Tag Archives: brouwerij

Onder de Loep #019: Tommie Sjef Blancs

Geplaatst op door

Tommie Sjef Wild Ales

We citeren Wikipedia (en dan moet je meteen oppassen natuurlijk):

Tommie Sjef Koenen begon met brouwen in 2013, na het proeven van zijn eerste zure bier in Antwerpen. Omdat hij zelf op dat moment geen lambiek kon brouwen ging hij steeds op en neer naar België om deze grondstof te halen, om het dan zelf in Den Helder te steken en laten rijpen. Het heen-en-weer reizen werd hij zat en het werd ook steeds moeilijker om aan lambiek te komen, dus besloot hij zelf gistculturen verzamelen en te gaan brouwen. De bieren laat hij rijpen in het schuurtje van zijn moeder.

In de zomer van 2015 werkte Tommie als assistent brouwer bij Oedipus waar hij zijn eigen wort maakte en mee naar huis nam. De hoeveelheid bier die hij dan heeft liggen om te rijpen is wettelijk te veel voor persoonlijk gebruik. Dat zorgt ervoor dat hij zich inschrijft bij de KvK, dit is de officiële start van Tommie Sjef Wild Ales.

In 2016 verschijnen de eerste bieren op de markt, die goed worden ontvangen waardoor de vraag het aanbod snel overstijgt. Hij breidt zijn brouwerij uit naar een loods van 150m2, mede mogelijk gemaakt door een crowdfundingsactie. Zijn productie wordt hiermee verdubbeld.

In deze tekst staat een aantal onzuiverheden die nadere toelichting behoeven. Zo is Tommie Sjef Koenen misschien zelf dan wel een brouwer, maar Tommie Sjef Wild Ales is geen brouwerij, maar een brouwerijhuurder (volgens de website Nederlandse Biercultuur). Hierbij wordt een brouwerij gedefinieerd als een brouwerij met eigen ketels gericht op de verkoop van bier onder de eigen merknaam en een brouwerijhuurder als een brouwerij zonder eigen ketels gericht op de verkoop van bier onder de eigen merknaam.

Bovenstaande betekent in ieder geval dat er in Den Helder geen brouwketels staan en dat Tommie Sjef zijn basisbier elders haalt, wellicht nog steeds bij Oedipus in Amsterdam, maar dat is niet bekend. En zelfs dat klopt niet helemaal, zelfs dat is niet helemaal zuiver. Ook Nederlandse Biercultuur slaat hier de plank een beetje mis. Tommie Sjef laat namelijk technisch gezien geen bier elders brouwen. Op het moment dat Tommie Sjef het overneemt van de brouwerij is het namelijk geen bier, maar wort. En volgens de definitie van het Warenwetbesluit Gereserveerde Aanduidingen mag de aanduiding bier pas worden gebezigd voor een drinkwaar verkregen na alcoholische vergisting van wort. Wort is onvergist bier, een halfproduct van bier dat alle stadia van het brouwen van schroten tot en met koken heeft doorlopen, behalve de vergisting. En dat is juist wat Tommie Sjef doet en waar het goed in is: vergisten, met wilde gisten welverstaan. Tommie Sjef is dus noch brouwerij, noch brouwerijhuurder, maar een hybride daartussen, zeker als bedenkt dat de vergisting de belangrijkste fase van het brouwen is en de rest maar een opmaat daar naar toe. Bij het vergisten worden laat de brouwer zijn echte kunsten zien, daar worden de bokken van de schapen gescheiden, daar staan de echte kerels op.

Het is ook de vraag hoe hij dat doet: de wort vervoeren van de brouwerij waar hij het maakt (Amsterdam?) naar Den Helder waar de wort vergist wordt. Afgekoelde wort is namelijk zeer gevoelige voor bacteriële en andere besmettingen. Technisch gezien is het wel mogelijk. We hebben het eerder gezien, bijvoorbeeld bij de Kommunbrauerei in Wischeneschenbach in het Zoigl-gebied.

