Koreaanse Bibimbap met Punk IPA

Koreaanse bibimbap

Bibibimbap is een traditioneel gerecht uit Korea en betekent letterlijk gemengde rijst. Het bestaat uit rijst, groenten, vlees en gochujang (gefermenteerde rode peperpasta). Iedere groente heeft zijn eigen bereidingswijze en dit vraagt dus enkele tijd en aandacht. Je kunt dit gerecht wel goed van tevoren klaarmaken zodat je aan het einde alleen nog de rijst hoeft te koken en een eitje moet bakken. Origineel wordt bibimbap met een rauw ei geserveerd. Omdat het schaaltje (en de ingrediënten daarin) ontzettend heet zijn, gaart het rauwe ei naar mate je het geheel mixt. Zeker de moeite waard om dit gewoon eens te proberen.

De pairing met Punk IPA

Voor de foodpairing met de bibimbap kozen we voor de Punk IPA van het Schotse Brewdog, ooit het toonbeeld van de craft beer revolutie, maar tegenwoordig onderdeel van de grote brouwerijen. Ze zijn The Man, zoals ze dat zeggen. Hier betreden we gevaarlijk terrein, want kenners (ja zelfs een heus bieropleiding) claimen dat je pittig Aziatisch eten niet kunt pairen met de smaak en aroma's van een IPA. Daar hebben wij maling aan. Dat kan prima. Het is zelfs de beste combinatie die wij kunnen bedenken.

Dit is wat Brewdog zelf over zijn PUNK IPA zegt:

"Punk IPA is the beer that kick-started it. This light, golden classic has been subverted with new world hops to create an explosion of flavour. Bursts of caramel and tropical fruit with an all-out riot of grapefruit, pineapple and lychee, precede a spiky bitter finish. This is the beer that started it all - and it’s not done yet."

Het tropische fruit van de Punk IPA - grapefruit, ananas en lychee - combineert fantastisch met de pittige smaken van de Bibimbap (pepers, gochujang saus en sesamolie). We hadden ook kunnen kiezen voor een andere IPA, zoals de IJPA van brouwerij 't IJ uit Amsterdam, maar voor één keer kozen we voor het grote geld van Brewdog.

Wat heb je nodig (2 personen)

  • 150 gram rijst
  • 200 gram rundergehakt
  • 1 uitje
  • 2 teentjes knoflook
  • 1 Spaanse peper
  • sojasaus
  • vissaus
  • sesamolie
  • 1 theelepel sesamzaadjes
  • 1 eetlepel suiker
  • handje taugé
  • 1 stengel bosui
  • 1 wortel
  • een kwart courgette
  • 6 shiitake
  • 100 gram verse spinazie
  • 2 eieren

Voor de saus

  • 2 eetlepels witte rijstazijn
  • 4 theelepels sesamolie
  • 4 eetlepels gochujang (minder pittig? minder gebruiken)
  • 1 eetlepel suiker

Hoe maak je het?

