippel uit 1975 van Paul Verhoeven met in de hoofdrollen Monique van de Ven en Rutger Hauer. Het is een bier met een bitterzoet verlangen, een verlangen naar volwassenheid, naar rijping, naar rust en reinheid, naar minder suiker. Vandaar de ondertitel Bitterzoet Verlangen.

 

Onder de loep #008: Gose

Geplaatst op door

Een IPA drink je het best zo vers mogelijk in Engeland of de Verenigde Staten. Een rauchbier drink je natuurlijk in Bamberg, een Kölsch in Keulen, een Alt in Düsseldorf en een Kriek Lambiek in Brussel en omgeving. Dat geldt ook het onbekendere Gose bier. Follow the Beer toog naar de bron en bestelde er eentje aan de toog.

Daarvoor togen we helemaal naar Leipzig (Duitsland), een stad in de voormalige DDR en een stad die in de reisboekjes werd aangekondigd als het 'Nieuwe Berlijn'. Die status maakt Leipzig bij lange na niet waar, maar het is er wel goed toeven. En je kunt er natuurlijk een Gose drinken, vers uit de bron. Onze trip bleek vrij snel een historische misser van jewelste te zijn. Voor de bron, daar waar het Gose-bier is geboren, moet je helemaal niet in Leipzig zijn, maar in het 150 kilometer verderop gelegen Goslar. Maar daar namen we pas ter plekke kennis van en dat namen we dus ook maar ter kennisgeving aan.

De geschiedenis van het Gose-bier

Gose is vernoemd naar het riviertje Gose dat door het centrum van Goslar, een stad in het noorden van de Harz in de Duitse deelstaat Nedersaksen. Hier ontstond in de middeleeuwen een bierstijl die we tegenwoordig kennen als Gose. Deze bierstijl was nauw verwand aan de geuzebieren uit Brussel en omgeving omdat het vroeger ook met spontane gisting tot stand kwam. Het resultaat was een betrekkelijk zuur bier dat op smaak werd gebracht met koriander en zout.

De bierstijl sloeg ook over naar Leipzig, 150 kilometer verderop gelegen en verdrong hier in de 18e en 19e eeuw alle andere bierstijlen. Ook in het nabijgelegen Halle sloeg het Gose-bier aan. Iedereen dronk in die tijd het Gose-bier. Dat veranderde in de 20e eeuw. Eén na één verdwenen de Gose-brouwerijen. In de 20e eeuw was de Gose zelfs helemaal verdwenen. De laatste Gose-brouwerij in Döllnitz werd in 1945 door de Russen verwoest. Na de oorlog volgde nog een korte opleving, maar in 1966 verdween de Gose alsnog. Twintig jaar later werd de eerste Gose weer gebrouwen.

Het moderne Gose-bier

Het moderne Gose-bier wordt allang niet meer spontaan vergist. Het wordt gebrouwen met een mengeling van gerste- en tarwemout en de brouwers gebruiken hun eigen gekweekte gist. De zure smaak wordt verkregen door het toepassen van melkzuurgisting, waarna het zure bier vervolgens wordt gezouten en gekruid, vaak met koriander. Met deze toevoegingen zijn de Gose-brouwers feitelijk in overtreding met de Voorlopige Bierwet uit 1993, waarin de restanten van het Duitse Reinheitsgebot zijn opgenomen. Voor de Gose-bieren en andere regionale stijlen is een uitzondering gemaakt in de wetgeving. Zij hoeven de strikte regels van het van origine Beierse Reinheitsgebot (water, graan, hop en gist) niet na te leven.

Er zijn tegenwoordig vier brouwerijen die Gose-bieren brouwen, waarvan twee uit Leipzig en twee uit Goslar. Achtereenvolgens zijn dit: Ritterguts Gose GmbH (een huurbrouwer uit Leipzig die zijn Gose-bieren bij brouwerij Reichenbrand in Chemnitz laat brouwen), de Bayerischer Bahnhof (gevestigd in het oudste kopstation ter wereld), brouwhuis Goslar en brouwerij Junge (beiden uit Goslar).

Gose-bier is ook niet zomaar één specialiteit; het bestaat in verschillende varianten. Zo maakt Ritterguts Gose een Original (4,7%, toevoegingen: keukenzout en koriander), een Bärentöter Sour Gose-Bock (6,6%, extra: sinaasappelschillen en kaneel), een Urgose Märzen en een Alt-Leipziger Gosen-Kümmel (een mix van Gose met Kummellikeur). In de Bayerischer Bahnhof  vind je de Leipziger Gose (4,5%) die in verschillende varianten wordt gemaakt. Goslar brouwt twee varianten, een Helle Gose en een Dunkles Gose (beiden 4,8%). Ook Junge maakt twee verschillende Gose-bieren, eentje voor café Butterhanne en eentje voor restaurant Worthmühle.

Ook de craft beer revolutie kon het Gose-bier niet ongemoeid laten. Na het bitter kwam het zuur en in hun zoektocht naar nieuwe varianten, kwamen de craft brewertjes bij de Gose uit. Zo brouwen nu verschillende Amerikaanse craft brewers nu een Gose-bier. De Gose-bieren die wij in New York leken echter maar bitter weinig op het Gose-bier uit Leipzig. Nog een beetje doorleren, is ons advies. Of misschien eens bij de bron kijken.

Op de foto drinken wij een Original van Ritterguts Gose GmbH, die door de brouwer vol trots wordt aangekondigd als het oudste en beste Gose-bier van de wereld. Gose-bier wordt vanwege het gebruik van tarwemout en koriander weleens vergeleken met het Belgische witbier, maar die vergelijking slaat kant noch wal. Gose-bier lijkt in de verste verte niet op witbier. Het zuur en het zout treden in dit bier op de voorgrond en zijn in balans met het zoet. Een verfrissend bier ook. Zum Wohl. Goseanna!