Tag Archives: water

Leven in de brouwerij: Er Ist Wieder Da

Geplaatst op door

Vol trots presenteert Follow the Beer vandaag zijn nieuwste loot aan de telg: Er ist Wieder Da (4,8%). Het recept voor dit bier is afgeleid van het recept voor de Schlenkerla Rauch Märzen en brouwden we eerder onder de naam Rauchen Ist Tödlich. Hierbij kozen we dit keer voor een variatie. In plaats van Weyermann rauchmalz (4-8 EBC) gebruikten we dit keer Bio Beech Smoked Barley (4-8 EBC), die een veel subtielere rooksmaak geeft dan de Wyermann variant, hetgeen de Er Ist Wieder Da veel toegankelijker maakt voor mensen die de rooksmaak niet gewend zijn en vaak er van gruwen bij de eerste slok. Rooksmaak is nu eenmaal een acquired taste. Wij zijn er dol op. Helaas zijn er weinig Nederlandse brouwers die een rookbier in hun assortiment hebben. Eeuwig zonde.

Verder gebruikten we pilsmout, caramout en chocomout, de laatste vooral om de donkere kleur te verkrijgen. Als aroma- en bitterhop gebruikten we Northern Brewer (10,4%). De gist kwam van Weyeast (2206 Bavarian Lager). Het water kwam uit de kraan en heeft een hardheid van 10,36 Duitse graden, wat behoorlijk hard is. Het Dunea water is een combinatie van duinwater en voorgezuiverd rivierwater uit de Afgedamde Maas.

Wij zijn amateurbrouwers. Dat betekent dat wij ons bier niet verkopen, maar louter aan vrienden en kennissen schenken. Dus wil je het komen proeven: word onze vriend en kom een keer langs!

Bier is uit, Seltzer is in

Geplaatst op door

Een opmerkelijk bericht in de media: jongeren in de Verenigde Staten keren massaal de rug naar het bier en hebben zich gestort op een drankje met de naam hard seltzer, een koolzuurhoudende drankje met 5% alcohol en een fruitsmaakje. De hype van de craft beer revolutie lijkt nu echt achter de rug. Gelukkig maar, het heeft veel goeds gebracht, maar ook veel slechts.

Zoals bij iedere trendy drankje moet je goed opletten wat grote producenten je nu weer door de strot proberen te duwen. Het is lang niet altijd zo gezond als producenten ons willen doen geloven, want in veel gevallen voegen zij er gewoon zoetstoffen aan toe. Follow the Beer dook in de wereld van het bruisend water en concludeerde dat Seltzer niets anders is dan bier met een smaakje zonder graantjes.

Wat is Seltzer?

Seltzer is een drankje dat bestaat uit water waaraan kunstmatig CO2 is toegevoegd. Dat is de basis, maar seltzer komt in vele variaties voor, met al dan niet toegevoegde zoetstoffen of smaakjes, evenals verschillende hoeveelheden natrium . Het komt van oorsprong uit Duitsland uit het stadje Selters waar natuurlijk koolzuurhoudend water werd gedronken.

Daarmee lijkt seltzer wel een beetje op sodawater, gazeuse, bruiswater of spuitwater, wat ook gewoon leidingwater is waarin koolzuurgas (kooldioxide) onder druk is opgelost. Dit wordt ook wel carboniseren genoemd. Er zijn echter subtiele verschillen. Sodawater bevat in het algemeen wat meer mineralen, zoals natrium carbonaat of kaliumsulfaat. Maar het is vooral de producent die bepaalt hoe zijn product genoemd wordt.

Seltzer komt ook voor in een variant met alcohol. Dat wordt hard seltzer of spiked seltzer genoemd. De aantrekkingskracht van deze koolzuurhoudende drank met alcohol is dat ze minder calorieën bevatten dan sommige andere alcoholische dranken (lees: bier).  Ze worden meestal gefermenteerd met suiker in plaats van gemoute gerst, wat een suikerarme drank oplevert. Harde seltzer kan thuis worden gemaakt door een suikerbrouwsel te fermenteren of een verwaterde heldere spirit zoals wodka te carboniseren.

De trend

Seltzer, inclusief hard en spiked seltzer, is een trend in de Verenigde Staten en zoals we weten, slaan trends in Amerika nog wel eens over naar Europa. Kijk maar eens naar de craft beer revolutie die ook als een olievlek kwam aanwaaien vanaf de andere kant van de Atlantische Oceaan. Het zal nog wel een paar jaar duren, want zo snel zijn we niet in Europa en in Nederland, maar het bruiswater borrelt vast en zeker ook onze kant op. Zeker als ze er ook nog alcohol aan toevoegen.