  1. Kook de rijst volgens de verpakking
  2. Snij een uitje en hak een teentje knoflook fijn. Ontdoe de zaadjes van de peper en hak ook deze fijn. Fruit dit kort aan in een pan met een klein scheutje zonnebloemolie. Op het moment dat je ziet dat de uitjes gaan verkleuren, voeg je het rundergehakt toe. Even rul bakken. Zodra het gehakt gaar is, voeg je een eetlepel sojasaus toe. Roer goed door. Voeg nu een eetlepel suiker toe. Roer weer goed door en laat nog voor een minuutje zachtjes bakken
  3. Was de courgette even onder de kraan. Snij de schil er redelijk ruim af. Snij nu in reepjes. Het binnenste deel van de courgette gebruiken we niet. Hak nog een klein teentje knoflook fijn. Zet een wok op hoog vuur. Voeg een klein scheutje zonnebloemolie toe. Tijd voor het teentje knoflook. Heel even aanbakken en dan gelijk de reepjes courgette toevoegen. Roer voor een minuutje goed door. Voeg twee theelepels vissaus toe en roer nog even door elkaar. Doe reepjes in een kommetje en maak de wok even ‘schoon’ met een prop keukenpapier.
  4. Tijd voor de taugé. Snij de stengel bosui in dunne reepjes. Verhit de wok weer. Klein scheutje zonnebloemolie in de wok. Voeg als eerste de bosui toe en bak voor een klein minuutje. Voeg nu de taugé toe en besprenkel met wat druppels sesamolie. Nog een half minuutje wokken en dan ook weer in een kommetje doen. Keukenpapier gebruiken om de wok schoon te vegen.
  5. Snij de shiitake in plakjes. Verhit een pan met een heel klein scheutje sesamolie. Voeg de paddenstoelen toe en roer goed door. Bak gedurende een minuut of twee. Voeg aan het eindje een theelepel donkere sojasaus toe en mix. Doe de shiitake in een kommetje.
  6. Verhit de wok en met een kleine scheutje zonnebloemolie. Voeg de spinazie toe. Wok en roer tot het geslonken is. Zet het vuur iets lager en voeg een paar drupjes sesamolie toe en een theelepel sesamzaad. Doe dit ook weer in een kommetje.
  7. Snij de wortel julienne.
  8. Doe de ingrediënten voor de saus in een kommetje en roer goed door.
  9. Bak de eieren.
  10. Verdeel de rijst over twee kommetjes en leg daar het gebakken ei op in het midden. Leg nu de groenten en het gehakt in ‘groepjes’ groepjes bij elkaar rondom de eidooier. Maak er een mooi kleurenpalet van. Serveer met de saus apart zodat iedereen zelf de pittigheid kan bepalen. Smakelijk! En vergeet niet te roeren/mixen voor je gaat eten.

Thoms Stadsbrouwerij is nu een outpost van Brewdog

Thoms Stadsbrouwerij is niet meer. Na een verbouwing van enkele maanden, die ook werd vertraagd werd door de coronacrisis, heeft recentelijk Brewdog hier haar eerste Nederlandse vestiging geopend, de tweede vestiging op het Europese vasteland (na Berlijn). De vestiging heeft de naam Brewdog Outpost meegekregen. Het interieur is veranderd, maar de namen en rugnummers van bedrijfsleiding, brouwer en personeel zijn vrijwel hetzelfde gebleven. Thoms Restaurant & Underground Bar, honderdvijftig meter verderop aan de Meent, blijft wel gewoon bestaan.

Dat Thoms Stadsbrouwerij, opgericht in 2018, het niet heeft gered, mag geen verrassing worden genoemd. Teveel vierkante meters gecombineerd met een zielloze craft-uitstraling en een weinig spannend bierassortiment, voorspelden al weinig goeds. Wellicht heeft de coronacrisis het laatste zetje gegeven, maar vermoedelijk was het daarvoor al einde oefening en was de coronacrisis slechts een vertragende factor voor Brewdog.

Brewdog, in 2007 opgericht door twee vrienden die verveeld waren geraakt door de industriële bieren die op dat moment de markt domineerden, wordt ook wel omschreven als de nummer één craft brouwerij van Europa. Daar zit een kern van waarheid in; ze wilden de markt bestormen met craft beer, ze wilden 'The Man' bestrijden, maar dertien jaar later moet je wel constateren dat ook Brewdog groot is geworden met een groeiend aantal brouwlocaties, talloze Brewdog pubs en verschillende hotels.

Wij dronken er een Punk IPA (5,6%), een Chaos Theory (IPA, 7,1%), een Cosmic Crush Tropical (sour/fruited, 5,6%) en een Experimental IPA (IPA). De eerste twee bieren zijn gebrouwen in Ellon (Aberdeenshire), de plek waar het ooit allemaal begon. De Cosmic Crush Tropical komt van de Overworks brouwerij waar volop wordt geëxperimenteerd en met wilde gist wordt gebrouwen. Het laatste bier, de Experimental IPA komt van de Rotterdamse locatie zelf.

Vergeet ook niet je portemonnee mee te nemen als je gaat borrelen bij de Brewdog Outpost. Zoals de Rotterdammers zelf zeggen: 'Bier in Rotterdam is tering duur' en bij Brewdog helemaal!

