Brand Bierbrouwwedstrijd 2019 – Winterbier

Voor de 8e keer alweer werd dit jaar de Brand Bierbrouwwedstrijd gehouden. De finale was zaterdag 11 mei, nadat in de afgelopen jaargangen uitstapjes waren gemaakt naar andere locaties, gelukkig weer bij de Brand Bierbrouwerij in Wijlre (Limburg). De Brand Bierbrouwwedstrijd is weer thuis. De organisatie koos dit jaar voor de bierstijl winterbier, een donker en rijk bier en met een balans tussen moutzoetigheid, specerijen en fruitige/complexe gist.

Follow the Beer was er bij. Onze biersommelier nam plaats in de jury van bierkeurmeesters en bierkenners die de laatste bieren keurden en een winnaar uitriepen. Tot winnaar werd dit jaar Piet Reniers uitgeroepen die de voorwaarden van de wedstrijd nogal beperkend vond en liever zijn eigen Quadrupel had ingezonden. Hij mag samen met de meesterbrouwers van Brand een brouwsel maken in de grote ketels van Brand gebaseerd op de winnende receptuur en afhankelijk van de beschikbaarheid van de gebruikte ingrediënten waarbij Heineken zich het recht voorbehoudt om dit wel of niet op de markt te brengen.

Dit opschalen van het bier gebeurt met wisselend succes. De pilsener was een eenmalig bier en wordt niet meer uitgebracht. De saison, de porter en de gose leiden inmiddels een sluimerend bestaan en kom je nog zelden tegen. Dat is ook logisch. De saison en de gose zijn prima bieren, maar hebben alleen niet zo veel te doen met de bierstijlen die zij vertegenwoordigen. De porter daarentegen vonden wij een erg geslaagd bier, maar dit is een lastig bier voor het brede publiek waarop Brand mikt. De IPA en de session IPA kom je nog wel regelmatig tegen. Voor beide geldt dat geen uitgesproken IPA's zijn binnen de range van IPA-bieren. Het zijn allebei makkelijke instapbieren die je snel weer vergeet. En bij de uitreiking dronken wij de nieuwe IPA 0.0% van Brand, een IPA zonder alcohol, maar met meer aroma en body dan de reguliere IPA en de session IPA. Tot slot, de Zwaar Blond, het grote commerciële succesnummer van Brand.

Hierbij een overzicht van het illustere rijtje met de namen van de winnaars:

  • 2012 - Pilsener - Marc Vriens
  • 2013 - Zwaar blond - Jacques Bertens (inmiddels omgedoopt tot Brand Blond)
  • 2014 - IPA - Jeroen Free
  • 2015 - Saison - Bart Engel
  • 2016 - Porter - Dennis Pancras & Niels Bosman
  • 2017 - Session IPA - Jeroen Free
  • 2018 - Gose - Jens van Riel
  • 2019 - Winterbier - Piet Remiers

Volgend jaar is er weer editie van de Brand Brouwwedstrijd. Hopelijk is de finale dan ook weer in Wijlre bij de brouwerij zoals het hoort. En hopelijk kiezen ze volgend jaar voor een interessante bierstijl. Wie weet doet onze meesterhobbybrouwer dan ook een poging. We gooien alvast een paar balletjes op. Wat te denken van een Brand Rauch of van een Brand Dort, nu Gulpener deze klassieker min of meer uit het vaste assortiment heeft gegooid en het alleen nog maar in hun microbrouwerij in het Gulpener Brouwlokaal brouwt. Daarover later meer!

Branding van Brand: Zwaar Blond wordt Blond

In de schappen van de supermarkt is recentelijk een nieuw bier verschenen, Brand Blond: een blond bier van 8,5%. Verwarring alom. Had Brand niet al een blond bier van 8.5% in haar assortiment? Heette dat bier niet Brand Zwaar Blond? Kwam dat bier niet uit die hobbybrouwwedstrijd? Waar is dat bier gebleven? Follow the Beer dook dieper in het mysterie van Brand Zwaar Blond en Brand Blond.  