De Nederlandse craft bierbrouwers hoeven niet bang te zijn. Zij hebben ervaring genoeg met het toevoegen van smaakjes aan hun bier. Ze hoeven alleen de graantjes achterwege te laten en dan hebben ze hun antwoord: craft seltzer. Want dat is wat Seltzer uiteindelijk is: bier met een smaakje zonder de graantjes, al dan niet in een alcoholhoudende vorm!

 

 

Hollandse erwtensoep met Westmalle Dubbel

Geplaatst op door

Wat heb je nodig?

Voor een grote pan (in de onze kan maximaal 9 liter):

  • 3 liter water
  • 1.200 gram groen spliterwten (er bestaan ook gele spliterwten, dat is louter een kleurverschil, ze smaken hetzelfde als de groene; let op: we gaan voor dikke erwtensoep waarin je lepel rechtop blijft staan, zoals erwtensoep hoort, dus in tegenstelling tot de meeste online recepten verdubbelen we de hoeveelheid spliterwten

 

En verder.....

  • 4 schouderkarbonaden, 2 laurierblaadjes, 2 knolselderijen, 4 preien, 50 gram verse selderij en natuurlijk 2 rookworsten.

Hoe maak je het?

  1. Breng in een soeppan het water, de spliterwten, de karbonaden met de laurierblaadjes aan de kook en laat dit met de deksel op de pan een half uurtje op een laag vuur zachtjes koken;
  2. Schil ondertussen de knolselderijen en snijd deze in stukken van ongeveer 2 centimeter (dat is geen exacte wetenschap of hogere wiskunde), was de preien en snijd in halve ringen en snijd de selderij fijn;
  3. Neem de karbonaden uit de pan en snijd in kleine blokjes;

En verder....

  1. Voeg de knolselderij, prei en ¾ van de selderij toe en roer door en laat de soep nog een half uurtje doorkoken totdat alle groenten gaar zijn. Roer regelmatig;
  2. Leg ondertussen de rookworst in een pan water soep en laat  deze ook een half uurtje zachtjes koken;
  3. Stamp de soep een paar keer door met een stamper of pureer de soep;
  4. Breng op smaak met wat zout en peper;
  5. Haal de rookworst uit de pan, snijd in plakjes en roer deze samen met de karbonaden door de soep;
  6. Serveer de soep in diepe borden of soepkommen. Garneer met de rest van de selderij. En serveer er roggebrood met katenspek bij.

De bierpairing

Omdat erwtensoep behoorlijk zoet van smaak is en het zuur van de door ons geliefde sours er wat schril en schraal bij af zouden steken, pairden wij onze erwtensoep met het zoet van de Westmalle Dubbel, niet geheel toevallig het favoriete go-to bier van één van onze gasten. Twee vliegen in één klap: hij blij, zij blij, wij blij, soeppie lekkah!

Lancering StiBON Reporter

Geplaatst op door

Zondag 19 maart was het zover: de lancering van de StiBON RePorter gebrouwen bij brouwerij Klein Duimpje in Hillegom, een bier gebrouwen in het kader van de StiBON bieropleiding niveau 2 voor en door de studenten.

Een onderdeel van de StiBON bieropleiding niveau 2 is het brouwen van een eigen bier. De groep cursisten stelt een eigen recept samen en komt bij elkaar om dit te brouwen in een professionele brouwerij (lees: Klein Duimpje). Deze jaargang kozen de studenten voor het type 'porter', een donker type bier dat afkomstig is uit Londen en gemaakt wordt sinds de achttiende eeuw. Het wordt porter genoemd omdat dit bier erg populair was bij straat- en rivierdragers (de 'porters').

De Re-Porter is gebrouwen met water, pale mout, brown mout en amber- en roastmout, en voor de hop werden Challenger en East Kent Goldings gekozen. Dit heeft geleid tot een porter van 5,6% met een EBU van 34 (bitterheid) en een EBC van 90 (kleur). Met andere woorden, lichtbitter en donker. Ja, die studenten nemen hun taak wel serieus. Mocht je het idee hebben dat je een stout zit te drinken. Dan kan dat ook kloppen, volgens de studenten. Stout en porter zijn namelijk met elkaar vervlochten, weten ze te vertellen op hun etiket. 