Nog een onzuiverheid in de tekst. Er staat dat hij wettelijk teveel heeft voor persoonlijk gebruik. Dat klopt niet, daar is geen wettelijke grens voor. Amateurbrouwers mogen in hun eigen huis een hoeveelheid bier brouwen die voor henzelf en eventueel hun gasten is bedoeld. Zolang het maar voor eigen gebruik is, gelden verder geen regels. Er is dus geen maximumhoeveelheid. Dat verandert op het moment dat een amateurbrouwer zijn of haar bier verkoopt, ruilt of weggeeft, dit valt onder een ‘handeling in het economisch verkeer’ en dan ben je snel een professionele brouwer die accijnzen moet afdragen. Voor de wet gaat het dus niet om de hoeveelheid, maar om het wel of niet persoonlijk gebruik.

Blancs

Blancs (9,0%, met wilde gist en melkzuurbacteriën) is een hybride tussen bier en wijn en daarmee kan de vraag worden gesteld of dit nog wel een bier mag worden genoemd. Tommie heeft de Blancs volgestopt met witte wijndruiven, 600 gram per liter bier. Is de Blancs dan nog wel bier? Voor het antwoord op deze vraag gingen we ook hier naar het Warenwetbesluit Gereserveerde Aanduidingen. In artikel 7b wordt bepaald dat de aanduiding bier uitsluitend mag worden gebezigd voor een drinkwaar verkregen na alcoholische gisting van wort, hoofdzakelijk bereid uit zetmeel- en suikerhoudende grondstoffen, hop en brouwwater, met dien verstande dat ten minste 60% van het extractgehalte van de wort, voor vergisting, afkomstig is van gerste- of tarwemout. Voldoet de Blancs daar aan? Ja, waarschijnlijk wel. Als je grammen en liters bij elkaar mag optellen, dan kom je uit op 62,5% (1/1,6) bier en 37,5% witte wijndruiven (0,6/1,6). Daarmee voldoet de Blancs net aan de definitie van bier en mag het bier worden genoemd.

Tommie Sjef beheerst ook de kunst van het steken, iets waar we de geuzebrouwers en -stekers zoals Oud-Beersel en Cantillon. De blend bestaat uit twee oudere vaten bier die ruim twee jaar hebben gerijpt op Chardonnay-druiven die daarna werd aangevuld met een kleine hoeveelheid bier dat 9 maanden op Muscat-druiven heeft gerijpt. Dit geeft de Blancs wat bloemige en fruitige tonen en een zekere frisheid. Een jonge Blancs heeft typische Muscat-tonen: bijna als een bewolkte, frisse natuurlijke wijn. Maar als je hem wat langer laat rijpen, dan krijg de complexe, licht geoxideerde en bijna nootachtige smaken die uit de oudere vaten bier komen.

 

De Prael verliest zijn ziel

Geplaatst op door

Uit een artikel van het AD blijkt dat de raad van toezicht brouwerij De Prael heeft de directeur-oprichters Arno Kooij en Fer Kok ontslagen omdat het bedrijf onder hun leiding in zware financiële problemen kwam. Het duo stond aan de basis van alles wat De Prael nu is. Zij richtten in 2001 een sociale brouwerij op aan de Helicopterstraat op een industrieterrein onder de rook van het Olympisch Stadion met als doel om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, waaronder veel psychiatrisch patiënten, aan een baan te helpen. Dat uitgangspunt is altijd hun drijfveer geweest en gebleven: hun mensen kwamen altijd eerst.

De brouwerij groeide en verhuisde in de loop der jaren naar de binnenstad van Amsterdam met een vestiging aan de Oudezijds Voorburgwal/Oudezijds Armsteeg. In 2017 werd er een tweede vestiging geopend in het Westelijk Havengebied, Prael Houthavens. Ook werden er in de afgelopen twee franchisevestigingen geopend in respectievelijk Den Haag en Groningen, en zijn er plannen om nog meer franchisevestigingen te openen. Deze franchisevestigingen staan organisatorisch en financieel los van de oorspronkelijke Prael met zijn twee vestigingen in het centrum van Amsterdam en in het Westelijk Havengebied.

Naar nu blijkt is de opening van de tweede vestiging in het Westelijk Havengebied een financieel fiasco geworden en voor wie er weleens is geweest, is dat geen verrassing. Een mooie locatie, maar gelegen op de verkeerde plek. Zelfs een slechtziende kan dat zien. Deze financiële tegenvaller heeft de organisatie aan de financiële afgrond gebracht, waarbij zware woorden als 'financiële noodtoestand' en 'technisch failliet' zijn gebruikt.