Wat is Brand Blond?

Geen paniek, aldus brouwerij Brand uit het Limburgse Wijlre (eigendom van Heineken). Dit is gewoon de Brand Zwaar Blond die een nieuwe naam heeft gekregen. Deze naam vond Brand beter bij de uitstraling van het bier passen. ‘Zwaar’ heeft nu eenmaal een negatieve lading. Door het woord ‘zwaar’ weg te laten, hoopt Brand beter te kunnen concurreren met andere Blond-bieren. Er is niets veranderd aan de receptuur, vervolgt de brouwer. Het is absoluut hetzelfde bier.

We namen de proef op de som en kochten zowel een flesje Zwaar Blond als Blond. Conclusie? Het is inderdaad hetzelfde bier. Er zijn geen smaakverschillen waar te nemen. Brand Blond is dus echt Brand Zwaar Blond. Of andersom. Het is maar hoe je er naar kijkt.

Is dat niet verwarrend?

Is dat niet verwarrend voor de consument (lees: niet de bierconsument, niet de bierliefhebber) dat Brand een Blond-bier op de markt zet van 8,5%, terwijl andere Blond-bieren meestal een lager alcoholpercentage van 6,0-6,5% hebben? Hoewel de vraag enigszins werd ontweken, kunnen we concluderen dat Brand dat kennelijk niet verwarrend vindt. We vroegen het ook aan concurrerende brouwerijen die een Blond bier op de markt brengen. Denk hierbij aan merken als La Trappe Blond, Grimbergen Blond, Leffe Blond en Brugse Zot Blond. Het bleef akelig stil aan de andere kant van de elektronische snelweg.

Daarom ons antwoord: ja, dat is verwarrend. Bij het biertype Blond, dat volgens sommige bierkenners helemaal niet bestaat, verwacht een consument een lager alcoholpercentage dan de 8,5% die Brand uit zijn ketels laat stromen.

Waarom doet Brand dit?

Om dit begrijpen moet je het historische perspectief kennen. De Brand Zwaar Blond was het resultaat van de tweede Brand Bierbrouwwedstrijd, een wedstrijd voor hobbybrouwers. Het bier van de winnaar werd voor het eerst op grote schaal gebrouwen en ook op de markt gebracht. Heineken, de eigenaar van Brand, mikte daarbij op een zwaar blond bier dat kon concurreren met andere blonde bier met hogere alcoholvolumes, zoals Duvel en La Chouffe, een bier dat dochter Brand nog niet in het assortiment had.

Even een zijpaadje. De eerste wedstrijd betrof de pilsener, een uitdaging voor de hobbybrouwer om een ondergistend pilsener te brouwen. Uit de tweede wedstrijd kwam dus de Zwaar Blond, die een relatief succes bleek te zijn en terecht ook een vaste waarde in het assortiment bleef. Daarna volgden met wisselende successen de IPA, de Saison, de Porter en de Session IPA. Zo lijken de IPA en de Saison niet echt op de oorspronkelijke bierstijlen. De Porter is goed gelukt, maar zal commercieel een lastig bier zijn. De Session IPA is nog maar net op de markt en moet zich nog bewijzen. Voor dit jaar staat de Gose, een Duitse biervariant die opvalt door zijn melkzuurgisting, door het toevoegen van zout en koriander en door het feit dat dit bier een uitzondering vormt op de Voorlopige Bierwet (het voormalige Reinheitsgebot). Ook dit bier zal commercieel een lastig bier zijn.

Dan terug naar de vraag waarom Brand dit doet met de Zwaar Blond/Blond. Het antwoord is simpel en overduidelijk: uit commerciële overwegingen. Er is simpelweg meer markt te winnen bij de Blond-bieren dan bij hun zware evenknieën, de Zware Blonden. Daar is niets mis mee, maar het is wel verwarrend voor de consument.