Van de Re-Porter is slechts één brouwsel gemaakt en het zal slechts zeer beperkt verkrijgbaar zijn. Als je het niet kunt vinden en het toch wilt drinken, moet je gewoon even goede vrienden met ons worden. Wij hebben nog wel even een voorraadje staan. Zoals altijd geldt: zolang de voorraad strekt. 

Proeven voor StiBON 2, deel 6

Geplaatst op door

Het proeven gaat door, zeker nu de longlist bekend is gemaakt. Vandaag staan de 4 tarwebieren op het programma. Het gaat om de volgende bieren: Aventinus van Schneider Weisse, IJwit van brouwerij 't IJ, Hopfenweisse  van - wederom - Schneider Weisse en Hefeweissbier Dunkel van Weihenstephaner.

We beginnen met de Aventinus, voluit Tap 6 Mein Aventinus, van brouwerij Schneider Weisse dat zijn zetel heeft München (Duitsland), maar dat gebrouwen wordt in het nabijgelegen Kelheim. Dit is een bier van 8,2% dat wordt gemaakt van gerste- en tarwemout en - zoals in de beste Duitse traditie - zonder toevoegingen. Als hop worden de Hallentauer en Herkules gebruikt. Het wordt door de brouwer zelf getypeerd als een Doppelbock, maar door StiBON ingedeeld als een weizenbock. Het is een troebel bier, amberkleurig met d onmiskenbare 'tarwe schuimkraag'. De geur is zurig van lichte karamel verraadt een bokbier, de smaak is licht zoet, niet zo bitter (EBU 16).

Het tweede bier, IJwit (6,5%) komt van brouwerij 't IJ uit Amsterdam, of eigenlijk België. Vanwege het succes van de brouwerij wordt dit bier momenteel - tijdelijk - niet meer in Amsterdam, maar in België gebrouwen. En dat is te merken. Het IJwit lijkt de zo kenmerkende handtekening van de brouwer te missen en heeft nu veel weg van een regulier Belgisch witbier. IJwit wordt nu gebrouwen met tarwemout, koriander en een vleugje citroen (!!!!).  Het is troebel met veel koolzuur en de geur geeft het direct aan: citrus!! In de smaak komt het koolzuur minder terug, het citroenachtige van witbier des te meer. Laten we hopen dat het bier snel weer in Amsterdam wordt gebrouwen en weer 7% zal bevatten en dat het citroen achterwege zal worden gelaten. Dat is toch wel een doodzonde.

De Hopfenweisse van Schneider Weisse is het derde bier op het programma. Dit bier van 8,2% wordt gebrouwen met gerste- en tarwemout en krijgt een extra hoptoevoeging (ook dryphopping). Hiervoor worden twee typen Hallentauer gebruikt, de traditionele Hallentauer en de Hallentauer Saphyr. Het bier heeft een fruitig, bloemig aroma en zoet en bitter (EBU 40) wisselen elkaar af. Maar ook de zurige tarwesmaak is overduidelijke aanwezig.

Het laatste bier is het Hefeweissbier Dunkel (5,3%) van Weihenstephaner uit Freiling (Beieren, Duitsland). Dit is een donker weizenbier dat wordt verkregen door het gebruik van donkere moutsoorten (gerst en tarwe).  Dit lijkt nog een lastig bier te worden in combinatie met de weizenbock. De geur is echter weeïger; zoet, rijpe banaan. Ook dit bier smaakt weinig bitter (EBU 14) en heeft meer zoet in de smaak dan de weizenbock. Flink oefenen dus!!!!

StiBON long list bekend

Geplaatst op door

De long list van de StiBON bieropleiding niveau 2 is bekend gemaakt. Dit betreft een selectie van 19 bieren uit alle bieren die zijn geproefd tijdens de lessen. Van de 19 bieren zullen er tijdens het examen 6 bieren moeten worden geproefd en 'herkend' op biertype. 