Bij een faillissement kijk je wie er aan de knoppen heeft gedraaid, wie de beslissingen heeft genomen en wie er uiteindelijk verantwoordelijk is. Het is niet vreemd dat je dan snel bij de directie uitkomt, in dit geval Fer en Arno. De directie is verantwoordelijk en vliegt er uit, net zoals bij een voetbalclub de trainer er altijd uitvliegt en niet de eigenaren. Is dat wel terecht? Is dat wel terecht in dit geval?

Uit het artikel blijkt dat De Prael inmiddels geen stichting met een nobel doel is, maar een besloten vennootschap met een winstoogmerk en dat de directie een minderheidsbelang van 44% van de aandelen bezit (of bezat). De overige aandelen, de meerderheid dus, zijn in handen van Stichting Doen en Lindeboom Bierbrouwerij uit het Limburgse Neer. De opening van de tweede vestiging in het Westelijk Havengebied is niet alleen een besluit geweest van de directie, maar dit besluit is genomen met instemming/goedkeuring van de raad van toezicht en aandeelhouders. Zij zijn net zo verantwoordelijk, zo niet geheel verantwoordelijk voor dit financiële debacle.

De verantwoordelijk is in dit geval geheel bij de directie, bij Fer en Arno, neergelegd. Hun droom is afgepakt en in duigen gevallen. En de raad van toezicht en aandeelhouders zitten er nog. De dromers hebben verloren, de doeners hebben gewonnen. Tussen droom en daad staat Doen in de weg en bierbrouwerijen. De Prael zit voor altijd en eeuwig in ons hart. Levenslang. Maar De Prael is De Prael niet meer. Het heeft zijn ziel verloren. De mensen staan niet meer voorop. Het is een bedrijf geworden waar geld regeert, waar het een droom had moeten blijven. Klein, aaibaar en lief. Niet over de rug van mensen, maar met een hand om de schouders. Fer en Arno, we zullen jullie missen.

Lees hier meer berichtgeving over dit onderwerp.

Onder de loep #015: Back to Black

Geplaatst op door

Brouwerij De Ranke is een brouwerij in het Belgische Dottenijs in de provincie Henegouwen. De  brouwerij werd opgericht in 1994 en opereerde in de eerste jaren als brouwerijhuurder bij brouwerij Deca in Woesten. In 2005 werd een volledig nieuwe brouwerij opgestart te Dottenijs en werd De Rank een echte brouwerij.De filosofie van de brouwerij is simpel, maar oprecht. Begin de jaren tachtig waren de brouwers van De Ranke als echte bierliefhebbers bezorgd over het verdwijnen van vele kleine en middelgrote brouwerijen. Het waren net die brouwerijen die prachtige bieren maakten. Bovendien was het verontrustend dat in die periode veel uitstekende bittere bieren erg verzoet werden waarbij het gebruik van hulpstoffen en kunstmatige toevoegingen.

De Rank brouwt zijn bieren onder toepassing van de volgende normen:

  1. Het gebruik van natuurlijke grondstoffen, zonder toevoeging van hulpstoffen of artificiële middelen;
  2. Met respect voor de aloude traditionele methodes werken, zonder daarom nieuwe technieken te schuwen. Deze technieken worden alleen toegepast indien ze kwaliteitsverbetering garanderen en niet om goedkoper te produceren;
  3. Het project mocht niet staan of vallen met het commercieel succes. Een langetermijnstrategie werd uitgedacht waarbij alle inkomsten terug werden geïnvesteerd en waarbij mond aan mond reclame als grootste vorm van publiciteit gold. Zo is stilaan een bedrijf ontstaan dat sterk gegroeid is maar nog steeds dezelfde filosofie aanhoudt.

De brouwerij heeft inmiddels een heel gamma aan bieren in het assortiment, zoals Guldenberg (het eerste bier, vernoemd naar een abdij), XX Bitter, Saison de Dottignies, Noir de Dottignies, Simplex, Amer Amer, Franc Belge, Père Noël, Hop Harvest, XXX Bitter, Mirakel, Cuvée De Ranke, Vieille Provision, Kriek de Ranke en deze Back to Black (75 cl).