Adres: Raamplein 1, Rotterdam, website

Leven in de brouwerij: Mango Gose

Ooit streed Brewdog als craft brewertje tegen The Man (slang voor de overheid en grote bedrijven, en in dit geval de grote machtige brouwerijen). Maar die tijden zijn allang vervlogen. Brewdog is inmiddels zelf The Man geworden en is uitgegroeid tot een groot concern met twee brouwerijen (eentje in Schotland en eentje in de VS) en meer dan 30 cafés (bars zoals ze dat zelf noemen) in Groot-Brittannië en bijna 20 cafés in de rest van de wereld (vooral Europa). Dat aantal groeit nog steeds.

Niet vreemd dat wij de bieren van Brewdog steeds vaker links laten liggen. Het is teveel een brand geworden en te weinig craft. Toch kan Brewdog ons ook nog weleens verrassen. Zo was daar vorig jaar de DYI Dog 2017, een brochure met recepten van alle 262 bieren die Brewdog tot dan toe had gemaakt. Als thuisbrouwer trekt dat natuurlijk wel de aandacht, want dat is ook relatief uniek in de brouwwereld. De meeste professionele brouwers doen nogal geheimzinnig over de receptuur van hun bier.

Follow the Beer pakte de handschoen en waagde zich aan het brouwen van één van deze bieren: de Mango Gose.Deze zullen wij niet inzenden bij de Brand Bierbrouwwedstrijd. Het is puur toeval dat onze Gose en de Brand Bierbrouwwedstrijd samenvallen. Onze Gose was al langer in onze brouwplanning opgenomen. En wij zijn ook niet overtuigd dat onze Gose een echte Gose mag worden genoemd. Niet alleen omdat wij geen melkzuurgisting hebben toegepast, maar ook omdat wij - in navolging van Brewdog - er echte mango's in hebben verwerkt, hetgeen niet is toegestaan in de wedstrijd.

Een Gose kun je niet brouwen zonder dat je weet hoe een echte Gose wordt gemaakt en hoe die smaakt.  En dan doe je het liefst zo dicht mogelijk bij de bron, in Gose-land waar de Gose vandaan komt (te weten Goslar en Leipzig). Want dit is een Gose: een bier van gerste- en tarwemout, dat een melkzuurgisting heeft ondergaan en waaraan zout en koriander is toegevoegd. Door de laatste toevoegingen vormt de Gose een van de weinige toegestane uitzonderingen op de Voorlopige Bierwet (de huidige naam van het oeroude Reinheitsgebot).

Dat Brewdog wel erg losjes met zijn eigen 'Gose' is omgegaan, begint al bij de verhouding gerste- en tarwemout. Wij schrapten de dark crystal en gebruikten iets minder cara crystal daarvoor in de plaats. Tevens pasten wij een verhouding van 75%-25% in gerste- versus tarwemout toe (in de wedstrijd gaat men uit van 40% tarwe). Ook de moutstorting van Brewdog is hoger dan die van hun Duitse broeders, die hun Gose op een enkele uitzondering na, niet boven de 5% alcoholvolume laten komen. Brewdog lapt dit aan zijn laars en mikt op een alcoholvolume van 6,4%. Hier volgden wij Brewdog.

Het werd pas echt gek bij de gebruikte hopsoorten. Brewdog gebruikt zowel Sorachi als Amarillo voor de aroma- als de bitterhop. Wij kozen daarentegen voor edele hopsoorten (Saaz en Brewers Gold) in de hoop daarmee dichter in de buurt van de originele Gose te blijven. En omdat wij geen beschikking hebben over apparatuur om melkzuurgisting (malolactische gisting) tot stand te brengen, moesten wij als thuisbrouwertjes hier een beetje valsspelen en kozen we noodgedwongen om bij de moutstorting - net als bij de wedstrijd - zuurmout te gebruiken, waardoor het maischen veel langer in beslag nam.