Het gaat om de volgende bieren (op alfabetische volgorde):

Bier Brouwerij Alc.% Type (StiBON)
5am Saint    Brewdog 5,0% Red Ale
Chouffe Houblon Brasserie d'Achouffe 8,0% Belgisch IPA
Doggy Style Pale Ale Flying Dog 5,5% Pale Ale USA
Gordon Finest Scotch John Martin 8,0% Scotch ale
Gulpener Dort Gulpener 7,0% Dortmunder (NL)
Hefeweisse Dunkel Weihenstephaner 5,5% Dunkelweizen
IJsbok SNAB 9,0% IJsbok
IJwit 't IJ 6,5% Dubbelwit
Jacobus RPA Jopen 5,5% Rye pale ale
Liefmans Goudenband Liefmans 8,0% Sterk Vlaams Bruin
Newcastle Brown Ale John Smith's Heineken 4,7% Brown ale
Meantime IPA Meantime 7,4% IPA GB
Meantime Chocolate Porter Meantime 6,5% Chocolate Porter
Murphy's Irish Red Heineken Ireland 5,0% Irish Red
Rodenbach Vintage oak ale Rodenbach 7,0% Houtrijping
St. Georgen Märzen St. Georgen 5,0% Märzen, oktoberfest
Tap 5 Hopfenweisse Schneider Weisse 8,2% Hopfenweisse
Tap 6 Mein Aventinus Schneider Weisse 8,2% Weizenbock
Zundert  Zundert 8,0% Tripel/kruiden

‘Pils is makkelijk om te brouwen’

Geplaatst op door

In het nieuws: de smaak van een Heineken-biertje is overal ter wereld hetzelfde. Heineken zelf leek nogal verrast dat hun bier overal hetzelfde smaakte. Maar dat was natuurlijk geen nieuws, maar iets dat allang bekend was. Een kwestie van overal op aarde dezelfde omstandigheden creëren: goede apparatuur en dezelfde grondstoffen (water, mout, hop en gist) gebruiken. Een kind kan de was doen.

De natuur heeft daar helemaal geen invloed meer op. Het maakt niet uit hoe warm of koud het buiten is, of regent of droog is, of het stormt of niet, of je nu in Zoeterwoude zit of in Addis Abbeba. Het bier in de ketels merkt daar niets van. De natuur is keurig netjes afgesloten van het brouwproces. En dat is maar goed ook,  want de natuur kun je er beter niet bij hebben als je aan het brouwen bent.

Het is natuurlijk razend knap dat Heineken dit kan. Maar dat gaat het niet om. Even verderop in het artikel staat dat pils - het 'gewone' biertje zoals ik dat iemand dat laatst hoorde zeggen - nog immer het populairste bier is onder bierdrinkers. Dit ondanks het feit dat speciaalbier steeds populairder lijkt te worden. Zeker 80% van al het gedronken bier in Nederland is nog steeds pils.

Nog steeds niets aan de hand. Een waarheid als een koe. Maar dan komt het. Dan gooit de brouwer er de volgende quote in: "Iedereen praat nu over craft beer (lokale bieren), speciaalbier en de kunst van brouwen, maar het pils is één van de, zo niet hét, moeilijkste bier om te brouwen, omdat het zo puur is en wij het sinds de negentiende eeuw met slechts vier ingrediënten brouwen".

We kennen die quote, die horen we al jaren, vooral uit de marketeerfabriek van Heineken. Is pils werkelijk zo moeilijk om te brouwen? Het simpele antwoord luidt: NEE. Nee, pils is helemaal niet moeilijk om te brouwen. Met neme gerstemout, water, hop en gist en daar brouw je een goedje van. Dat laat je vergisten tegen een lage temperatuur en je zorgt er voor dat het bier zo helder mogelijk wordt. Waarom dat laatste zo belangrijk is, wordt niet duidelijk. Helder bier heeft minder smaak dan troebel bier, dat is wel een wetmatigheid.

Simpel. Meer is het niet. Ook hier kan een kind de was doen. Wat is er dan zo moeilijk aan pils brouwen? Niet omdat het zo puur (zuiver, onvermengd, onverdund, onvervalst, louter, ongerept en maagdelijk) is. Of omdat het met slechts vier ingrediënten wordt gebrouwen .Nee, dat is niet de reden. De reden is dat het altijd en overal hetzelfde moet smaken. Of je nu thuis op de bank, of in je stamkroeg of voor mijn part in Addis Abbeda of Lutjebroek, het moet hetzelfde smaken.

Over smaak valt te twisten. Dat pils moeilijk te brouwen is omdat het altijd hetzelfde moet smaken, dat is een waarheid als een koe. Dat pils een bier is met weinig grond- en dus smaakstoffen, dat is ook een waarheid als een koe. Maar nee, pils is niet moeilijk om te brouwen. 'Pils is makkelijk om te brouwen', aldus deze brouwer.