De brouwers van De Ranke de Back to Black zelf als volgt: de Back to Black is een donkerbruin, bijna zwart bier van 9,5 % vol.alc. dat tot de verbeelding spreekt. Het heeft een vrije hoge bitterheid van 100 IBU en na het brouwen rijpt het bier nog negen maanden op een houten vat (foeder) om haar unieke smaak te bereiken. In de smaak heeft het bier een balans tussen zuur en bitter dat kenmerkend is voor deze eigenzinnige porter.

Leven in de brouwerij van Van Kinsbergen

Geplaatst op door

Zoals in juni van dit jaar aangekondigd door Van Kinsbergen zelf, is de brouwinstallatie nu volledig geïnstalleerd en wordt het eigen Van Kinsbergen bier (hoppy blond,  wheat ale, stout) nu daadwerkelijk ter plekke gebrouwen.Wij dronken er de Van Kinsbergen Stout, een prima, volle stout van 6,0%. Als we de website mogen geloven, en waarom zou je die niet geloven bij zoveel openhied, komt alleen de Van Kinsbergen Pale Ale niet uit de eigen ketels. Dat gaat ook niet gebeuren, want de capaciteit van de eigen ketels (2 x 250 liter) kan dat logischerwijs niet aan.

Daarmee heeft Van Kinsbergen collega De Prael Den Haag verslagen en zijn ze de zesde brouwerij in Den Haag met bier uit eigen ketels. We sommen de andere vier even op: Kompaan, brouwerij Scheveningen, brouwerij Het Kwartje, Animal Army in de Fiddler en natuurlijk ons geliefde Haagsche Broeder. En als de De Prael Den Haag een brouwmeester en zijn ketels aan de praat krijgt, staat de teller dus op 7 in de Hofstad.

De ketels van De Prael in Den Haag staan klaar

Geplaatst op door

De brouwinstallatie, inclusief brouwketel, gistings- en lagertanks, staan klaar voor gebruik bij De Prael in Den Haag. In de komende maanden zal de laatste hand worden gelegd aan de montage van de brouwinstallatie en zal een brouwmeester worden gezocht. En dan is het zover: dan komt het bier van De Prael ook echt uit Den Haag. Naar verwachting zal het begin 2020 zo ver zijn. Follow the Beer zal er bij zijn natuurlijk.

Noot: omdat de FTB-camera momenteel in Chang Mai in Thailand verblijft, zijn de foto's met de mobiele telefoon genomen en dus van slechtere kwaliteit.

Eurotrash is niet meer

Geplaatst op door

Naast de Kraftbar die in juni 2019 haar deuren sloot, verloor Rotterdam nog een bierspot dit jaar. Biercafé Eurotrash United en het tropische eettentje Toko Trash, gevestigd in de Hofbogen in Rotterdam, moesten de deuren in juli 2019 sluiten. Het pand, waar het café en de toko allebei inzitten, is verkocht aan een nieuwe partij. De gedwongen sluiting kwam op een moment dat de zaken juist steeds beter gingen lopen.

Goncalves Tavares wil het liefst nog een doorstart en een nieuwe locatie vinden waar zowel Eurotrash als Toko Trash in kunnen. Daarom komt er binnenkort een online crowdfunding actie. Follow the Beer houdt het in de gaten!

 

 

 

 

 

Brouwerij tHuis in wording

Geplaatst op door

Tijdens de Loperdelopi #2 van Rijswijk naar Schipluiden en terug naar Delft nam Follow the Beer een kijkje bij Brouwerij tHuis in Den Hoorn. Deze brouwerij die hoort bij het Raadhuis in Schipluiden werd in september 2018 opgericht en kwam tot stand met behulp van fundraising. In het Raadhuis werd/wordt tot heden gebrouwen in een 50 liter keteltje, maar zoals dat altijd gaat, het bier is niet meer aan te slepen en opschalen is hard nodig. Brouwerij tHuis gaat dat voor zijn rekening nemen.