Bij de toevoegingen van zout en koriander werd het nog gekker. Nergens in de receptuur van Brewdog wordt vermeld, terwijl dit toch een kenmerkend en onderscheidend is voor deze biersoort. Zonder zout en koriander geen Gose, zou je zeggen. Zou Brewdog echt geen zout en koriander hebben gebruikt? Dat kun je je bijna niet voorstellen. We hebben het niet nagevraagd en er voor gekozen om dit alsnog wel toe te voegen.

Dan de Mango's, weer een moderne twist van Brewdog en natuurlijk onbespreekbaar in een echte Gose in het puriteinse Duitsland. Wij kochten zeven mango's voor 1 euro op de Haagse Markt. Ook hier weer volop keuzes: koude toevoeging, eerst koken, eerst invriezen, stukjes of pureren. Wij kozen voor de koude toevoegingen in stukjes. Het werden slechts 5 mango's, want 2 waren overrijp. Zo gaat als thuisbrouwer: je hebt niet alles in de hand en dat is maar goed ook. De nagisting in de lagertanks kwam snel weer op gang omdat door de suikers van de mango weer extra alcohol en koolzuur wordt gevormd.

Nog een paar weken wachten en dan is het zover: onze Mango Gose zal dan klaar zijn. Is het nog een echte Gose? Waarschijnlijk niet, want het toevoegen van mango's is natuurlijk uit den boze bij onze oosterburen. Wat wel zeker is, is dat onze Gose meer een Gose is dan die van Brewdog. Je kunt je afvragen wat ze bij Brewdog hebben gedacht toen zij hun Gose maakten. Iets van: 'Ach kom, laten we weer eens een bierstijl een twist geven. Wat kan ons het bommen?'

StiBON long list bekend

De long list van de StiBON bieropleiding niveau 2 is bekend gemaakt. Dit betreft een selectie van 19 bieren uit alle bieren die zijn geproefd tijdens de lessen. Van de 19 bieren zullen er tijdens het examen 6 bieren moeten worden geproefd en 'herkend' op biertype. 

Het gaat om de volgende bieren (op alfabetische volgorde):

Bier Brouwerij Alc.% Type (StiBON)
5am Saint    Brewdog 5,0% Red Ale
Chouffe Houblon Brasserie d'Achouffe 8,0% Belgisch IPA
Doggy Style Pale Ale Flying Dog 5,5% Pale Ale USA
Gordon Finest Scotch John Martin 8,0% Scotch ale
Gulpener Dort Gulpener 7,0% Dortmunder (NL)
Hefeweisse Dunkel Weihenstephaner 5,5% Dunkelweizen
IJsbok SNAB 9,0% IJsbok
IJwit 't IJ 6,5% Dubbelwit
Jacobus RPA Jopen 5,5% Rye pale ale
Liefmans Goudenband Liefmans 8,0% Sterk Vlaams Bruin
Newcastle Brown Ale John Smith's Heineken 4,7% Brown ale
Meantime IPA Meantime 7,4% IPA GB
Meantime Chocolate Porter Meantime 6,5% Chocolate Porter
Murphy's Irish Red Heineken Ireland 5,0% Irish Red
Rodenbach Vintage oak ale Rodenbach 7,0% Houtrijping
St. Georgen Märzen St. Georgen 5,0% Märzen, oktoberfest
Tap 5 Hopfenweisse Schneider Weisse 8,2% Hopfenweisse
Tap 6 Mein Aventinus Schneider Weisse 8,2% Weizenbock
Zundert  Zundert 8,0% Tripel/kruiden

Proeven voor StiBON 2, deel 5

Dit keer staat er een serieuze opgave op het program: een proeverij van 6 amberkleurige bieren. Het betreft de volgende bieren (van links naar rechts): Brewdog 5am Saint, Gulpener Dort, Newcastle Brown Ale, Murphy's Irish Red, het trappistenbier van Zundert en de Gold Märzen van St. Georgen Bräu uit Duitsland. Dit lijkt op het eerste oog een makkelijk rijtje, maar vergis je niet. Er zitten verraderlijke bieren bij. Vergeet ook niet: alle bieren worden 'blind' geproefd.

