Leven in de brouwerij: Ooo-de-Kolonje

Met trots presenteert Follow the Beer haar nieuwe bier,  de Ooo-de-Kolonje Kölsch-achtig Vollbier. Dit noemen wij geen Kölsch, want deze bierstijl is als regionale bierspecialiteit beschermd door de EU, maar als een Kölsch-achtig bier. Natuurlijk is het wel een Kölsch-achtig bier, het komt alleen niet uit Keulen, maar uit de regio Den Haag.

Daar komen we ook prima mee weg, want wij zijn maar simpele thuisbrouwers. In onze eigen huiskamer mogen we doen en laten wat we willen. En bovendien gebruikten wij, door een foutje in de inkoop, rogge in plaats van tarwe (tarwe is niet voorgeschreven door de Kölsch Konvention, maar kom je wel in alle recepturen tegen), filterden wij zoals alle thuisbrouwers maar matig waardoor de helderheid van de Ooo-de-Kolonje ook maar matig is en is het ook maar de vraag of onze graad van vergisting hoog genoeg was om de gewenste droogheid van het bier te bereiken. Ook gebruikten wij natuurlijk geen Keuls water, de letterlijke betekenis van Eau de Cologne.

Desalniettemin is het resultaat een echt, eerlijk Duits bier zonder rare craft beer fratsen. De woorden van Hans Teeuwen zeggen hierbij alles:

Duits bier! Duits bier! Duits bier! En lekkere worst
De worst is voor de honger. En het bier is voor de dorst

Kölsch Konvention

De Kölsch Konvention regelt welk bier zich Kölsch mag noemen en bevat ook gemeenschappelijke regels voor de productie en distributie van het Kölsch-bier waaraan de Kölsch-brouwerijen moeten voldoen. In mei/juni 1985 werd de Kölsch Konvention door de Bundeskartellamt goedgekeurd en vervolgens gepubliceerd in de Duitse staatscourant. In maart 1986 werd de Kölsch Konvention definitief bekrachtigd door de ondertekening ervan in het Excelsior Hotel Ernst door het bestuur van het Verbond van de 24 Kölsch-brouwerijen.

Het bleef niet alleen bij Duitse wetgeving, sinds 1997 wordt het begrip Kölsch ook als regionale bierspecialiteit door de EU beschermd. Hiermee is niet alleen bepaald wat voor bierstijl Kölsch is, maar ook waar het vandaan en welke brouwerijen het mogen brouwen.

De bierstijl Kölsch

Op basis van de Kölsch Konvention moet een Kölsch aan de volgende eisen voldoen:

  • Het is een Vollbier, een bier met een stamwortgehalte tussen de 11 en 16;
  • Het heeft een alcoholgehalte van 4,8%;
  • Het heeft een gouden kleur;
  • Het is bovengistend;
  • Het is helder, dus gefilterd;
  • Het is 'schlank', wat betekent dat het een hoge graad vergisting kent waardoor een droog en weinig vol/moutig bier overblijft;
  • Het is hoppig.

Tegenwoordig zijn er ook ongefilterde versies van Kölsch toegestaan. Deze moeten één van de volgende toevoegingen krijgen: 'unfiltriert', 'hefetrub' of 'naturtrub'. Ook zijn de benamingen 'Ur-Kölsch' en 'Echt Kölsch' toegestaan.

Kölsch-brouwerijen

Van de 24 Kölsch-brouwerijen die in 1986 de Kölsch Konvention lieten ondertekenden zijn er hedentendage nog maar 11 Kölsch-brouwerijen over (bron: wikipedia, dus geen garantie voor de juistheid en/of volledigheid):

  • Privat-Brauerei Heinrich Reissdorf
  • Privatbrauerei Gaffel Becker & Co (door ons bezocht)
  • Cölner Hofbräu Früh
  • Brauerei & Brennerei Gebrüder Sünner
  • Haus Kölscher Brautradition (behoort tot de Radeberger groep)
  • Brauerei zur Malzmühle
  • Hausbrauerei Päffgen (door ons bezocht)
  • Brauerei Heller
  • Erzquell-Brauerei Haas & co in Wiehl-Bielstein
  • Brauhaus Hintermeier in Frechen-Hücheln
  • Privatbrauerei Bisschoff in Weilerhof

 

Onder de loep #004: Amstel Ongefilterd

In januari van 2017 presenteerde Heineken een nieuw bier: de Amstel Ongefilterd. Een natuurlijk, troebel pils met een volle zachte smaak, aldus de brouwer. Vanaf begin maart staat dit bier in diverse horeca op de tap en het ligt vanaf half maart ook in de schappen van de supermarkt. Daar blijft het niet bij. Heineken heeft recentelijk ook een ongefilterde versie van het Brand Pils op de markt gebracht, en de Heineken Ongefilterd zal wel niet lang op zich laten wachten. Follow the Beer nam de proef op de som en proefde de Amstels.

Opmerkelijk is allereerst dat de Amstel Ongefilterd iets meer alcohol heeft dan de gewone Amstel. Waarom dat is en hoe dat komt, is ons niet duidelijk. Ook de prijs trekt de aandacht. De prijs voor een flesje gewone Amstel ligt normaliter onder de € 0,60, terwijl een flesje Amstel Ongefilterd rond de € 0,70 kost. Een dubbeltje verschil voor hetzelfde bier met een simpeler (en dus goedkoper?) brouwproces. 

Eigenlijk is het helemaal geen nieuw bier, deze Amstel Ongefilterd. Eigenlijk is deze Amstel Ongefilterd niets anders dan het gewone Amstel waarbij er een stap in het brouwproces is overgeslagen: het filteren. Hierdoor blijft een gedeelte van de gist in het bier achter waardoor het bier troebel blijft, een troebelheid die we kennen van wit- en weizenbieren en ook van veel 'ambachtelijk' gebrouwen bieren. De gist in het bier zorgt niet alleen voor de troebelheid, maar het doet ook iets met de smaak. Het maakt het bier voller en zachter, zoals de brouwer het zelf noemt.

Meer smaak, zou je ook kunnen zeggen. Of gewoon lekkerder. Ja, dat is het: Amstel Ongefilterd is domweg gewoon lekkerder dan de gewone heldere Amstel. Waarom stopt Heineken dan niet gewoon met het brouwen van dat heldere bier en gaat het niet geheel over naar de ongefilterde versie? Dat heeft iets te maken met de opkomst van pilsener aan het einde van de 19e eeuw. Het heldere en ondergistende bier stond garant voor een constante kwaliteit en dat was iets wat je niet van andere bieren kon zeggen. Helder als teken van kwaliteit, dat is wat zich in onze hoofden heeft genesteld en wat er eigenlijk nog altijd zit.

Ho, stop de perzen! Dat is allang niet meer zo. Meer dan 150 jaar later is de kwaliteit van de grondstoffen als water, mout en hop veel constanter en zijn ook brouwtechnieken sterk verbeterd. Dat heeft de craft beer revolutie van de laatste jaren wel aangetoond. Helder staat niet langer voor kwaliteit, maar voor minder smaak. Troebel is de norm. Geef ons meer smaak, brouwers. Geef ons ongefilterd bier!