In het voorjaar van 2020 zal Brouwerij tHuis naar verwachting haar deuren openen. Behalve een brouwerij met een ketel van 250 liter komt er ook een schenkerij. Maar vooralsnog wordt er nog volop verbouwd. zo wordt volgende week het water aangesloten, niet onbelangrijk voor het brouwen van bier en zal op korte termijn worden aangevangen met proefbrouwen. Wij houden het in de gaten en zullen zeker nog een kijkje gaan nemen.

Adres:  Harnaschdreef 7, 2635 Den Hoorn, website

Delfts Brouwhuis in wording

Geplaatst op door

Op het Heilige Geestkerkhof vlak naast café De Oude Jan en restaurant Le Vieux Jean wordt momenteel druk gewerkt aan een nieuwe Delftse brouwerij, het Delfts Brouwhuis. Het pand waar de brouwerij zich zal gaan vestigen en waar jarenlang een Grieks restaurant was gevestigd, is niet toevallig. De Oude Jan, Le Vieux Jean en het nieuwe Brouwhuis behoren namelijk tot dezelfde groep en hebben dezelfde eigenaar.

Er is nog meer niet toevallig, of eigenlijk is dat juist wel toevallig. Bij archeologische opgravingen op het plein in 1983 werden resten gevonden van een brouwerij die omstreeks 1210 na Christus werd gedateerd en daarmee de oudste bekende brouwerij van Nederland zou zijn. We hebben dit niet gecheckt, dus we nemen deze mededeling maar voor kennisgeving aan. Delft heeft een rijke biergeschiedenis, lees hier meer daarover.

Het Delfts Brouwhuis opent naar verwachting haar deuren al in oktober haar deuren. Daartoe is nog een hoop werk te verrichten, zoals te zien is op de foto's. Het wordt de brouwerij van de stad, naast De Koperen Kat en de tweede vestiging van de Amsterdamse Bierfabriek in Delft. Naast het bier kun je er ook terecht voor een lunch en diner. Het wordt een plek voor iedereen, van student tot vader en zoon (en moeder en dochter niet te vergeten, beste mensen) en expat. Uiteraard zullen we na de opening zo snel mogelijk een kijkje gaan nemen.

Ebontree maakt het Beste Bier van Zuid-Holland

Geplaatst op door

Ebon 3C IPA is niet te drinken

Daar waar Nederland vorige week de ene na de andere prijs in de wacht sleepte bij de World Beer Awards, werd zondag 26 augustus het Beste Bier van Zuid-Holland bekend gemaakt tijdens het 11e Delftse Bierfestival. Tot winnaar werd uitgeroepen de Ebon 3C IPA van brouwerijhuurder Ebontree uit Dordrecht.

Die prijzenregen bij de World Beer Awards moet je overigens wel met een flinke korrel zout nemen. Er wordt gekeurd in een ontelbaar aantal bierstijlen waarbij voor iedere bierstijl een golden, silver en bronze award klaar ligt voor de nummers één, twee en drie. En als je dan nog steeds buiten de pot hebt gepiest, maak je ook nog kans op een Country Award binnen die bierstijl. Kortom, als je een paar bieren instuurt, win je altijd wel een prijsje. Een soort kermisattracties waarbij kinderen altijd prijs hebben. Of Tonny Eijk die vroeger bij Klassewerk ieder kind minimaal een 7 gaf, ook al had het jongetje of meisje in kwestie even daarvoor zijn of haar viool verwoed verkracht.

Zo niet bij de verkiezing van het Beste Bier van Zuid-Holland: alleen brouwers uit Zuid-Holland, alle bierstijlen op één hoop en maar één winnaar. Lekker makkelijk, lekker duidelijk, zo hoort het. Het beste bier van Zuid-Holland werd dus de Ebon 3C IPA van Ebontree. Alleen jammer dat het bier niet te drinken was; het was namelijk helemaal niet verkrijgbaar tijdens het festival. De brouwer had verplichtingen op een ander bierfestival. Zo is dat nu eenmaal tegenwoordig, er zijn meer brouwerijen en meer bierfestivals dan ooit tevoren.