De eerste die op tafel komt, is de Zundert van trappistenbrouwerij De Kievit uit - hoe kan het ook anders - Zundert (Noord-Brabant). Het is een amberkleurig bier van 8% dat nauwelijks te typeren valt en eigenlijk op zichzelf staat. In de geur en smaak valt meteen iets op dat dit bier onderscheid van de anderen: alcohol!! Tevens ruiken we de typische Belgische gist, vermengd met de geur van sinaasappel/mandarijnen. Deze komen ook terug in de smaak.

Het tweede bier is de Gold Märzen van St. Georgen Bräu uit Buttenheim, Duitsland. Märzen is een Duitse amberkleurige biersoort van lage gisting met een alcoholpercentage tussen 4,8 en 5,6% en met iets meer hop (om de houdbaarheid te verlengen). Het bier werd oorspronkelijk op het einde van de winter in maart gebrouwen werd en gedronken tijdens de Oktoberfesten. Allereerst valt op dat de kleur meer blond dan amber lijkt, een donkerdere variant van pils en kraakhelder. De geur is 'pilsachtig' en moutig. De smaak is redelijk vlak, fris en droog met behoorlijk wat koolzuur.

Het derde bier op tafel komt van Brewdog uit Fraserburgh, Aberdeenshire in het Verenigd Koninkrijk, ooit een kleine craft brewer die tegen 'The Man' vocht, maar nu een echt groot bedrijf. Het is de 5am Saint, een American Red Ale van 5% die vooral opvalt door het gebruik van Amerikaanse hoppen (5 soorten nog wel). Het is een bier dat we eerder in de eerste sessie dronken en ook direct en onmiskenbaar herkennen. De kleur is echt rood, een beetje mistig. Enorm veel tropisch fruit in de geur. In de smaak komt lychee naar boven, fruitig met een droge nasmaak. Zeer smakelijk bier! Maar we houden dan ook van hoppig! 

Bij het vierde bier begint de verwarring pas echt. Het is de Newcastle Brown Ale die oorspronkelijk echt uit Newcastle Upon Tyne kwam, maar nu door Heineken wordt gemaakt bij de John Smith's Brewery in Tadcaster, North Yorkshire. Dit donkere bier van 4,7% was oorspronkelijk bedoeld voor de arbeiders, maar wordt nu in exportlanden gedronken door een jong en trnedy publiek. Zo kan het verkeren als de marketingmachine van Heineken zijn werk doet.  De kleur is amberachtig, bijna bruin, ook hier is de eerste geur associatie die van pils, net als bij de Märzen. De smaak is redelijk vlak te noemen, met zoetige tonen.

Het vijfde bier op tafel is de Gulpener Dort van de Gulpener Bierbrouwerij uit het Limburgse heuvellandschap. Zij presenteren de Dort als het eerste Nederlandse speciaalbier; immers het bier kwam op de markt in 1953 ver voordat dat andere Nederlandse speciaalbier (bokbier) een doorstart maakte in de jaren tachtig. Jammer dat alleen Gulpener dit biertype maakt. De Nederlandse Dort is geënd op het Duitse Dortmunder: 7% van alcohol, amberkleurig, volmoutig, maar ook zoete smaak. Dit bier valt echt op tussen de anderen, qua smaak. De Dort heeft meer body dan de Märzen en de moutige smaak is goed te proeven.  Een hernieuwde kennismaking met een favoriet van vroeger!

Het laatste bier is de Murphy's Irish Red, een bier van de Murphy's Brewery uit Ierland en eigendom van Heineken. Heineken veranderde de naam in 1983 al in Murphy's, maar heeft volgens onze informatie recentelijk Murphy's vervangen door Heineken. De buitenwereld merkt hier niets van. Op de website blijkt uit niets dat Heineken hier de lakens uitdeelt. Dus drinken we nog steeds een Irish Red Ale zoals de Ieren dat ook doen. Het is een amberkleurig bier van 5%. In vergelijking met de American Red Ale is dit bier minder roodachtig, eerder amber van kleur. Het bier is helder met zichtbaar veel koolzuur. De smaak is zoeter dan pils, met een vleugje koper. Onze conclusie: slappe 'bierlimonade'...