Over de brouwerij kunnen we kort zijn. Ebontree werd opgericht in 2017 en is dus een relatieve starter in de bierwereld. De website van Ebontree maakt er geen melding van , maar volgens Nederlandse Biercultuur.nl is Ebontree een brouwerijhuurder. Wij baseren ons maar op deze bron. Waar ze hun bieren laten brouwen is onbekend. De Ebon 3C IPA wordt gepresenteerd als een dieprode moutige Red IPA van 7,2% alcoholvolume, 25 EBC (kleur) en 50 IBU (bitterheid). Het wordt gebrouwen met drie hopsoorten, te weten Cascade, Centennial en Chinook. Dat klinkt goed. Helaas was het bier dus alleen niet te drinken.

Impressie van het 11e Delftse Bierfestival

Leven in de brouwerij: Ristretto Brown IPA

Geplaatst op door

Met trots presenteert Follow the Beer zijn nieuwste telg aan de stam, de Ristretto Brown IPA (6,5%). Een bijzonder bier, want dit keer zijn we - in de traditie van de craft beer revolutie - eens flink uit onze kanarie gegaan. Het basisbier was een IPA met pilsmout, caramout (Cristal, Munich en Amber), Munichmout en Amarillo hop (aroma- en bitterhop, maar ook een flinke zak dryphopping).

Dit basisbier hebben we donker gemaakt door het toevoegen van chocolademout (700-1000 EBC) om zo te komen tot een Black IPA. Dat is niet helemaal gelukt, want hij werd meer bruin dan zwart. Dat kwam achteraf ook wel goed uit, want we hebben ook nog koffie toegevoegd bij het kookproces. Ristretto welteverstaan en geen koffie of espresso. Hoe we dat deden, blijft geheim. Het geheim van de brouwer. Waarom mensen hun koffie trouwens zwart drinken, is een raadsel. Het goedje is toch echt meer bruin dan zwart. Maar dat is weer een zijweggetje die we niet verder in zullen slaan.

Tot slot nog even wat achtergrond bij de bierstijl IPA, oftewel India Pale Ale. Daarvoor moeten we naar het Verenigd Koninkrijk en Ierland waar de bierstijl 'ale' vandaan komt. De gewone ale is gewoonlijk een amber- of koperkleurig en bovengistend bier, maar er bestaan allerlei varianten hierop, zoals ook de pale ale, een ale met een blonde of bleke kleur.

Van die pale ale werd ook een extra hoppige, bittere variant met meer alcohol gemaakt, de India Pale Ale. Hiervan wordt wel beweerd dat dit bier werd gemaakt voor de export naar India, toentertijd een Britse kolonie en onderdeel van Britse Indië, waarvan ook Sri Lanka, Pakistan, Bangladesh en delen van Myanmar uitmaakten. Door de hogere hopdosering en de hogere alcohol werd de houdbaarheid van het bier langer waardoor de lange bootreis van 5 maanden naar India mogelijk werd. Een mooi verhaal, waarvoor echter geen historisch bewijs is teruggevonden.

Een ander verhaal is dat de India Pale Ale voor het eerst werd gebrouwen door een kleine Engelse brouwerij, de Bow Brewery. Dit bier werd vooral gedronken door officieren van de schepen van de Britse Oost-Indische Company, maar toen de brouwerij plannen kreeg om dit bier ook naar India te gaan exporteren, stak de Britse Oost-Indische Company daar een stokje voor en richtte Bow Brewery zich vervolgens op de lokale markt, voornamelijk die van Londen. En zo werd de IPA geboren. Ook een mooi verhaal (bron: wikipedia).

Deze IPA is echter ook niet de IPA die wij tegenwoordig drinken en die nu ook volop door grote brouwerijen wordt gekopieerd. De IPA die we nu drinken is met name de Amerikaanse IPA en veel minder de Engelse IPA. De Amerikaanse IPA is een product van de craft beer revolutie. De craft brewers pakten de bierstijl IPA op en voegden hier Amerikaanse hopsoorten als Amarillo en Cascade aan toe. Tevens verhoogden ze het alcoholvolume naar ongeveer 6,5%. De nieuwe IPA werd het visitekaartje van de craft beer revolutie die ook naar Europa over waaide. Ook kwamen er varianten op de markt, zoals Double IPA (meer alcohol) en Triple IPA (nog meer alcohol) en dus ook de Black IPA die wij nu hebben proberen na te maken, maar die gelukkig een Brown IPA werd.